LEVENT GÖK (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu araştırma önergemizin konusunu oluşturan Haymana kaplıcaları ülkemizin yeterince bilinmeyen ve henüz hak ettiği değeri kazanmamış büyük bir hazinesidir.

Haymana, Ankara'nın en eski ve köklü ilçelerinden biri ve çok önemli bir termal suya sahip olmasına karşın ekonomik, sosyal, kültürel yönden çok gerilemekte ve sürekli göç vermektedir. Türkiye'deki ilçelerin sosyoekonomik gelişmişlik sıralaması araştırmasında Haymana 872 ilçe arasında ancak 585'inci sırayı alabilmiştir. Oysa Haymana ve Haymanalılar ilçede yaşayan her etnik kökenden insanıyla, Kürt'üyle, Türk'üyle, Tatar'ıyla, Boşnak'ıyla ülkemizin özlem duyduğu bir kardeşliği ve beraberliği sorunsuz bir şekilde yüzyıllardan beri sürdürmektedirler. Bugünkü cumhuriyetimizin inşasında ve Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde verilen Kurtuluş Savaşı'nda Haymana ve Haymanalıların gösterdiği kararlı direniş önemli bir dönüm noktası olmuştur.

Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde verilen Kurtuluş Savaşı'nda ve bunun en önemli cephesi Sakarya Savaşı'nda düşman Polatlı Duatepe'den başlayıp Haymana sınırları içerisindeki Çaldağ ve Mangaldağı'nı içine alan 100 kilometrelik bir savunma hattı üzerinde durdurulmuştur. Mustafa Kemal Atatürk "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır; o satıh bütün vatandır." sözünü Haymana topraklarında söylemiştir.

Yine, Mustafa Kemal Atatürk, Haymana'nın en büyük  beldesi olan şimdiki Yenice'nin adını düşmanı sindiren anlamına gelen "Sindiren" demek suretiyle bizzat  kendisi koymuştur.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Sakarya zaferinin kazanılışına kadar olan dönemi anlattığı, Türk edebiyatının en seçkin eserlerinden biri olan "Yaban" adlı romanda, roman kahramanının henüz millî mücadeleye inanmayan bir şahısla yaptığı konuşmada ona  "Siz, Mustafa Kemal Paşa'dan yana mısınız?" diye sorduğunda aldığı cevap aynen şöyledir: "Beyim, o senin dediklerin Haymana'da yaşarlar." İşte Haymana'mız böylesine cumhuriyetçi geleneği de içinde barındıran bir ilçedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Haymanalılar kendilerini ve Haymanayı "havası sert, suyu sıcak, insanı mert" diye tanımlarlar. İşte bu mert insanların diyarı gerek yüz ölçümü ve gerekse nüfus bakımından bir zamanlar 200 köyü içinde barındırırken şimdiki köy sayısı 67'ye, 2000 yılında 55 bin olan nüfusu ise 32 bine düşmüştür.

Bu araştırma önergemizde dile getirilen Haymana Kaplıcaları, Uluslararası Şifalı Su Kaynakları Araştırma Merkezinin 30 ülkeyi kapsayan araştırmasında nitelik bakımından Fransa'nın Vichy Kaplıcaları'ndan sonra dünyada 2'nci sırada yer almıştır.

Tarihî Kral Yolu üzerinde bulunan Haymana Kaplıcası Etiler, Galatlar ve Romalılar döneminde de kullanılmıştır. Kaplıca suyu sıcaklığı 45,5 derece olup tam anlamıyla bir doğal su, madensuyu kaynağıdır. Bikarbonat, kalsiyum, sodyum, magnezyum ve karbondioksit bileşimleriyle banyo ve içme kürlerine elverişli olan Haymana Kaplıcaları, başta romatizma, deri, kalp ve kan dolaşımı; nevralji, solunum yolu, kadın hastalıkları, sinirsel ve kas yorgunluğu, karaciğer ve safra kesesi hastalıklarına, şişmanlık, şeker, gut, böbrek ve idrar yolu, cilt, kas, iskelet, mide, bağırsak gibi tüm hastalıklara iyi gelmektedir.

Ülkemizde tahmin edilen toplam termal sayısı 1.300 ve şifalı su kaynaklarının sayısı 2 binin üzerindedir. Ancak bunlarda da yeterli tesis bulunmamakta olup yılın on iki ayı kaplıcadan yararlanılması mümkün olduğu hâlde bu kaynakların sadece yüzde 6'sı sağlık turizminde kullanılmaktadır. Yabancı turistlerin ülkemizdeki tüm kaplıcalardan faydalanma oranı sadece yüzde 2'dir. Birkaç yıl öncesine dayanan verilere göre, ülkemizdeki tüm kaplıcalara gelen yerli turist sayısı 425 bin kişi olup yabancı turist sayısı ise 15 bindir.

Haymana'da 500 yatak kapasitesi olup bu, Haymana için çok yetersizdir. Yatak kapasitesinin artırılmasına dönük teşebbüsler elbette ki Haymana için çok önemlidir ancak burada önemli olan, sağlık turizmi açısından bilinçli bir çalışmanın yapılmasıdır. Kaplıcaya gelen insanları uzun sürede burada tutabilme olanaklarından faydalanmalarını araştırmamız gerektirmektedir.

Değerli milletvekilleri, Fransa'nın Vichy kasabası 3.500 nüfuslu, küçük bir yer olup Türkiye'deki tüm kaplıcalara gelen insan sayısının çok daha fazlası bu kaplıcadan yararlanmaktadır. Bu konuda yurt içi ve yurt dışında mutlaka tanıtım kampanyaları yapmalıyız. Fransa'nın 3.500 nüfuslu kasabasının 500 bin yabancı turist çektiği göz önüne alındığında 9 bin merkezli Haymana'nın -bu oran dikkate alındığında- en az 1 milyon kişiyi getirtebilecek tesisleri kurması ve tanıtımını yapması gerekmektedir.

Haymana'nın Ankara'ya uzaklığı 70 kilometredir. Havaalanından bir buçuk saatte Haymana'ya ulaşılabilmektedir. Yabancı turistleri havaalanından alıp Haymana'ya getirmemiz sadece bir buçuk saatte, son derece kolaydır. İşte, bu araştırma önergesi bunu amaçlamaktadır. Haymana Kaplıcaları'nın olağanüstü sağladığı zenginliklerle ilgili dile getirdiğimiz bu önerge esasında tüm Türkiye'mizdeki bütün kaplıcalar için de geçerlidir. Haymana'nın pilot bölge seçilmesi ve bu konuda yapılacak tanıtım, tesis, sağlık turizmine katılmasındaki payının artırılmasıyla yapacağımız her türlü iyileştirme de bütün kaplıcalar tarafından örnek alınacak ve Türkiye kaplıca turizmi sayesinde müthiş bir kazanç sağlayacaktır. Böylesine olağanüstü bir potansiyelimizi ne yazık ki kullanamıyoruz, kullanmamız gerekiyor. Fransa'ya sadece bu konuda yılda 1 milyon turist, Almanya'ya 6,5 milyon turist gitmektedir değerli arkadaşlarım. Türkiye'ye kaplıcalardan dolayı gelen turist sayısı neredeyse sıfıra yakındır. Şu anda Türkiye'deki kaplıcalara giden ve az önce rakamını verdiğim turistler ancak eşinin dostunun ya da bir akrabasının vasıtasıyla, evlendikten sonra tanıdıkları akrabalarının vasıtasıyla o kaplıcalara gitmişlerdir. Yani Haymana Kaplıcası'nı da ya da ülkemizdeki başka kaplıcaları önceden tanıyıp ve bilgi alıp gelen tek bir turist dahi bulunmamaktadır. İşte bu nedenle bu önergemiz çok önemlidir ve siyaset üstüdür. Burada kesinlikle bir siyasi üslup kullanmıyoruz, siyasetin ötesinde, küçük ama bir mütevazı ilçenin sahip olduğu termal suyun ülke ekonomisine dev bir yatırıma dönüştürülmesinin mücadelesini veriyoruz. Bu konuda bütün grupların desteğini bekliyoruz. Bütün grupların Haymana'mızın kalkındırılmasına katkı sağlayacağından en ufak bir şüphemiz yoktur.

Değerli milletvekilleri, Haymana ilçemiz son seçimlerde Adalet ve Kalkınma Partisine yüzde 80'lerde olan bir destek sağlamıştır. Haymanalılar verdikleri bu desteğin karşılığında umuyor ve diliyoruz ki bu önergemizin desteklenmesiyle kendilerinin de sahipsiz kalmadığını anlamak istemektedirler.

Haymana Kaplıcaları vasıtasıyla dile getirdiğimiz bu önergenin altını çiziyorum, hiçbir siyasi düşünce taşımadığımızın altını özellikle çiziyorum.

Ben yıllar öncesinde bu ilçede avukatlığa başladım ve siyasete bu ilçede başladım. Tam yirmi sekiz yıldır gönül bağı oluşturduğum bu ilçeye borcumu ödemek istiyorum.

Değerli milletvekilleri, değerli Meclisimizin üyeleri; şimdi sıra Meclisimizdedir. Meclisimiz bu konuya el atmalıdır. Meclisimiz sadece Haymana'nın değil, bütün kaplıcalarımızı ülke ekonomisine ve turizmine kazandırmak için olağanüstü bir çaba göstermelidir.

Tüm kaplıcalardan faydalanan sağlık turizminin oranı yüzde 6'dır değerli arkadaşlarım. Bu oranı yükseltmek hepimizin elindedir. Yeterli kaynaklarımız vardır. Bakın Haymana Kaplıcaları'nın geçmişi ta Galatlara, milattan önce 280'li yıllara dayanmaktadır. Etiler faydalanmıştır, Romalılar faydalanmıştır. Müthiş bir sudur, tarihsel bir birikimi olan bir sudur. Tarihî Kral Yolu üzerindedir ve çok da önemli bir geçmişe sahiptir. Şimdi Haymana'yı kalkındırmak hepimizin ellerindedir. Tüm Haymanalılar bu görüşmeleri bugün merakla izliyorlar ve bekliyorlar ve Meclisimizin vereceği kararı hepsi heyecanla şu anda televizyonları başlarında bekliyorlar.

Az önce de bahsettim, hiçbir siyasi düşünce taşımadan bu araştırma önergemizi verdik. Başta şahsım olmak üzere, Haymana Belediye Başkanı Sayın Hacı Aysu, tüm belediye başkanlarımız -Adalet ve Kalkınma Partili, Cumhuriyet Halk Partili- tüm muhtarlarımız, Haymana Dernekler Federasyonu, Haymanalı tüm dernekler ve tüm Haymanalılar adına tüm değerli milletvekillerimizi Haymana Kaplıcaları'na davet ediyoruz.

Hepinizi sevgiyle, saygıyla selamlıyorum.

Umuyor ve diliyorum ki, araştırma önergemiz kabul edilir ve Haymanalılar da rahat bir nefes alır.

Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Gök.