| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ) ile Bağlı Ortaklıklarının 2013 ve 2014 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 10 .11.2016 |
FAHRETTİN OĞUZ TOR (Kahramanmaraş) - Teşekkür ederim.
Sayın Başkanım, şimdi, ben konuyla ilgili birazcık geçmişe yönelik de araştırma yaptım. Burada birkaç konuyu dile getirmek istiyorum. Şimdi, konuyla ilgili olarak özel sektöre devri yapılan Meram Elektrik Dağıtım AŞ'nin 2009 yılı, Fırat Elektrik Dağıtım AŞ'nin 2010 yılı Sayıştay Denetim Raporlarında TEDAŞ Genel Müdürlüğü -kısa geçiyorum- Teftiş Kurulu Başkanlığınca incelenmesi ve soruşturulması önerilmiş. Meram EDAŞ'tan bu inceleme sonunda TEDAŞ Teftiş Kurulu Başkanlığı inceliyor bunu. 14,6 milyon TL devralan şirketten tahsis edilmesi için konunun hukuk müşavirliğine bildirilmesini öneriyor. Fırat Elektrik Dağıtım AŞ'nin de 7 milyon TL'nin devralan şirketten tahsil edilmesi için konunun hukuk müşavirliğine bildirilmesini talep ediyor. Bu konuda adı geçen bazı personel hakkında aylıktan kesme cezası uygulanması için konunun Disiplin Kuruluna, Türk Ceza Kanunu yönünden de Hukuk Müşavirliğine bildirilmesine karar veriliyor TEDAŞ Teftiş Kurulunun yaptığı inceleme neticesinde.
Şimdi, bu, her iki raporla ilgili onay veriliyor. Daha sonra TEDAŞ Genel Müdürlüğü Özelleştirme İdaresi Başkanlığına yazdığı bir yazıyla Meram ve Fırat EDAŞ hakkında düzenlenen raporlar gönderilerek raporların içeriğiyle ilgili yapılacak bir işlemin olup olmadığının bildirilmesini talep etmiş. Şimdi, benim takıldığım birinci konu bu.
Şimdi, burada Sayın Teftiş Kurulu Başkanımız da var. Burada TEDAŞ bir kamu tüzel kişiliği, bağımsız bir kurum. Şimdi, derhâl Meram ve Fırat EDAŞ'la ilgili tahsilata yönelik çalışmaya başlanılması beklenirken raporların içeriğiyle ilgili yapılacak bir işlemin olup olmadığının Özelleştirme İdaresine sorulması, doğrusu, bana çok tuhaf geldi.
Şimdi, TEDAŞ Özelleştirme İdaresine bağlı bir daire başkanlığı mıdır? Daha sonra Özelleştirme İdaresi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Denetim Birimine gönderiyor bunu, orada bir soruşturma yapılıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Denetim Birimi TEDAŞ Teftiş Kurulunun temyiz mercisi midir? Niye böyle yapıyoruz? Yani buna ben hakikaten takıldım.
Aklıma da şu geldi Başkanım, söyleyeyim yani, dün de burada bu konu gündeme geldi: Şimdi, başka yere sevk ediyorsunuz, sonuçta rapor kadük hâle geliyor. Devamında onları görüyoruz burada, bu yanlış. Yani şimdi, burada, mesela, okuyunca acaba bu da mı kadük hâle gelecek dedim. Devamını okuduğumda bu raporun da kadük hâle geldiğini gördüm ben maalesef. Yani şimdi benim hemşehrim ozan Mahzuni'nin bir şeyi var, Antep'te bir seyahatte yazmış: "Ankara'da dayın yoktur. Mamudo kurban niye doğdun?" Evet, güzel de türkü. Şimdi, garip gureba olursa raporu işleme koy, eğer arkası güçlüyse birtakım dolambaçlı yollara sevk edelim, bu yanlış.
MUSTAFA ŞAHİN (Malatya) - Yalnız, Sayın Vekilim, bir parantez açalım: O türkü bestelenirken biz iktidarda değildik.
FAHRETTİN OĞUZ TOR (Kahramanmaraş) - Yok yani ben şöyle diyorum: Yani burada nitekim 14,6 milyon bir var, 7 milyon bir var; baktığınızda, tekrar rapor ilgili yerlere gidiyor, ilgili yerlerden de... Yani ben şu iki sorum cevaplansın istiyorum: TEDAŞ Özelleştirme İdaresinin bir bağlı kurumu mudur, dairesi midir? Bir de: Enerji Bakanlığı Denetim Birimi TEDAŞ Teftiş Kurulunun temyiz mercisi midir? Niye gönderiyorsunuz raporu? Her raporu gönderiyor musunuz mesela? Özelleştirmeye niye yazıyorsunuz? Meram'ın, Fırat'ın... Madem ki müfettişler bu konuda bir tespit yapmış, gereğini yapalım. Mahkemeye verelim, cezasını verelim. Az paralar değil ki bunlar.
BAŞKAN - Belki yapılmıştır, cevap alalım Sayın Tor.
FAHRETTİN OĞUZ TOR (Kahramanmaraş) - Yok, Başkanım, daha devam ediyor. Yani o kadar uzun ki.
Dünkü konular... Ben, daha önce de biliyorsunuz, bu, KİT denetimlerine girdik biz, hep aynı şey oluyor. Göreceksiniz, okuduğunuz zaman zaman aşımına uğrayacak. Aylıktan kesme cezası öneriliyor. Aylıktan kesme cezası alan bir kamu görevlisi daire başkanlığı ve üst görevlere gelemiyor, bölge müdürü olamıyor. Siz cezayı vermezseniz yerinde oturuyor. Ne anladım ben bu işten? Yapanın yanına kâr kalıyor, böyle bir sistem kurulmuş maalesef yani. Doğru olmayan bu.
Şimdi, bakın, Başkanım, devam ediyorum ben.
Şimdi, bu sorularım önemli tabii. Ve TEDAŞ Genel Müdürlüğünden tekrar inceleme istiyor Sayıştayımız. Sayıştay ısrarla üzerinde durmuş bu konunun. "Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Başkanlığının 2012 tarihli yazılarına istinaden özel sektöre devredilen Başkent, Sakarya, Osmangazi, Çamlıbel, Uludağ, Çoruh, Yeşilırmak ve Trakya dağıtım şirketlerinin devir anındaki hazır değerlerinin kasa ve banka mevcutları tespitinin yapılması kurum zararı yönünden Sayıştay Başkanlığınca TEDAŞ Genel Müdürlüğünden istenen incelemenin bir an evvel yapılması öneriliyor." Sayıştay üzerinde duruyor. Bu konuda, TEDAŞ Teftiş Kurulunca yapılan inceleme sonucunda düzenlenen rapor, TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından onaylanmak üzere Özelleştirme İdaresi Başkanlığına gönderiliyor. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı konuyu, tekrar incelenmek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına gönderiyor.
Şimdi, niye bir konuyu biz 2 defa inceletiriz? Eğer orada TEDAŞ Teftiş Kurulu Başkanlığı -dün de konu oldu bu- yanlış bir şey yapmışsa o zaman müfettişler hakkında gereğini yapın. Şimdi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanlığınca, konuyla ilgili yapılan inceleme sonucunda düzenlenen rapor Sayıştay Başkanlığına gönderiliyor. Kısaca -özet olarak geçiyorum yani teferruat çok da- "Özelleştirilen bahse konu EDAŞ'lardan talep ve tahsili gündeme getirilen yaklaşık 126 milyon TL'lik hazır ve blokeli değerin, yine yaklaşık olarak 82 milyon TL'lik kısmının tahsili için yapılacak bir işlem bulunmadığı, ayrıca, aynı kapsamda, bir kısım EDAŞ ve TEDAŞ personeline kusur atfedilerek hem söz konusu personelden ve hem de özelleştirilen EDAŞ'larla şirketlerin hisselerini devralan yatırımcı firmalardan müştereken ve müteselsilen talep ve tahsili istenen yaklaşık 44 milyon TL bakiyeye ilişkin tesis edilecek işlem ile konuyla ilgili TEDAŞ Teftiş Kurulunca hazırlanan raporunda söze edilen işlemlerin ise ancak yapılacak detaylı incelemeler sonunda belirleneceği belirtilmiştir."
Yani, şimdi, büyük paralardan bahsediliyor burada, 126 milyon, 82 milyon, 44 milyon küsurdan falan bahsediliyor. Yani, daha sonra -hepsini toparlayarak söyleyeceğim- TEDAŞ ve bağlı şirketlerin 2009, 2010, 2011 yılı hesap işlemlerinin görüşüldüğü Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu, görüşülmesi sırasında Sayıştay denetim raporunda konuyla ilgili ayrıntılı bilgi verildikten sonra, aynı konuda önerilerin birleştirilerek bir öneri getirilmesi kabul ediliyor.
Şuraya geliyorum, şimdi, Sayıştay TEDAŞ'tan tekrar bir rapor istiyor. TEDAŞ bu raporu düzenlemiyor, Enerji Bakanlığı düzenliyor. Sizin isteğiniz TEDAŞ'tan ama TEDAŞ düzenlememiş herhâlde, bunları daha sonra ilgili arkadaşlarla da bir araya gelip konuşabiliriz, bu raporları ayrı ayrı isteyeceğim çünkü çok büyük paralar dönmüş. Burada, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı denetim yapıyor. TEDAŞ'ın Teftiş Kurulunun bu işleri bilmediği mi, bir ihtisas birimi, neden daha sonra bu raporlar başka yerlere gidiyor? Bütün raporlar mı gidiyor, benim takıldığım konu bu. Bütün raporlar gidiyorsa amenna ama belli raporlar gidiyorsa yanlış olan bu diyorum ben.
Ve kısa geçiyorum, birtakım tespitler, raporlar var. Çamlıbelden 4 milyon küsur, Uludağdan 12 milyon küsur, Yeşilırmak EDAŞ'tan 5 milyon küsur, Fırat EDAŞ'tan 3 milyon küsur -bu, ilk önceki raporda 7 milyondu, Fırat EDAŞ'ınki- "TEDAŞ Genel Müdürlüğünce yukarıda belirtilen tutarların hesap edilen yasal faiziyle birlikte şirketlerden talep edilmiş." Çamlıbel ve Uludağ 17 milyon anapara borcunu ödemiş. Daha sonra da bunun yasal faizini ödememiş. Mahkemeye taşımış, itiraz etmiş yani. Hâlbuki, mesela, bu toplam değerler 82 milyondan bahsediliyor, 44 milyondan bahsediliyor, bu rakamlar oldukça küçülmüş. Benim gördüğüm o.
Şunu söylemek istiyorum ben: Hikâye uzun, çok da uzatmak istemiyorum. Meram EDAŞ'tan da 6 milyondu, bunda da rakam küçülmüş. Bu konuda düzenlenen raporların hepsini, gerek TEDAŞ'la ilgili gerek TEDAŞ'ın Teftiş Kurulunun düzenlediği raporların gerekse Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının düzenlediği raporların tamamını istiyorum. Daha sonra da bu konuda gerekli yazışmaları yaparız inşallah.
Teşekkür ediyorum