BÜLENT TEZCAN (Aydın) - Sayın Başkanım, değerli Komisyon üyesi arkadaşlar, değerli milletvekili arkadaşlar, Sayın Bakan; dün akşam aşağı yukarı saat iki buçuğa kadar burada gerçekten de düşüncelerimizi paylaştığımız iyi bir toplantı yürüttük fakat dün akşamki toplantının kapanış şekli İç Tüzük'e aykırı, komisyon çalışmalarının yerleşik usulüne aykırı. Bu husus, dün ne kadar tutanağa geçti bilmiyorum ama bütün ayrıntısıyla, geçmeyen kısımlarının da bugün tutanağa geçmesi ve bu yanlışlığın düzeltilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Öncelikle, İç Tüzük uyarınca komisyon üyelerinin dışında bütün milletvekillerinin komisyon çalışmalarına katılma hakkı var, söz alma ve konuşma hakkı var. Milletvekili arkadaşlarımız, Komisyon üyesi olmadıkları hâlde, sorumluluk bilinciyle gece saat iki buçuğa kadar burada görüşlerini paylaşmak için bulundular ve geç vakte kadar bizimle birlikte mesai harcadılar. Türkiye Büyük Millet Meclisinin üyeleri bu konuda sorumluluk bilinciyle hareket ederek, bu teklifin Türkiye'de özellikle bir rejim değişikliği teklifi olduğu kaygısıyla Anayasa'ya aykırılık iddialarını o bölümde dile getirmek istediler. İç Tüzük'ümüzde sadece önerge verenlerin Anayasa'ya aykırılıkla ilgili görüşebileceği, önergede imzası olmayanların görüş bildiremeyeceği diye bir düzenleme yok. Önerge verme hakkı, takdir edersiniz ki sadece Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyon üyelerine tanınmış bir hak ama konuşma ve görüşlerini paylaşma hakkı, Komisyon üyesi ayrımı olmaksızın bütün milletvekillerine tanınmış bir hak.

Burada, özellikle akşam düğmeye basıp söz isteyen, tespit ettiğimiz, Konya Milletvekili Mustafa Hüsnü Bozkurt, İstanbul Milletvekili İlhan Cihaner, İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, kapanış sırasında söz istemiş olmalarına rağmen ve toplantıda o anda hazır bulunmalarına rağmen...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Kapanışta değil, oylamadan önce.

BÜLENT TEZCAN (Aydın) - Oylamadan önce, toplantı sırasında.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Burada hazır olmamıza rağmen,...

BÜLENT TEZCAN (Aydın) - Ben anlatıyorum Mahmut Bey.

... toplantı sırasında, oylama yapılmadan önce, daha görüşmeler devam ederken söz istemiş ve hazır olmuş olmalarına rağmen "Komisyon üyelerine öncelikle söz vereceğim, sonra da milletvekillerine vereceğim." demiş olmanıza rağmen, Komisyon üyelerinin konuşmaları bittikten sonra arkadaşlarımıza söz vermeden oylamaya geçeceğinizi ifade ettiniz ve "Kararımı değiştirdim." diyerek, tek başınıza kararınızı değiştirip oylamaya geçeceğinizi ifade ettiniz. Orada, biz itiraz ettik, söz isteyen arkadaşlarımız itiraz etti, konuşma hakkı olduğunu söyledi. "Anayasa'ya aykırılık iddiasında sadece önerge verenler konuşur." diye bir kural yok, böyle bir düzenleme yoktur, bunun için ayrı bir önerge vermeye de gerek yoktur esasen, bunun tamamı görüşülebilir ama biz, Komisyon üyeleri olarak bu konunun bu şekliyle tartışılması için ayrıca bir önerge vermiştik. Başından itibaren sizinle yaptığımız temaslarda, arkadaşlarımızın bu konudaki görüşlerini de aldıktan sonra oylamaya geçmeniz gerekirken, doğrudan doğruya, itirazları dikkate almayıp, arkadaşlarımızın söz hakkını da ortadan kaldırarak oylama yaptınız. Bu, usule aykırıdır, İç Tüzük'e aykırıdır. Bunun öncelikle tutanağa geçmesini istiyorum. Bu yanlışın da düzeltilmesini talep ediyorum.

Bundan sonraki uygulamalarımızda da buraya gelen milletvekili arkadaşlarımıza aynı şekilde fiilî durum yaratılıp konuşma hakkı verilmeyecekse, "Önce Komisyon üyeleri konuşur." deyip, ondan sonra da "Toplantıyı kapatıyorum." diye diğer milletvekillerine konuşma hakkı verilmeyecekse bu ancak şöyle ifade edilebilir: Bu Komisyonda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde bu teklif tartıştırılmak istenmiyor. Böyle bir Anayasa değişikliği ya da böyle bir yasama faaliyeti düşünülemez. Ben, Komisyonun, söz alan milletvekillerinin tamamına bu noktada söz vermesinin bir İç Tüzük emri olduğunu ve biz de Komisyon üyeleri olarak kendilerini dinlemek istediğimizi belirtmek istiyorum. Bu çerçevedeki bu usuli eksikliğin de düzeltilmesini talep ediyorum.