GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:4
Birleşim:74
Tarih:20.04.2021

MHP GRUBU ADINA BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 253 sıra sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce Meclisi ve aziz Türk milletini saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, görüşülen bu kanun teklifiyle lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarınca yerine getirilecek olan kadastro teknik hizmeti niteliğindeki iş ve işlemlerin neler olduğunun sayılması, büroların faaliyet alanı yönüyle kanunilik ilkesinin güçlendirilmesi ve böylelikle lisanslı büroların faaliyet alanları yönüyle yasal güvenceye kavuşturulması, öte yandan kadastro müdürlükleri tarafından yürütülmekteyken lisanslı bürolar tarafından yerine getirilmesi uygun görülen kadastro teknik hizmeti niteliğindeki diğer işleri belirleme hususunda Tapu ve Kadastro Müdürlüğüne yetki verilmesi amaçlanmaktadır. Tabii, LİHKAB'lar kurulduğu yıldan bu tarafa, 2011 yılından bu tarafa serbest harita mühendisleri ve LİHKAB'lar arasında bu konuyla ilgili yıllardır süren uyuşmazlıklar yaşanmaktadır. Burada biraz önce konuşan değerli milletvekilimiz tarafından "Tarafların görüşü alınmamıştır, taraflar arasında bir görüşme olmamıştır." gibi konular gündeme getirildi ama geçtiğimiz yıl burada Mecliste bulunan bütün siyasi partilerdeki harita mühendisi milletvekilleri, Genel Sekreter düzeyinde Harita Mühendisleri Odası, LİHKAB'ların yetkilileri ve temsilcileri ve serbest harita mühendisleri, Genel Müdürlükten görevli yetkili arkadaşlarımız ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde komisyon üyelerimizin de bir kısmının katılımıyla iki gün süren toplantı ve görüşmeler yapıldı. Gönlümüz arzu ederdi ki o görüşmelerde bir mutabakat sağlansın, LİHKAB'lar ve serbest harita mühendisleri arasındaki sorun kökten çözülsün. Yalnız bir tarafta 218 kişilik bir grup, bir tarafta 20 bin kişilik bir serbest harita mühendisliği grubu var. 218 kişilik grup şu anda Türkiye'nin değişik yerlerinde, birçok ilde tek veya ilçe merkezlerinde tek, müşteri sorunu olmadan tek başlarına, herkesin müşteri seçme şansı da olmadan hizmet vererek ve sabit ücretle hizmet üretirken diğer tarafta 3.250 serbest harita mühendisi müşteri kapma ve evine ekmek götürme mücadelesi vermektedir. Tabii LİHKAB bürolarının sayılarının çoğaltılması bir zorunluluktur. Bunun neden sınavsız yapıldığı tartışmaları gerek Komisyonda gerekse görüşmeler sırasında çok tartışılmıştır. Şimdi, düşünün, bir serbest harita mühendisi otoyol projelerini yapabiliyor, baraj projelerini yapabiliyor, liman projelerini yapabiliyor, Çanakkale 18 Mart 1915 köprüsünün ölçüsünü yapabiliyor, yüzlerce binlerce hektarlık imar uygulamalarını, kentsel dönüşüm projelerini, bina aplikasyonlarını yapabiliyor ama serbest harita mühendisi aplikasyon yapamıyor yani kendi yapmış olduğu bir uygulama sahası içerisinde bir parselin yerinde gösterilmesini yapamıyor. LİHKAB'ların yaptığı işler serbest harita mühendislerinin yaptığı işlerin içerisinde teferruattır yani LİHKAB'ların yaptığı iş uzmanlık gerektiren bir iş değildir. Bir doktorun tansiyon ölçmesi ne kadar kolay bir işse bir harita mühendisinin de bir parselin aplikasyonunu yapabilmesi o kadar basit bir iştir. Ama düşünün, biraz önce saydığım bu kadar detaylı işleri serbest harita mühendisleri yapabilirken aplikasyon hizmetlerini maalesef yapamamaktadır. Onun için, bu kanunla ilgili düzenleme kaçınılmazdır ve çalışmaları olumlu buluyoruz.

Burada yapılan tartışmalarda... Özellikle genç meslektaşlarımızdan sürenin on yıl olmasıyla ilgili, bunun biraz daha iyileştirilmesi konusunda çok sayıda mesaj aldık. Bu konu, kanunun tamamı görüşüldükten sonra, bölümler ve maddelere geçildiğinde yeniden değerlendirilebilir, bir uzlaşmayla burada da bir orta yol bulunabilir. Şu anda Türkiye'de 218 tane LİHKAB bürosu, 3.250 tane de serbest çalışan harita mühendislik bürosu vardır. Beş yılın altında deneyim sahibi olan, serbest çalışan, odaya kaydını yaptırmış büro sayısı 750, beş yıl ile üzerinde deneyimi olan serbest çalışan harita mühendisi sayısı 2.500, on yıl ve üzerinde çalışan serbest mühendis sayısı 1.900. Yani toplam aktif üye sayısı 17.700'dür, kamuda çalışan da 4.500 mühendis bulunmaktadır. Tabii burada bu çıkarılan yasayla kamuda çalışanlarla ilgili de bir düzenleme yapılarak eğer kendisi kamuda çalışmak isterse bunlara da bir hak tanınmakta ve devlet memurluğuna altı ay içerisinde müracaat etmeleri şartıyla kamuya dönme hakkı da tanınmaktadır ama şimdi burada da farklı yönden şu eleştiri geliyor: Niye bir sürü genç, işsiz kamuya dönemezken bunlar niye dönecekler? Yarın, altı ay sonraki süreçte hep birlikte göreceğiz. Şu anda LİHKAB bürosu olan arkadaşlarımız içerisinde bulunanlar da bizim meslektaşlarımızdır, bunlarla da biz bir çatışma ortamının olmasını, devam etmesini istemiyoruz, bu süreçte hep beraber bu mesleğin daha ileriye götürülmesini talep ediyoruz ama şu anda devlet memurluğundan LİHKAB'a geçen 100'e yakın meslektaşımız var. Yarın, altı ay sonraki süreçte göreceğiz, ben bunlardan tekrar devlet memurluğuna geçmek isteyenlerin sayısının bir elin parmaklarını geçeceğini düşünmüyorum çünkü hepsi düzenlerini kurmuşlar, ofislerini açmışlar, belli bir ekonomik özgürlüğe kavuşmuşlar. Ben mevcut düzenlerini bunların da devam ettireceğini ve ettirmesi gerektiğini, bu konuda herhangi bir ön yargımız olmadığını da belirtmek istiyorum. Yani orada endişe edilecek bir durum yok, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün elbette çok sayıda mühendise, teknikere, teknisyene, elemana ihtiyacı var. Biz Bakanlıktan buraya mutlaka kadro tahsisi yapılmasını, Genel Müdürlüğe mutlaka yeni mühendisler alınmasını, genç kardeşlerimizin, işsiz olanların iş sahibi yapılmasını bekliyoruz, bununla ilgili mutlaka bir çalışma yapılmalıdır çünkü yıllardır emekli olan personelin yerine ciddi sayıda bir alım yapılmamıştır yalnız söylenildiği gibi yani "LİHKAB bürolarından büroyu kapatıp devlet memurluğuna dönüp de işte memur olamayanların hakkını yiyecek." diye bir sayısal çoğunluk burada olmayacaktır.

Yine burada kanunla... Ben bir örnek daha vermek istiyorum: Benim seçim bölgem olan Mersin'in merkezinde 4 tane LİHKAB bürosu var ama Mersin'de serbest çalışan harita mühendisi sayısı 104 yani Türkiye'nin 28 ilinde sadece 1'er tane LİHKAB bürosu var, o ildeki herkes o LİHKAB bürosuna gitmek zorunda, başka bir seçeneği yok ama o ilde en az 20-30 harita mühendisi var ve bir de birçok ilçede LİHKAB büroları açılmadı, açılmayanların hizmet alması zorlaştı. Şimdi çıkan yasayla -o ilçelerin birçoğunda serbest çalışan harita mühendisi var- aynı yetki verileceği için hem serbest mühendislik faaliyetlerini icra edecekler hem de LİHKAB faaliyeti yürütebilecekler. Dolayısıyla, burada, ilçelerde lokal çalışan büroların birçoğu -2 büro, 3 büro- bir araya gelerek belki bir LİHKAB bürosu kuracaklar ve dolayısıyla orada hem serbest mühendislik faaliyetlerini icra edecekler hem de LİHKAB bürosu olarak hizmet edecekler. O ilçedeki insanlar da hizmet almak için 70 kilometre, 100 kilometre, 150 kilometre uzaklıktaki LİHKAB bürosuna gidip oradan hizmet almak zorunda kalmayacaklar yani yerinde, daha yakından hizmete ulaşabilecekler. Bizim öngörülerimize göre burada mevcut büroların sayısı azalacak yani bu 3.250 olan büro sayısı belki 1.500'e, 2 bine düşecek -2 büro, 3 büro- çünkü mühendis çalıştırma zorunluluğu var, her LİHKAB bürosu yanında mutlaka 1 mühendis ve 3 teknisyen çalıştıracak. Dolayısıyla hem yeni istihdam alanı oluşacak, işsiz kalan arkadaşlarımız iş sahibi olacaklar hem de serbest çalışan mühendisler kendi aralarında yeni ortaklıklar kurarak, birleşerek yeni LİHKAB büroları açacaklar.

Biz yasa teklifinin tamamına olumlu bakıyoruz. Bir de Komisyonda işlerin dağıtılmasıyla ilgili çok tartışılan bir konu oldu yani Tapu Kadastro LİHKAB bürolarına sırayla iş dağıtımı yapsın... İşte, burada da bazı arkadaşlarımız, Komisyon üyelerimiz iş dağıtımı yapıldığında müşterinin kendisinin çalıştığı mühendise gidememe gibi bir durum olabileceğinden bahsettiler. Bu konu da tartışılabilir, bölümler ve maddeler üzerine gelindiği zaman. Zaten bu iki konu dışında genel mana itibarıyla bir mutabakat sağlandı. Bir süreyle ilgili, bir de iş dağıtımıyla ilgili Komisyonda tartışılan konu vardı; deneyim şartının beş yıl on yıl olmasıyla, bir de iş dağıtımıyla ilgili konu. Tabii, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü iş dağıtımı konusuna çok girilmemesi konusunda, bunun biraz zor olacağı konusunda görüş belirtti ama tartışılabilir bu, bu konuda da bir mutabakat sağlanabilir. Yine isteyen her mühendis istediği ilçede LİHKAB bürosunu açabilecek, LİHKAB bürosu açılmayan ilçelerde de temsilcilik açabilecek ve orada hizmet verilecek.

Kanun teklifinin 5'inci maddesinde "disiplin suçu teşkil eden fiil ve hâller"le belirtilen fiil ve hâller nedeniyle lisanslı mühendislere uygulanabilecek disiplin cezalarının belirlenmesi amaçlanıyor.

Yine, 6'ncı maddeyle lisans hakkını devredemiyor, şube veya irtibat bürosu adı altında yeni büro açamıyor. İşte, burada özellikle belli lobiler sürekli "Belli mühendisler diplomalarını kiraya verecekler, emekli olan mühendisler başkalarına imza yetkisini devredecekler..." Böyle bir şeyin olabilmesi mümkün değil çünkü 65 yaş sınırı burada devam ediyor. Zaten 65 yaşını geçen hiç kimse LİHKAB bürosu açamayacak. Dolayısıyla emeklilik yaşı da 65 olduğuna göre emekli olan birisinin yetkisini başka birisine devredebilmesi de mümkün değil.

Yine, LİHKAB bürolarıyla ilgili 50 bin liralık bir teminat bedeli konuyor. LİHKAB bürosu açacak olan her büro 50 bin lira gibi bir teminat yatıracak. Süreç içerisinde serbest harita mühendisleri ve LİHKAB'lar arasında sürekli bir çatışma yaşanmıştır ve bu çatışmalardan bugünlere kadar gelinmiştir. Geçtiğimiz yıl belirli bir kanun taslağı hazırlanmış ama Meclis gündemine bir türlü alınamamıştır.

Ben kanun teklifinin hayırlı olmasını temenni ediyorum. Kanun teklifinde emeği geçen başta Sayın Komisyon Başkanımıza, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü çalışanlarımıza ve destek veren herkese teşekkür ediyorum. Bu kanun teklifi ülkemize ve meslektaşlarımıza hayırlı olsun. Sayıları 20 bini geçen meslektaşlarımın hiçbirini biz buradan ayırmıyoruz; LİHKAB olsun, serbest çalışan olsun hepsini aynı gözle görüyoruz.

Tabii, bu arada -özellikle meslektaşlarımızla ilgili- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde çalışan meslektaşlarımızın sosyal haklarının ve ücretlerinin iyileştirilmesi, bunlara mutlaka döner sermayeden pay verilmesi, eksik olan kadrolara mutlaka atamaların yapılması... Ve benim geçtiğimiz yıl da buradan yine gündeme getirdiğim, Türkiye'nin orman kadastrosu ve kadastro çalışmaları büyük oranda tamamlandı, şu anda yenileme çalışmalarının da büyük bir kısmı tamamlandı, kadastro yenilemesi de bitiyor ama bana göre asıl bundan sonra tapu yenilemenin de tapuların güncellemesinin de Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündemine alınması, bunun üzerinde gerek Genel Müdürlüğümüzün gerek Bakanlık yetkililerinin bir çalışma yapması lazım. Düşünün, benim dedem 1899 yılında doğmuş, 1980 yılında vefat etmiş -Allah rahmet eylesin- hâlâ bizim kendi ailemizde, dedemin kardeşleri arasında miras bulunan tapular var ve çözülemiyor. Yani bir tapuda yüzlerce insan var, artık ulaşamıyorsun; içerisinde engelli olanlar var, özürlü olanlar var, başka problemler çıkıyor. Dolayısıyla, Türkiye'de belki Mecliste bulunan milletvekillerimizin yarısının bir tapu problemi vardır. Tapu yenilemenin, tapunun güncellenmesinin mutlaka Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine alınması ve bunun üzerinde bir kanun teklifi... Türkiye'nin bunu yapabilecek deneyimde yetişmiş elemanları vardır. Birtakım zorluklar vardır elbette, ölüm var, yurt dışında olan var, kayıp var, başka problemler var ama şu anda bilgiye ulaşmak da çok kolay artık, eskisi gibi değil, internet ortamından veya belirli sitelerden her türlü bilgiye, verasete ulaşılabiliyor. Bununla ilgili mutlaka çalışma yapılması gerekiyor.

Bir de, şimdi, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, tabii, belediyelere, avukatlara vekâlet karşılığı, sözleşme karşılığı bu tapu kayıtlarına internet üzerinden erişim hakkı tanıyor. Şimdi, tabii, bazen tapuda yanlışlıklar da olabiliyor, LİHKAB bürolarının veya ölçü yapacak olanın mutlaka tapu kaydını görmesi, tapudaki hissedarları görmesi önemli bir durum. Burada, yapılacak olan bir sözleşmeyle mutlaka LİHKAB bürolarına Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün sitesi üzerinden tapu kayıtlarına erişim imkânı da mutlaka sağlanmalıdır. Bunun da olumlu olacağını düşünüyorum.

Ben, tekrar, kanunun hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyor, yüce Meclisi saygılarımla selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)