| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünün (BOTAŞ) 2015 ve 2016 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 08 .11.2018 |
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Kurum yöneticilerimiz, Komisyonumuza hoş geldiniz ve verdiğiniz bilgilerden dolayı ben de çok teşekkür ediyorum.
Tabii, güzel bir sunum oldu, evet, bunu kabul etmek lazım. Bizim Başkanlık olarak -benim de- müdahalemizin şeyi kesmek falan değildi hiçbir zaman ama karşılıklı diyaloğu keserek daha etkin ve verimli hâle dönüştürmekti, onu da ifade edelim. Ben de bir kez daha teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, Sayın Genel Müdürüm; özellikle ilçelerle ilgili doğal gaz verilmesi ya da sizin ifadenizle gazlama faaliyetlerinin devam ettiğini, 100 ilçeye gazlama verileceğini söylediniz. Bu iyi bir haber çünkü Türkiye'nin en önemli sıkıntılarından biri kırsalda yaşanan sorunlar. Birçok açıdan özellikle tarım açısından baktığımızda ciddi bir şekilde tarımsal üretimin yapıldığı bölgelerde, hele hele Büyükşehir Yasası'yla birlikte ciddi sıkıntılar oluşmaya başladı. Bu, hem bugün Adalet ve Kalkınma Partisinin hem Cumhuriyet Halk Partisinin hem Milliyetçi Hareket Partisinin de geçmişte ifade ettikleri, kırsalı kalkındırma boyutuyla, tarım kentler, köy kentler veya kırsal cazibe merkezleri anlamında da önemli. Kırsaldan biri olarak da bunu çok önemsediğimi ifade etmek istedim yani kırsalın gazlanmasının son derece önemli olduğunu, sadece oralarda bir ısınma olarak değil, birçok açıdan hem insanlarımızı orada tutup üretimin devamını sağlama hem de üretime katkı açısından son derece önemli olduğunu ifade etmek isterim.
Bu kapsamda, tabii, Ankara Çankaya'nın da bazı mahallelerine gaz vermediniz, bunlardan biri de benim mahallem. Bizim arazilerimizden geçiyor, tarlalarımızdan geçiyor -kamulaştırma yapıldı- boru hatları. Yani borudan...
ATİLA SERTEL (İzmir) - Size biber gazı vereceğiz.
BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Sayın Hocam, sizde ne elektrik var ne gaz var.
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Ankara Çankaya, yani ben...
BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Bununla ilgili bir karar alalım.
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Evet, bir gezi de bizim köye yapabiliriz yani ben de öyle bir teklifte bulunabilirim.
Dolayısıyla Çankaya'nın köyleri, Balâ, Gölbaşı... Ankara'ya gelen o ana boru hattı buralardan geçmesine rağmen -bunlar haber oluyor ama benim de tarlam da geçti, kamulaştırma yapıldı- biz o boru hattının üzerinde dolaşıyoruz, yanında bekliyoruz ama istifade edemiyoruz.
Balâ var mı, Gölbaşı var mı bu kapsamda, bu ilçelerin içerisinde, onları öğrenmek istiyorum. Ankara'nın, başkentin diğer ilçeleri var mı, bunları öğrenmek istiyorum. Ankara'nın o taşrası her zaman merkezinden dışarıda kaldı, Ankara'nın yani Türkiye'mizin başkentinin bu kırsalına da bakmak, buradaki tüm milletvekillerimizin de görevi Ankara'da yaşayanlar olarak diye düşünüyorum.
Efendim, enerji güvenliğiyle ilgili verdiğiniz bilgiler son derece önemliydi. Depolama bu açıdan, hem uzun vadede fiyat istikrarı açısından da kullanılabilecek son derece önemli bir argüman. Ben tekrar, bunların önemine vesaireye girmek istemiyorum, bilgileri yeteri kadar doyurucu oldu. Bu depolamalarda kayıplar söz konusu olabiliyor mu? Yani yazılı olarak verebilirsiniz. Oluyorsa ne kadar bunun maliyeti var?
Bir de depolama işletme maliyetleri nedir? Yani depolama dediğimiz olay, alıp depoladığımızda... Çünkü konjonktüre bağlı olarak piyasa fiyatlarını da düşündüğümüzde, bazen depolama maliyeti, ekonomik anlamda bakıldığında bir sorun hâline de dönüşebilir. Bunların ölçümlemesi, herhâlde çalışmaları, fizibiliteleri mutlaka yapıldı. Bunlarla ilgili bilgi verebilir misiniz?
Bir başka önemli konu, Türkmen gazı konusu konuşuldu. Tabii, Hazar Denizi'nin yeni hukuku, 2 statüye kavuşturulması, daha doğrusu deniz mi göl mü anlaşmasının bir anlamda kıyıdaş ülkeler tarafından bu ağustosta yapılan anlaşmayla birlikte bir statüye oturması ne göl ne de deniz mantığıyla çözülmesi önemli. Bu yüzeyle alakalıydı, tabanla alakalı bir anlaşma söz konusu olmadı. Ben Azerbaycan Enerji Bakanına bunu yine bir uluslararası toplantıda sormuştum Türkmen gazının buradan geçirilmesiyle alakalı olarak. Sadece 100 kilometrelik bir mesafe olduğunu ve Türkmenistan'la yeni statüyle birlikte yeni iş birliklerinin söz konusu olabileceğini, hem de kıyıdaş ülkelerle, yani bir bütün olarak düşünüldüğünde böyle bir iş birliklerinin olabileceğini... Tabii ki orada Rusya Federasyonu'nun da herhâlde önemli bir etkisi var.
Şunu söylemek istiyorum: Yani BOTAŞ olarak, bu konuyla ilgili muhtemel olabilecek bu yeni iş birlikleri içerisinde Türkmenistan gazının Azerbaycan üzerinden, Türkiye üzerinden Avrupa'ya götürülmesi noktası önemli. Tabii, Güney Gaz Koridoru bu anlamda son derece önemli TANAP'ı, TAP'ı ve Kafkas boru hatlarını bir bütün olarak düşündüğümüzde.
Yine bir uluslararası toplantıda TANAP'ın devamında Arnavutluk üzerinden İtalya'ya da bu hattın açılacağı söyleniyor, söylenmişti ve bu üzerinde çalışılan ciddi bir proje olarak söylenmişti. Yani bunların hepsi bir bütün olarak dikkate alındığında, herhâlde hem Enerji Bakanlığımız hem de bu konuyla doğrudan alakalı olan, daha doğrusu bu konunun içerisinde olan bir kurum olarak, gerekli çalışmalar ve bunlarla ilgili iş birliklerine yönelik projeler geliştiriliyordur. Bununla ilgili çalışmalar ne durumda? Neler yapılıyor? Türkiye'nin gelecekle ilgili yani yakın gelecek anlamındaki adımları ne olacak, ben onları öğrenmek istiyorum. Tabii, bunların hepsi dışa bağımlılığı azaltma ana stratejisinin içerisinde düşünülecek şeyler.
Mali konularla ilgili, Esin Kara Milletvekilimiz çok anlamlı ve güzel sorular sordu. Ben belki sadece bir iki ilave yapmak istiyorum. Yine, bilanço kalemlerinde borç ve gider karşılıkları kalemleri var; onların terkibi, içeriği nedir, onlarla ilgili bir bilgi verebilirseniz memnun olacağım. Yine, şüpheli ticari alacaklar konusu gündeme getirildi. Kaynak nedir, şüpheli ticari alacaklar kimlerden -en azından büyük kalemlerin- bildirirseniz memnun olacağım. Bir de yine mali tablolar üzerinde baktığınızda, satışların maliyeti konusu... Biraz önce bir vekilimiz de aslında "O kur farklarıyla bağlantılı mı?" dedi. Kur farklarıyla bir bağlantı göremedim ben ama bu bağlantı satışların maliyetiyle alakalı, 2014-2015 ve 2016 yılında faaliyet... Mesela 2014-2015 yılında faaliyet hacmi aynı olmasına rağmen satış maliyetlerinde ciddi bir farklılık var. Bu arızi bir durumu ifade ediyor, sabit maliyetlerle "fixed cost"larla alakalı bir durum olmadığı işaretini de veriyor. 2016'da da yine satış maliyetlerinde ciddi bir düşüş var yani yüzde 90'larda, hatta yüzde 105'lerdeyken yüzde 70 küsurlara falan düşüyor. Yani burada ya maliyetleme sistemlerinizde bir sıkıntı var...
BOTAŞ GENEL MÜDÜRÜ BURHAN ÖZCAN - Petrol...
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Petrol fiyatlarının artması boyutuyla, peki.
Çok teşekkür ediyorum. Ben, tekrar, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.