HDP GRUBU ADINA EROL KATIRCIOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli vekiller; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Cumhuriyet Halk Partisinin bu önergesiyle ilgili olarak konuşulacak çok konu var ama üç dakikada mümkün olduğunca kısaltmaya çalışacağım.

Şimdi, bu sorun, bir sorun gerçekten. Özellikle gümrüksüz alanlarda, sınır bölgelerinde ihracatı desteklemekle ilgili olarak Cumhurbaşkanlığının bir kararı var ÖTV ve KDV alınmasın diye. Niçin bunu yapıyor Cumhurbaşkanlığı? Şunun için yapıyor: İhracata bir anlamda teşvik vermiş oluyorsunuz, taşıma maliyetlerini düşürdüğünüz için ihracatı teşvik etmiş oluyorsunuz. Tamam, bu doğru fakat değerli arkadaşlar, bu, böyle çalışmıyor çünkü Türkiye ekonomisinin, var olan serbest piyasa -tırnak içinde söylüyorum- ekonomisinin o kadar çok sorunu var ki bu sorunları -doğrusunu isterseniz- bu Meclis konuşmuyor, Plan ve Bütçe Komisyonu da konuşmuyor, benim anladığım kadarıyla, Rekabet Kurumunun konuşması lazım, o da konuşmuyor. Çok kısaca söylemeye çalışayım size: Burada, rafineri, dağıtım ve bayiler arasındaki ilişkiler, çok ciddi sorunlu ilişkiler; bu piyasayı bilen arkadaşlar bunu bileceklerdir. Bir kere, biliyorsunuz, petrolün fiyatı dışarıda belirleniyor, dolayısıyla da sabit bir fiyat alınmış oluyor bir bakıma; rafineri dağıtıcılara yine sabit bir fiyattan satıyor. Yani fiyat rekabetinin olmadığı bir sektör gibi düşünebilirsiniz. Peki, fiyat rekabeti olmayınca ne oluyor diye baktığımızda yani rekabet ortadan mı kalkıyor? Hayır, rekabet başka alanlara kayıyor. Nedir o? Bayi sayısına sahip olmak; ne kadar fazla bayi sayısına sahipseniz, bölgelerde ne kadar çok bayiniz var ise -dağıtım şirketi olarak söylüyorum- o kadar güçlü oluyorsunuz.

Değerli arkadaşlar, 4 tane büyük firmamız var. Bu 4 büyük firmanın pazardaki toplam payı yüzde 90 civarında. Yani esasında fiyat piyasada belirlenmiyor, doğrudan doğruya bunlar tarafından belirleniyor. Nitekim, 2020 yılında yani daha geçen sene Rekabet Kurumu, Uluslararası Nakliyeciler Derneğinin bir şikâyeti üzerine bir soruşturma yaptı, ön araştırma yaptı. Ön araştırma sonucunda bu 4 şirkete tam 1,5 milyar lira ceza kesti. Yani ceza kesmesinin sebebi şuydu: Rekabet Kanunu'nun 4'üncü maddesi gereğince, fiyat anlaşması yapmak yani adaletsiz davranmak yani serbest piyasanın kurallarını altüst etmek anlamına gelen bir davranış içinde olduklarından dolayı bu şirketlere ceza verdi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

EROL KATIRCIOĞLU (Devamla) - Dolayısıyla da olan şey şu: Özellikle İpsala gibi, Kapıkule gibi şehrin dışındaki çıkış bölgelerinde ÖTV ve KDV vermeden akaryakıt sağlayacak olan şirketlerin sayıları az. Dolayısıyla da bir pazar güçleri var, piyasa güçleri var ve bundan dolayı da fiyatları şişirebiliyorlar, yüksek kârlar elde ediyorlar. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun "yüzde 8'i aşmayacak" kararına rağmen bunu yapıyorlar.

Değerli arkadaşlar, dolayısıyla da bu meseleyle -zaten gelecek olan teklif, muhtemelen yarın tartışacağız- bu konuyla ilgili ben yine bir söz alıp bu derdimi belki daha uzun bir süre anlatmaya çalışacağım.

Hepinize saygılar sunuyorum. (HDP sıralarından alkışlar)