ATİLA SERTEL (İzmir) - Şimdi, biz yaklaşık dört yıldır hem alt komisyonda hem de üst komisyonda TRT'yi yöneten arkadaşlarla konuşuyoruz, sorular soruyoruz, cevaplar almaya çalışıyoruz, pek çok sorumuza yanıt vermediği gerçeği ortada. Ama yapılan incelemelerde gördüğümüz gerçek şu: Sayıştayın kurum bütçesinin sağlıklı hazırlanması ve yönetimin gider ve finansman planlamasında önemli hatalara yol açmaması uyarısı giderek artan önem taşıyor. Bunu niçin söylüyorum? TRT'ye 2017 yılında sormuşuz "Elektrik, enerji hasılat payı, bandrol geliri ve reklam gelirleri ne kadar gerçekleşmiştir?" diye. Bize verdikleri yanıtta, enerji payı gelirlerinden yani elektrikten toplam aldıkları para 690 milyon 177 bin TL yani 690 trilyon civarında. Bandrol gelirlerinde yasal olarak artışla birlikte bu da arttı, 1 trilyon 472 milyar 968 diye devam ediyor yani bu eski parayla 1 katrilyon 472 trilyon. 2017'de reklam gelirlerinin 233 milyar 227 bin TL olduğunu söylüyor ve 2017 yılı toplam gelirlerinin 2 katrilyon 700 trilyon 238 diye devam ediyor yani yeni parayla baktığınız zaman 2 milyar 700 milyon diye söylüyor. 2 katrilyon 700 trilyon para toplamış TRT yani kasasına. Burada yaklaşık yüzde 10'un altında bir reklam geliri var yani yüzde 8'lere tekabül ediyor, yaklaşık 8-9'lara çünkü eğer yüzde 10 olsaydı, 270 milyar civarında bir gelir elde edecekti. Hayatın gerçeği şu ki bütün özel televizyonlar reklam gelirleriyle ve film satışlarıyla ayakta dururken TRT'nin ayakta duruş nedeni tamamen elektrik ve bandrol gelirlerinden olduğu gerçeği ortada. Buna rağmen TRT'nin halktan topladığı vergilerle gerçekten dış yapımlara harcadığı paranın bu uyarı açısından çok yüksek olduğunu da görüyoruz. Zaman zaman sorduğumuz sorulara yanıt vermemenize rağmen TRT'nin yaklaşık yüzde 50'nin üzerindeki gelirinin dış yapımlara harcandığını ve bu dış yapımlarda TRT'nin kendi yetişkin ve kendi yetenekli personelinin devre dışı bırakılarak paranın önemli bir kesiminin dışarıya aktarıldığını tespit ediyoruz Sayıştay raporlarından ve sizin söylediklerinizden.

Tabii, burada çok söylenecek söz var ama ben özetleyerek gitmek istiyorum. Sorduğumuz sorularda ve aldığımız yanıtlarda bir açıklık yok. Örneğin, biz bir soru soruyoruz, diyoruz ki: "Ya, şu dizi film kaça mal oldu, nasıl anlaştınız, bunun ederi nedir? Siz bize diyorsunuz ki: "Bu, ticari sırdır." Yani ticari sır olamaz bu. Çünkü neden ticari sır olamaz? TRT'nin yaptığı harcamanın önemli bir payının dış yapımlara gittiğini göre göre siz hâlâ aynı kafayla "Biz veririz ve bunu da ne KİT'e ne Türkiye Büyük Millet Meclisine ne işte kimseye açıklamayız." diyorsunuz. Bu hiç doğru bir yaklaşım tarzı değildir. Eğer biz sizi denetliyorsak, eğer buradaki KİT Komisyonunda görev gören arkadaşlarımızın her biri TRT'yle ilgili düşüncelerini söylemek istiyorsa bu harcananlarla ilgili mutlaka bilgi sahibi olması gerekiyor. Yine soruyoruz, mesela "TRT'de kaç tane araç var?" diyoruz, "Ne kadar mazot harcadınız?" diyoruz. Cevap vermiyorsunuz, "Bu da ticari sır." diyorsunuz. Böyle bir ticari sır olabilir mi? Yani kiraladığınız arabanın bedelini bildirmemek ticari sır olabilir mi? Bakın, ben Meclise soru önergesi verdim. Sayın Meclis Başkanımız bize ne kadar harcama yapıldığını, Mecliste ne kadar araç olduğunu, ne kadar mazot harcandığını, hepsini kalem kalem açıkladı. Türkiye Büyük Millet Meclisi bu konuda bir milletvekiline hesap verirken siz TRT olarak KİT Komisyonuna nasıl oluyor da hesap vermekten kaçıyorsunuz? Arkanızdaki güç nedir, merak ediyorum. Yani bu nasıl bir anlayıştır? Burada aslında sormak istiyorum Sayıştaya: Bunları açıklama zorunda mı, değil mi?

MUSTAFA TUNCER (Amasya) - Sayıştay da eleştiriyor mu bunu?

ATİLA SERTEL (İzmir) - Sayıştaya soruyorum: Bu kalemleri, harcamaları açıklamak zorunda mı, değil mi?

BAŞKAN - Sayın Sertel, zaten...

ATİLA SERTEL (İzmir) - Sayın Başkan, size soruyorum.

BAŞKAN - Bana soru soramazsınız.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Bu yanıtları açıklamak zorunda mı, değil mi?

BAŞKAN - Sayın Sertel, bana soru soramazsınız.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Sorarım.

BAŞKAN - Hayır, soramazsınız.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Peki, bir dakika...

BAŞKAN - Sayın Sertel, Sayıştay üyelerimiz burada.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Sayıştay bizim adımıza, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetçilik görevini görüyor. Biz de buradan aldığımız bilgiler ışığında kurumu denetlemeye çalışıyoruz. Ama kurum eksik bilgi verirse, kurum gerçeği söylemezse biz neresinden tutup denetleyeceğiz Sayın Başkan?

BAŞKAN - Sayın Sertel, izninizle...

ATİLA SERTEL (İzmir) - Şimdi, benim sorumun açılmasını ve bu konudaki cevabı sizin samimiyetinize dayanarak soruyorum yani ben yoksa sizi sorgulamak için sormuyorum. Siz KİT Komisyonu Başkanı olarak bu kurumun hesaplarının bütünüyle açıklanmasından yana mısınız, değil misiniz? Benim merak ettiğim o.

BAŞKAN - Herhâlde yanındayız, şeffaflıktan yanayız.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Evet, bitti, nokta, şeffaflıktan yana.

BAŞKAN - Bir saniye.

Sayın Sertel, şimdi Sayıştay denetçilerimiz burada. Zaten kurumda denetim görevini ifa ediyorlar. Sizin sorularınızla ilgili veya denetim esnasında o konuyla ilgili bir uygulama hatası veya yanlışlık varsa veya farklı bir durum varsa zaten onlar raporunu yazmakla yükümlü. Demek ki böyle bir durum yok, yazmamışlar.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Hayır, var, var.

BAŞKAN - Hayır, anlatamadım yani varsa yazılmıştır...

MUSTAFA TUNCER (Amasya) - Sayfa 25, ek 23.

BAŞKAN - Tamam, peki.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Var, var, bunların hepsi var Sayın Başkan.

BAŞKAN - Var, tamam, görmüşsünüz. Niye arıyorsunuz, ne istiyorsunuz?

ATİLA SERTEL (İzmir) - İşte söylüyorum, bakın: Biz sormuşuz alt komisyonda, demişiz ki: Arkadaş, siz bu yayıncılığa... Örneğin TRT'de benim sürekli üzerinde durduğum ve bir türlü baş edemediğim bir durum var. Diyorum ki: Arkadaş, TRT'nin onlarca spor spikeri var, onlarca iyi yetişmiş elemanı var. Siz niye Ersin Düzen'e... Şimdiki rakamlarla söylemiyorum ama geçmiş dönemde ticari sır değilken yani değil dedikleri 2015'te, 2016'da verdikleri rakamlara göre 35 bin lira program başına para veriyorlardı. Şimdi acaba bu 50 bin lira oldu mu? Kimileri "70 bin lira oldu." diyor. Ben bunu öğrenmek istiyorum. Yani, Ersin Düzen'e siz her hafta program başına 70 bin lira veriyor musunuz, vermiyor musunuz?

BAŞKAN - Sayın Sertel, bunları lütfen geneli üzerinde söz verdiğim zaman...

ATİLA SERTEL (İzmir) - Bunlar bütçeyle ilgili Sayın Başkan.

BAŞKAN - Anladım ama geneli üzerinde zaten konuşacaksınız.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Biz burada bütçeyi anlatıyoruz. Siz TRT olarak halktan topladığınız bütün elektrik paylarını, bandrolleri alabildiğine bütçenizi açarak millete ulufe dağıtır gibi dağıtmakla mı mükellefsiniz? Ben bunu sormakla mükellefim. Yani, TRT'ye ben de para ödeyen bir insanım, en azından vatandaşım.

Bakın Sayın Başkan, siz de bunları öğrenin, bilin yani çok önemli şeyleri söyleyeceğim.

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum aydınlatmanız için.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Aydınlatacağım sizi.

BAŞKAN - Ben biliyorum, biliyorum.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Elektrik katkı payından TRT'nin on dört yılda elde ettiği gelir 4 milyar 69 milyon lira, bandrol ücretlerinden elde ettiği gelir 3 milyar 320 milyon dolar, reklam gelirleri 556 milyar dolar. Bakın, diğer gelirler, maç yayınları, telif ücretleri 1 milyar 189 milyon. On iki yılda bir ailenin TRT'ye ödediği kişi başına rakam 400 liradır. Yani, siz şimdi vatandaşın 400 lirasının hesabının sorulmasını istemiyor musunuz? İstemiyorsanız susalım ama ben bunu soracağım ve devam ediyorum Sayın Başkan.

Bakın, sordum, dedim ki: Mecliste ne kadar araç var, ne kadar benzin kullanıyorsunuz? Meclis Başkanı bize cevap verdi. TRT'ye sorduk, dedik ki: Taşıt Kanunu'na göre... "Burada mevcut idari araçlar, idari hizmetler yayın araçları doğrultusunda kurumsal amaçlı ilgili birimlere kullandırılmaktadır." demişsiniz "69 adet binek aracı kullanılmakta olup firma ile kurumumuz arasında imzalanan sözleşme gereği ticari sır kapsamındadır." Siz burada ticaret yapmıyorsunuz ki, bir kiralama yapıyorsunuz, onun bedelini burada açıklamak zorundasınız ve bunu açıklamazsanız zan altında kalırsınız. Bu firmaya ne kadar ödediğiniz konusunda rakamların boyutlarını biz bilmezsek, çok büyük boyutlarda rakamlar söylenirse yanlış olur.

Yine, bakın, bir soru sordum -mesela ben KİT Komisyonunda diğer yönetim kurulu üyelerine de sormuştum, size de sordum- dedim ki: TRT Yönetim Kurulu üyeleri toplantı başına ne kadar ücret almaktadır? Kişi başına 2017 yılında aldıkları ücret ne kadar? diye sormuşum, bana cevap vermişsiniz, demişsiniz ki: "Kişi başına yönetim kurulu üyelik ücretinin bir aylık tutarı genel müdür maaşındaki brüt ücretin toplam yüzde 50'si kadardır." İyi de biz genel müdürün brüt maaşını biliyor muyuz ki? Yani, hiç bilinmeyen üzerinden bir bilinmeyen rakamı açıklıyorsunuz. Bakın, bütün internet sitelerinde, bütün medyada milletvekili maaşları milletin ağzındayken sizin ne kadar aldığınızı ben merak ediyorum ve soruyorum yani bunu söylemekte ne sakınca var? Bizim maaşımız, bütün harcamalarımız, bütün sağlık giderlerimiz bütün gazetelerde, yayınlarda, televizyonlarda parça pinçik edilircesine söyleniyor da sizin yönetim kurulu üyelerinizin maaşı, parası, sizin yönetim kurulu başkanı olarak aldığınız maaşınız niye söylenmiyor? Yani, böyle bir şey olabilir mi? Ben bütün bunları bütçenin açıklığı ve şeffaflığı açısından istiyorum. TRT'nin şeffaflığı... TRT'nin zaten yanlı yayıncılığını falan eleştirmeyeceğim, sonra onlarla ilgili soru soracağım, Atatürk'e hakaret eden yayınlarınızın, Fetullah Gülen terör örgütünü nasıl övdüğünüze ilişkin belgelerin, şarkıların nasıl yayınlandığını hele son dönemde "FETÖ'ye karşı mücadele ediyorum." denilen noktada FETÖ'ye ne kadar övgüler düzdüğünü TRT'nin, bunları elbette ki söyleyeceğim ama ben şimdi bütçeyle ilgili konuşuyorum ve bütçeyle ilgili bunlara açık ve net yanıt bekliyorum. Eğer bunları açıklamazsanız çok samimiyetle söylüyorum ben bunu BİMER'e, diğer yerlere ve hayatım boyunca da konuşacağım, sizin aldığınız rakamları da harcadığınız rakamları da kamuoyunun da açıkça bilmesi lazım çünkü TRT devlet kuruluşudur, devlete mal olmuştur, halkın televizyonudur, halk tarafından kesilen gelirlerle belirlenmektedir.