MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Ben de Devlet Hava Meydanları İşletmesi Yönetim Kurulu Başkanına, Genel Müdürüne ve üst düzey yöneticilerine, kamu kurum ve kuruluşlarımızın değerli temsilcilerine hoş geldiniz diyorum. Çalışmaların kurumumuza ve ülkemize katkı sağlamasını öncelikle diliyorum.

Sayın Başkan, aslında, birçok konu konuşuldu, ben belki spesifik bir iki konuya değineceğim. Esin kardeşim "Mevlüt Bey bahseder." diye düşündü herhâlde yani daha önceden konuşmadık. Dolayısıyla kendisi şüpheli ticari alacakları dile getirdi, hakikaten benim de raporda gördüğüm önemli konulardan biri oydu. Biri de yine Sayıştayın diğer önerilerinde de özellikle bazı şüpheli duruma düşen alacakların mali tablolara yansıtılmaması konusunda önerileri var. Herhâlde o öneriler ciddiyetle dikkate alınacaktır diye düşünüyorum.

Tabii, geçen dönem de ben aslında kurumla ilgili değerlendirmeleri yaparken söylemiştim. Nakit açısından gerçekten güçlü bir kurum. Bu anlamda, bakıldığında, özellikle cari ve nakit rasyoları açısından gerçekten nakit durumu iyi olan ve daha çok da döviz olarak bankalarda tutulan bir nakit durumu var. Tabii, dövizde dalgalanmalar oluyor, artısı da olur, eksisi de olur ama döviz dalgalanmalarına karşı herhangi bir "hedging" anlamında bir şeyleri oluyor mu, onu doğrusu merak ediyorum.

Yine benim bilançolardan gördüğüm -çok yalın ve sade bir bilançosu var aslında Devlet Hava Meydanları İşletmesinin- dipnotlardan aldığım bilgilerden sigortayla ilgili bir konu kafama takıldı. Yani hem dâhilî hem de haricî olarak da 2 milyar, 3 milyara yakın bir aktif büyüklüğünün sigortalı olduğunu görüyoruz. Bu da yaklaşık yüzde 30-32'lere geliyor yani oransal olarak normal bir durum. Dâhilî sigorta fonunu merak ediyorum, daha doğrusu dâhilî sigorta fonu var mı "dâhilî sigorta" denildiğine göre? Bunu hangi durumlarda kullanıyorsunuz? Oransal olarak yani iş hacmiyle şeyi nedir, daha büyütülebilir mi? Doğrusu onun şeyini merak ettim.

Bir de ödenen sigorta primlerini, hem dâhilî hem de haricide katlanılan yani kuruma gelen bir yük var mı, onu merak ettim.

Efendim, aslında geçen dönem de söylemiştik, bu KİT'lerin bir kısmında var, bazı Sayıştay denetçilerimiz, gruplar bu konularda çok titizlik gösteriyorlar, kıdem tazminatları konusu. Yani kıdem tazminatlarının mutlaka mali tablolara yansıtılması gerekiyor, bu birçok açıdan önemli. Yani kamu iktisadi teşebbüslerinin bu ve benzeri konularda, özellikle Muhasebe Uygulama Genel Tebliği'nin hükümlerini yerine getirme konusunda daha titiz davranmaları gerektiğini düşünüyorum. Yani bir şeyin illa vergi mevzuatı açısından zorunlu olup olmaması değil, biz burada sonuçta mali tabloları vergi mevzuatına göre hazırlanan mali tablolar değil, gerçekten bilgi amaçlı olarak hazırlanmış, mali durumu, finansal durumu sağlıklı bir şekilde görmeyi hedefleyen ve onlar üzerinde de değerlendirme yapan bir Komisyonuz. Onun için, mali tabloların mümkün olduğu kadar gerçeği yansıtmasında fayda var. Bu eksiklik -ben sürekli de tekrar edeceğim- birçok KİT'imizde var. Özellikle UFRS'lere tabi olan KİT'lerimizde, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'na, TMS'ye tabi olanlar bunları, bu tür karşılıkları zorunlu olarak gösteriyorlar.

Yine benim asıl belki bir tık geriye giderek söylemem gereken şey şu: Mali tablolar dip notlarıyla bir bütündür. Yani maalesef her ne hikmetse, her nedense bu dip notlar konusunda gerekli özen gösterilmiyor. Nitekim burada verilen raporlarda da dip notların böyle çok üstünkörü ele alındığını, özellikle gelir tablosunda detay kalemlerde yani standart formatta olması gerekenlerin -detay demeyeyim, detay belki çok daha farklı olabilir- verilmediğini, özet verildiğini yani orada baktığınızda bir mali tablo okuyucusu olarak aslında belli konuları değerlendiremediğimizi ifade etmek istiyorum. Yani Sayıştayımızın da özellikle bu konulara dikkat etmesinde fayda var.

Yine mali tablolarda "gelecek yıllara ait gelirler" diye bir kalem var işte o detayları göremediğim için oradan okuyamadım. Ya bu kalem nedir, ben bunu merak ediyorum hem de uzun vadeli yabancı kaynaklar içerisinde yer alan bir kalem yani uzun vadeli bir depozito mudur, yanlış mı kaydedildi, doğrusu merak ettim.

Efendim, bunun haricinde öğrenmek istediğim bir başka husus, Adana Havalimanı'yla ilgili soruldu, daha önce ben geçen dönem de bunu dile getirmiştim. Aslında burası daha önce 2019'da bitecekti ama bugünkü sunumunuzdan benim anladığım kadarıyla 2021. Bu çalışmalar devam ediyor, dünyanın en büyük havaalanlarından olacak, diğer havaalanlarına inemeyen çok büyük uçakların, A380'lerin de inebileceği, bu anlamda bölgenin büyük bir havalimanı olacak. Bunu bir kenara bıraktığımızda, özellikle Adana'daki Şakirpaşa Havalimanı'yla ilgili durum her zaman bir tartışma konusu oldu, şehrin merkezinde olması, geniş bir alan olması, buranın ranta açık olması tartışma konularının başında geldi, bugün de hâlen tartışılıyor. O konuyla ilgili benim size yönelttiğim geçen dönemki bir soru vardı, bu konuda sizin verdiğiniz cevapta özellikle bu havacılıkla ilgili yani "Alt kırılmalarda sadece ticari değil diğer alanların da olabildiği ve bunların haricinde de bir B planının olabileceği." şeklinde bir yorumunuz olmuştu. Öyle bir B planı bizimle paylaşabileceğiniz olgunluğa gelişti mi, öyle bir B planı var mı, yoksa hâlâ muallakta mı? Yani buranın ne olacağıyla ilgili öngörüleriniz ya da planlamalarınızla ilgili bizimle paylaşacağınız bilgiler varsa onları doğrusu yazılı olarak da olsa istiyorum.

Sayın Genel Müdürüm, bir başka -teknik olarak takılma demeyeyim de- görme anlamında bir konu, bu millî maliyetlerin hesaplanması konusu var, seyrüsefer maliyetleriyle alakalı. Bununla ilgili EUROCONTROL'un kabul ettiği belli bir hesaplama biçimi, sistemi var. Dolayısıyla ortak ücret, ortak yolcu ücreti sistemi gibi bir sistemi benimsemiş durumda. Biz de ona göre hareket ediyoruz. Benim burada merak ettiğim, Türkiye bu millî maliyetler açısından bakıldığında 6'ncı sırada, 1'inci sırada Fransa var ki 2016 rakamlarıyla bakıldığında bu ortak maliyet içerisinde 1 milyar 200 milyon civarında bir rakama denk geliyor. Bizimki bunun yarısından daha az 400 küsur civarında zannediyorum, birim maliyetleri itibarıyla bakıldığında 67,25. Yine oradaki ülkelerin "range" alanına baktığımızda 22 ile 100 küsur arasında da değişebiliyor birim maliyet anlamında. Ben şunu merak ediyorum: Mesela son 2016, 2017'nin, bunun mutlaka bir hesap tablosu vardır bu millî maliyetin oluşum hesap tablosu. Bunu görebilir miyim ya da en azından bununla ilgili dikkate alınan o gider kalemlerini yani doğru bir hesap yapılıyor mu, yapılmıyor mu, işin doğrusu, biraz o konuda tereddüt de hâsıl oldu, onun için istiyorum.

Efendim, bunların haricinde, tabii, Ankara, Ankara ülkemizin başkenti. Dolayısıyla tabii, başkent olmanın yanında, siyasi bir şehir olmanın yanında Ankara aynı zamanda da bir üretim, bir ticaret şehri de, bazen bu yönü unutuluyor. Ankara'da Esenboğa Havalimanı gerçekten güzel çalışıyor, ora da bildiğimi kadarıyla yine 2023 yılında herhâlde süresi tamamlanacak yap-işlet-devret kapsamında. Özellikle dış uçuşlar anlamında, yabancı yolcu anlamında verilen garanti yerine getirilemiyor ama diğerinde kat kat artıyor bildiğim kadarıyla ve Ankara'dan da yurt dışına direkt uçuşlar konusunda her zaman şikâyetler geliyor. Özellikle Ankara'daki iş adamları olsun, Ankara'dan yurt dışına uçan tüm kesimler bu konuda rahatsızlıklarını dile getiriyorlar. Şu anda ne oldu bilemiyorum ama birkaç ay öncesinde Sayın Bakanın bu konuda "Bu çileyi bitireceğiz." şeklinde açıklamaları vardı, bunu ben en azından bir dile getirmiş olayım, son durumu öğrenmek istiyorum.

Bir başka husus da tabii sürekli gelişiyor, bizim planlamayı yaparken daha uzun vadeli, uzun perspektiften bakmamız gerekiyor, belki bugünden yarına değil ama Ankara'yla ilgili, başkentle ilgili bu konuda bir projeksiyonunuz var mı? Dolayısıyla Ankara'da yeni bir havaalanı ihtiyacı ne zaman ortaya çıkacak, bu nasıl olabilir? Bunlarla ilgili bir projeksiyonunuz var mı, bir planınız var mı, bunu da merak ediyorum.

Başkanım, planladığımdan daha fazla vakit aldım. Ben tekrar çalışmaların, burada alınan kararların yine kurumumuz açısından, ülkemiz açısından bir katkı vermesini, fayda getirmesini diliyorum.

Sayın Genel Müdüre ve yönetim kurulu üyelerine ben de gerçekten yaptıkları düzgün çalışmalar dolayısıyla teşekkür ediyorum.

Tabii ki burada yapılan eleştiriler, gündeme getirilen konular, işin siyasi taraflarını bir kenara bırakacaksak son derece değerli ve bunların da dikkate alınması gerektiğini ifade ederek hepinize saygılarımı sunuyorum.