UTKU ÇAKIRÖZER (Eskişehir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Sayın Bakan, değerli milletvekili arkadaşlarımız, saygıdeğer bürokratlar, değerli basın mensubu meslektaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Ben de konuşmamın başında Hakkâri'de şehit düşen askerlerimize ve korucularımıza Allah'tan rahmet, ulusumuza başsağlığı ve sabır diliyorum. Onların hayatını alan terörü de bir kez daha lanetliyorum.

Sayın Bakanım, sizin sunumunuzda da yer aldı, tabii ben de bu hayvan ithalatı konusuyla başlamak istiyorum. Size tabii ki hayırlı olsun diyeyim, sorumluluk tamamen sizin değil ama siz üstlendiniz artık. Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarında vatandaşlarımızın hem ucuz ete ulaşması mümkün olmadı hem de kırmızı et ithalatına başlandı, en son Sırbistan'dan 5 bin ton et ithal etmek durumunda kaldı ülkemiz. Bu çerçevede, sizin göreve başlarken söylediğiniz, işte, ithalatı birkaç yıl içinde bitirme sözü; umarım birkaç yılı bulmasın, derhâl bitmesini bekliyoruz. Ancak, tabii ki AKP iktidarının son on beş yıllık performansına Türkiye'de tarımı, hayvancılığı nereye getirdiğine baktığımızda bu sözün tutulmasının da oldukça güç olduğunu görüyoruz. Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak Türkiye'deki hayvan varlığının artırılması noktasında küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi ve önceliğin bu işletmelere verilmesi gerektiğini hatırlatıyoruz sizlere.

Bu çerçevede, yine, benden önce de vurgulandı ama bir kere daha söylemek isterim: Tarım Kanunu'nun 21'inci maddesindeki bütçeden tarıma ayrılacak kaynağın gayrisafi millî hasılanın yüzde 1'inden az olmayacağı hükmüne uyulmasını bekliyoruz. Ne yazık ki bu kanun yürürlüğe girdiği yıldan itibaren bu yüzde 1'lik oran hiçbir şekilde üreticiye destek olarak verilmemiştir. Yapılan bir çalışmada net rakam -az önce de ifade edildi ama ben bir kez daha vurgulamak isterim- 2007-2017 yılları arasında yaklaşık on buçuk, on bir yıllık bir hesaplama yapıldığında çiftçiye verilmeyen tarımsal destek miktarının 87 milyar lira, 87,4 milyar lira olduğu ortaya çıkmaktadır. 2,2 milyon çiftçinin her birinin, enflasyon farkı eklenmemiş biçimiyle yaklaşık 40 bin lira kanuni alacağı bulunmaktadır. Bu alacağın alın teriyle çalışan üreticilerimize tahsil edilmesi gerekmektedir. Önümüzdeki yıllarda da bu yüzde 1'lik desteğin verilmesinin şart olduğunu düşünüyoruz.

Sayın Bakan, ben, kendi seçim bölgem Eskişehir'den örnek vermek istiyorum ithalat kararnamelerinin nasıl, nerelere sebep olduğuna. Eskişehir'de çiftçilerimizin geçim kaynağı arpa, buğday, şeker pancarı. Çiftçilerimiz bu yıl da ürettiklerinin, emeklerinin karşılığını maalesef alamadılar, sadece Eskişehir'imizde değil, Türkiye'nin dört bir yanında hasat dönemi ve sonrası çiftçilerimiz için emeklerinin, alın terinin karşılığını alamadıkları bir dönem olarak tarihe geçti. Ben, buraya gelmeden önce Eskişehir Ziraat Odasındaki yöneticilerle de konuştum, kendileri de bunun nasıl olduğunu anlattılar, aslında siz de biliyorsunuz ama ben bir kere daha ifade edeyim. İç Anadolu'da buğday hasat zamanı tam gümrük vergileri düşürülmeden önce buğday fiyatları 1.100, 1.200 lira civarındaydı ama bu kararnameler çıktığında yani ithalatın önünü açan kararnameler çıktığında -3 kararnamedir bunlar biliyorsunuz- bundan sonra fiyatlar kilo başına 0,75; 0,85 kuruşa kadar geriledi. Çiftçinin Tarım Kredi ve Ziraat Bankasına borç ödeme döneminde Toprak Mahsulleri Ofisi taban fiyatı 0,94 kuruş olmasına rağmen ciddi bir alım yapılmadı. Çiftçi ürününü tüccara ucuz fiyattan verdikten sonra, ürün elinden çıktıktan sonra bu fiyat yeniden 0,90; 0,95 kuruşa çıktı ama çiftçi tabii ki ucuz verdiği ürün nedeniyle zarar etti, alın terinin karşılığını alamadı. Maalesef, ithalat kararnamelerinin, gümrüğü sıfırlamanın verdiği zararı önümüzdeki dönemde daha fazla ülkemiz, çiftçimiz görecektir.

Buradan vurgulamak istediğim bir başka husus da Sayıştay raporlarında tespit edilen eksiklikler konusudur. 2016 yılına ilişkin raporda destek ödemeleriyle ilgili etki analizleri yapılarak ülke kalkınma planları ve programları çerçevesinde kamu kaynaklarının verimli, etkili ve tutumlu kullanılmasını sağlamak amacıyla veri tabanı oluşturulması, sağlanan bilimsel veriler ışığında karar destek mekanizmaları kurulması, kısa, orta ve uzun vadede analizlerin yapılarak raporlanması, elde edilen sonuçlar ışığında tarımın sağlanabilmesi için gereken çalışmaların yapılarak ilave ve kontrol sisteminin hayata geçirilmesinin gerekli olduğu belirtilmektedir denilerek desteklerin denetimleri konusunda bir gelişme sağlanamadığı vurgulanmaktadır. Bu konunun önümüzdeki dönemde düzeltilmesi en önemli beklentimizdir. CHP olarak biz, çiftçilerimizin kullandığı tarımsal kredi borçlarının yeniden yapılandırılmasından ve borç faizlerinin silinmesinden yanayız. Sayıştay raporunda yine bu tarımsal kredi desteklerinin kime verildiği, nasıl verildiği, arşiv çalışmalarının olmadığı ortaya çıkmaktadır, bu durum da ciddi bir sıkıntı olarak kayda geçmektedir, bunun da düzeltilmesi gerekmektedir.

Yine, Bakanlığınızla yakından ilgili olduğu için Varlık Fonu'na devredilen Türkiye Jokey Kulübünün Bakanlığınıza olan ve Sayıştay raporuna da yansıyan 17,5 milyon lira civarındaki borcunun tahsili konusunda her ne kadar bir sorun yaşanmayacağı taahhüt edilmiş olsa da artık Varlık Fonu'na devredildikten sonra bu tahsilatın nasıl yapılacağı konusunda kuşkularımız bulunmaktadır.

Yine, kamuoyunun önemle takip ettiği GDO'lu ürünler olarak bilinen genetiği değiştirilmiş organizmalar konusunda CHP olarak bunların piyasaya sürülmesini doğru bulmuyoruz. Biyogüvenlik Kurulunun onayıyla 36 GDO'lu ürünün hayvan yemi olarak kullanılmasının önünün açıldığını biliyoruz. Bu konudaki son rakamlar konusunda ve ithal izni verilen bu 36 ürünün hangi alanlarda, nasıl kullandığı konusunda bilgi verirseniz seviniriz.

Sayın Bakanım, yine, bu Komisyon toplantısını merakla bekleyen bir kesim de ziraat mühendisleri, gıda mühendisleri ve veterinerler; onlar da 2018 yılında Bakanlığınızın ne kadar kadro açacağını merakla beklemekteler. Partimizin, Cumhuriyet Halk Partisinin her köye bir ziraat mühendisi ve veteriner atanması konusunda hedefi bulunmaktadır, onu da hatırlatmak isterim. Eğer bu yapılabilirse 18 bin nitelikli genç uzmanımıza istihdam imkânı sağlanacaktır.

Yine, son günlerin önemli bir konusuna dikkat çekmek isterim, o da CHP olarak biz -az önce Selin Hanım'da vurguladı- süt konusunda, süt projeleri konusunda okullarda süt projesini destekliyoruz. Ancak, bu program çerçevesinde 290 milyon kutu süt için çıkılan ihale maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle iptal edildi. Yeni ihale ne zaman gerçekleşecektir, iptal gerekçeleri ortadan kaldırılabilecek midir? Bu konuda da bizleri bilgilendirirseniz seviniriz.

Benzer şekilde, yine, şunu vurgulamak isterim: Tabii ki iyi niyetli çabalarınız vardır, olacaktır ancak bir taraftan da yine mensubu olduğunuz Kabinenin başka bakanlıkları, başka kurumları tarafından yürütülmekte olan ve sizin iyi niyetinizi bir şekilde bertaraf edecek çalışmalar vardır. Eskişehir'den örnek vermek gerekirse Eskişehir'i bir taraftan Bakanlığınız ve Kabineniz işte -büyük ova- doğal sit alanı ilan ederken diğer taraftan Enerji Bakanlığı tam da Alpu'da, sit alanı ilan edilen Alpu Ovası'nda devasa bir termik santral kurma çalışmalarını başlatmış durumdadır. Tabii, verimli topraklara, işte, kül, sülfat vesaire zararlı atıkların gelecek olması hepimizi, başta çiftçiyi ama Alpu Ovası'na yaklaşık hemen 20-25 kilometre ötedeki tüm Eskişehirlileri, sadece Eskişehir'i değil, tüm Türkiye'yi kaygılandırmaktadır. Gıda sağlığı hepimiz için önemlidir, o yüzden Alpu'ya, Eskişehir'e kurulacak olan termik santral fikrinden vazgeçilmesi gerekmektedir. Anadolu'muzun buğday deposu Alpu Ovası ve diğer yerleşim alanlarındaki tarım alanlarını yok edecektir.

Benzer şekilde Eskişehir'imizden örnek verdim ama çoğu yeri ilgilendiriyor. Toprak analiz desteği vardı, daha önceki bütçe görüşmelerinde dile getirmiştik, bunun yeniden iyi bir planlamayla getirilmesi gerekmektedir. Tarımsal danışmanlık desteğinin ise gözden geçirilmesi gerekmektedir, ziraat odalarımızla konuştuğumuzda bunun...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Son cümlenizi alabilir miyim Sayın Çakırözer.

UTKU ÇAKIRÖZER (Eskişehir) - ...istenen sonucu vermediği bizlere aktarılmaktadır. Keza, Eskişehir'in IPARD fonlarından faydalandırılmasını istiyoruz. Diğer destekler IPARD fonlarındaki aynı istisnaları, destekleri, teşvikleri kapsamamaktadır. Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanun'un dediğim gibi gözden geçirilmesi mutlak surette ihtiyaçtır. Az önce ifade edildi, ÇKS sisteminin verimli sonuçları olmadığı bize sürekli bildirilmektedir ve hak edenlerin destek almasını yani gerçek üreticinin destek almasını engellediği yine bize ifade edilmektedir.

Bakanlığımız bütçesinin hayırlı olmasını dilerim.