EKMELEDDİN MEHMET İHSANOĞLU (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Tabii, bu kuruluşun statüsünün onaylanması hususunda yapılan teklife canıgönülden destek veriyorum ve bir an evvel bunun kuvveden fiile geçmesini temenni ediyorum çünkü bu gıda güvenliğiyle ilgili yeni teşkilat, gerçekten İslam İşbirliği Teşkilatı içerisinde son geçtiğimiz on yıl içerisinde görülen büyümenin bir eseridir.

Göreve geldiğim 2004 senesinde İslam İşbirliği Teşkilatı donmuş, eski kurumlar can çekişirken, yeni kurumların ihdasına şiddetle karşı çıkan körfez ülkelerine rağmen, Orta Asya ülkelerinin İslam İşbirliği Teşkilatına daha aktif bir şekilde katılmalarını sağladıktan sonra, özellikle bunlar arasında Kazakistan'ın ve Kazakistan Sayın Cumhurbaşkanı Nazarbayev'in de İslam İşbirliği Teşkilatı içerisinde aktif rol oynama gayreti içerisinde, biz böyle bir kuruma ev sahipliği yapmalarını tavsiye ettik ve orada yaptığımız Dışişleri Bakanlığı toplantısında, Başkanın gıda güvenliğinden bahsetmesi üzerine böyle bir kurumun ihdas edilmesi ve tarım güvenliği hususunun 57 ülke çapında özel bir merkezle "specialize" organ şeklinde kurulmasını teklif ettik. Ev sahipleri buna sarıldılar, biz de o zaman çok kısa zamanda bunun şeylerini gerçekleştirdik ve karşı çıkanların önüne geçebildik. Bugün teşkilatın statüsü kabul edilmiş, imzalanmış ve nisabın sağlanması için herhâlde Türkiye'nin de bir an evvel bunu onaylaması gerekmektedir.

Şimdi, o bakımdan, bu kurumun faaliyete geçmesi sırf Kazakistan için önemli değil, aynı zamanda Orta Asya'da İslam İşbirliği Teşkilatının daha sağlam bir kuruma sahip olması ve bütün İslam dünyasında gıda konusunda iş birliğini artırmak yani tarımdan gıda sanayisine, gıda ticaretine vesaire...

Ben, o bakımdan fazla söyleyecek bir şey bulmuyorum ancak Dışişlerindeki değerli arkadaşların dikkatini 5'inci maddeye çekmek istiyorum.

Şimdi, 5'inci madde teşkilat üyeliğiyle ilgili. Onun birinci fıkrasını müsaadenizle okuyorum:

BAŞKAN - Tabii, buyurun.

EKMELEDDİN MEHMET İHSANOĞLU (İstanbul) - "Her bir İİT üyesi devlet, Tüzüğü imzaladıktan..." yani Gıda Güvenliği Teşkilatı Tüzüğü'nü imzaladıktan sonra "... ayrıca üyeliğe ilişkin yasal işlemleri kendi ulusal mevzuatına uygun bir şekilde tamamladıktan..." yani onaya ihtiyacı varsa onay, onaya ihtiyacı yoksa Bakanlar Kurulu kararıyla veyahut başka türlü o ülkenin iç mevzuatıyla ilgili olarak "Ben bunu kabul ediyorum, üyeliğim tamdır." dedikten sonra, "...Teşkilat Sekreterliği'ne yazılı olarak bilgi verdikten sonra teşkilat üyesi olabilir." Yani Gıda Güvenliği Teşkilatına üye olabilir.

"İİT'nin üyesi olmayan..." yani ana teşkilata üye olmayan "...ya da gözlemcisi olan bir devlet, Teşkilat'ın üyesi olamaz." Yani biz otomatikman üyeyiz, 57 ülke üyedir fakat Kuzey Kıbrıs üye değildir, otomatik üye değildir, o hüküm bu manayı ifade ediyor. Şimdi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, otomatik olarak tüm o İİT'nin yani İslam İşbirliği Teşkilatının gözlemci üyesidir ve bütün devletlerin, 57 ülkenin sahip olduğu haklara... Bilhassa benim dönemimde biz aynı hakları tanıdık onlara, ben maalesef ayrıldıktan sonra bu haklar yavaş yavaş indirildi. Şimdi, korkarım, bu metinle, Kıbrıs'ın bu Gıda Güvenliği Teşkilatına üye olmasının önünde bir set çekilir. Mesela, bilhassa şimdi Türkiye'den Kuzey Kıbrıs'a giden su, tarımda kullanılacak. Ben Genel Sekreterken başlattığım agroekonomi, tarıma dayalı sanayi vesaire... Kıbrıs'ta büyük potansiyel var yani bu teşkilattan yararlanma...

Onun için, bu maddeye, bu fıkraya göre Kıbrıs otomatik olarak üye olamıyor. Nasıl üye oluyor? Diyor ki: "İslam İşbirliği Teşkilatının üyesi olmayan ya da gözlemcisi olan bir devlet teşkilatın üyesi olamaz."

Şimdi, ikinci fıkrada diyor ki: "Teşkilat'ın üyesi olmayan bir İİT üyesi devlet ya da gözlemci devlet Teşkilat'ta gözlemcilik statüsü için başvurabilir." Yani Kıbrıs başvurabilir. "Bölgesel ve uluslararası kuruluşlar Genel Kurul'a talepte bulunduktan ve bu talebin onaylanmasından sonra gözlemci statüsüne sahip olabilirler." Yani burada şarta bağlıyor.

Tabii, beş, on sene önce olsaydı, bu madde de olsa Kıbrıs'ın üyeliği kolay olacaktı, problem olmayacaktı ama bugün biraz belki problem olabilir diye düşünüyorum.

Onun için, ben, sırf bu hususa dikkat çekerek, şimdiden canıgönülden desteklediğimi ifade etmek istiyorum.