KOMİSYON KONUŞMASI

ZEYNEL EMRE (İstanbul) - Şimdi, Sayın Başkan, benim merak ettiğim konu şu oldu açıkçası: Şimdi, erlerle ilgili işte, biz askerlik yaptığımızda dönemden gördüğümüz şey işte yatakhaneye komutan "Arama var." deyip her tarafı arıyordu zaten, yani böyle özel kanun, mevzuat, hani biz onu şöyle farz ediyoruz: Yani kendi iç mevzuatında zaten bu iç disiplinde olması gereken bir şey, öyle değil mi?

SABRİ ÖZTÜRK (Giresun) - Hayır, mevzuat yok işte doğru düzgün.

ZEYNEL EMRE (İstanbul) - Bu güncel, bugünün güncel ihtiyacından, yani özel olarak belirtilmesi...

Yani burada şöyle temel bir sorun ortaya çıkıyor açıkçası: Yani bizim yaptığımız bir kanunun hem Anayasa'ya hem uluslararası sözleşmelere uygun olduğunu hep söylememiz, hatırlatmamız lazım. Bunun geçmesi böyle spesifik olarak belki çok büyük önem arz etmeyebilir ama nihayetinde bir mahkeme kararı olmadan birinin üstünün aranması, yani burada daha önceki mevzuatta olan er, erbaş aramasından daha farklı bir şey mi kastediliyor? Yani herhangi bir suç unsuru... Yani aradaki fark tam olarak nedir?

BAŞKAN - Şimdi, iki arama var biliyorsun.

ZEYNEL EMRE (İstanbul) - Denetim esnasında ben arandığını...

BAŞKAN - Birisi suç soruşturması sebebiyle, birisi önleme araması. Önleme araması birçok kurumda, birçok yerde var zaten, işte, "Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde..." diye devam eder, buradaki onlardan bir tanesi. Ama suç soruşturması olsaydı bu hüküm daha değişik o zaman, başka bir hüküm.

ZEYNEL EMRE (İstanbul) - Yani burada zaten uygulamada olan, fiilî olan bir şey sadece mevzuata girmiş oluyor, öyle mi?

TURAN AYDOĞAN (İstanbul) - Daha önce bunu alanda nasıl yapıyordunuz, onu sorabilir miyiz acaba?

MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI ASKERÎ ADALET İŞLERİ VE KANUNLAR GENEL MÜDÜRÜ HÂKİM ALBAY MURAT YAMAN - Şimdi, efendim, Sayın Vekilim, biraz önce de arz ettim, eskiden 353 sayılı Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu'muz vardı. Onun 66'ncı maddesine bakılırsa kural: Askerî mahkeme kararı, gecikmede sakınca bulunan hâllerde birlik komutanının yazılı emriyle -biraz önce buyurduğunuz- erbaş ve erler dâhil arama işlemi yapılıyordu. Sizin askerlik hizmetini yaptığınız dönemde gördüğünüz aramalar 353 sayılı Kanun'un 66'ncı maddesine dayanıyordu. Fakat askerî mahkemeler kapatıldığı için 353 sayılı Kanun'un 66'ncı maddesi uygulanamaz hâle geldiğinden şu andaki getirilen düzenleme Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu'nun 9'uncu maddesindeki düzenlemenin Silahlı Kuvvetlere yansıtılmış hâlidir.

ZEYNEL EMRE (İstanbul) - Anlaşıldı. Böyle tutanağa girmesi de iyi oldu.