KOMİSYON KONUŞMASI

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değerli arkadaşlar, bakın, işçi sendikası temsilcilerini dinledik, işveren sendikası temsilcisini de dinledik ama daha çok... Ben, işçi sendikalarının ilk kez bu kadar yoğun bir şekilde katıldığını görüyorum buraya, onu da söyleyeyim.

BAŞKAN - İşveren sendikası da var.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Hayır ama o, TİSK her zaman katılıyor buraya ama işçi sendikaları ilk kez tam kadro olarak buradalar; büyük sendikalar olarak söylüyorum. Bu önemlidir Sayın Başkan. Yani siz onlara "Az konuşun." dediniz ama sağ olsun sonra konuştular, taleplerini söylediler.

BAŞKAN - "Az konuşun." demedim, sadece "Konuya odaklanın yani ne ise sorun onu aktarın." dedim.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam, inanın, işçiler daha çok konuşsun Sayın Başkan.

Bakın, şunu söyleyeceğim: Siz ve bizim Meclisimiz, genelde yüzde 1'i iyi hissettirmek için yasalar çıkarıyoruz yani "Yüzde 1 iyi hissederse geri kalanlar da iyi hisseder." diye düşünüyor genelde Meclisimiz ama öyle olmuyor. Eğer toplumun geniş kesimleri özellikle dar gelirliler iyi hissederse, gelirle buluşurlarsa çarklar döner.

Düşünün, hepimiz çocukluğumuzda misket oyununu oynadık. Bütün misketler bir kişide toplandığında oyun biterdi, şu anda bütün misketler yüzde 1'in elinde toplanıyor, geriye kalan yüzde 90 izliyor çünkü onun herhangi bir misketi yok, tam tersine misket borcu var.

Bakın, Gini katsayısı 2013 yılına kadar düzelme eğilimindeydi arkadaşlar, Gini katsayısı, yani gelir eşitsizliğini belirten Gini katsayısı. Şimdi, 2013 yılından sonra ise bozulma eğiliminde, gittikçe daha fazla bozuluyor. Biz buna karşı bir tedbir düşünecek miyiz, bunu nasıl düşürebiliriz? Hem yoksulları gelirle buluşturularak düşürebiliriz hem de vergi politikalarıyla değiştirebiliriz. Yani hep söylenen, sloganda olduğu gibi az kazanandan az vergi alarak değiştirebiliriz Sayın Başkan.

Bakın, asgari ücretimiz 2.020 TL arkadaşlar, asgari ücretimiz 2.020 TL, açlık sınırı kaç para? TÜRK-İŞ belirliyor, açlık sınırı kaç para arkadaşlar? 2.300 küsur lira. Yani açlık sınırının altında bir asgari ücretimiz var. Açlık sınır nedir? 4 kişilik bir ailenin yalnızca tenceresini kaynatması için olan gider rakamıdır, yalnızca tencere kaynatacak, başka hiçbir şey yok, kira yok, elektrik yok, doğal gaz yok, çocuğuna harçlığı yok, kıyafet yok, lüks zaten yok, yalnızca tencere kaynatması için olan ihtiyacın altında bir asgari ücrete sahibiz.

Teklif sahibimiz, bakın, siz bu teklifi yaparken...

VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Asgari ücret altında değil, biri net, biri brüt.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ya, adam eline geçene bakacak, tencereyi...

VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - AGİ'yle beraber...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Hayır, hayır, asgari ücretimiz açlık sınırının altında arkadaşlar, açlık sınırının altında, açlık sınırının altında.

Biz bu asgari ücreti açlık sınırının üzerine... Bakın, yoksulluk sınırı demiyorum zaten, yoksulluk sınırı 6.700 TL, 6.700 TL'nin altında gelire sahip bütün vatandaşlarımız yoksul yani vatandaşlarımızın ezici çoğunluğu yoksul demek. Yalnızca bu değil, bari açlık sınırının altında bir asgari ücrete bu Komisyon "evet" demesin. Bunun iki yolu var: Ya, asgari ücrete çok ciddi bir zam yaparız, yine vergi boyutuyla asgari ücretin altında kalır, üstüne çıkar açlık sınırının ya da asgari ücreti vergi dışında bırakırız bu sayede açlık sınırının üzerinde bir gelire kavuşur ücretliler.

Bakın, işçi kesimi, sendika temsilcilerimiz söyledi, nüfusun yüzde 82'si arkadaşlar, yani çalışanların yüzde 82'si asgari ücret veya asgari ücretin 2 katı kadar vergiye sahipler. Yani bu ne demektir biliyor musunuz? Çalışanlarımızın neredeyse tamamı yoksulluk sınırının altında bir gelire sahip demektir. Yani bir evde 1 kişi çalışıyorsa neredeyse tamamı bu sınırın altında gelire sahiptir, 2 kişi çalışıyorsa ancak yoksulluk sınırının üzerine çıkabilir. Bu anlamda bizim tedbirler düşünmemiz lazım işçi kesimlerinin talepleri doğrultusunda.

Değerli arkadaşlar, bakın, asgari ücretle ilgili bu basamağı... Yoksa ben biliyorum ki siz şimdi çıkaramazsınız, bu şeye, "evet" diyemezsiniz vergi dışı olmasına ama hiç de yoksa şunu yapalım: Tekrar ediyorum, yıl boyunca asgari ücretlilerin ilk basamakta kalmasını sağlayalım. Bari bu adımı atalım. Madem çok kazanandan...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Garo Paylan, öyle zaten.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değil, ya, değil.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Tabloyu vereyim, incele bakalım.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değil.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Al tabloyu.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değil.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Konuşmayacağım diyorum ama zorla konuşturacaksın beni yani.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değil, değil, değil, değil.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - İlk sekiz ay...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değil.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Bak, Sayın Paylan, vereyim, incele, sonra konuş.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Arkadaşlar...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Ama bak buna, kenara koyma.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) -Tamam.

2 çocuğu olan bir asgari ücretliden bahsediyoruz.

BAŞKAN - Neyse, bakmayacak herhâlde?

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - 2 çocuğu olan bir asgari ücretliden bahsedelim.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - İlk sekiz ay 1 lira para vermiyor, vergisi yok.

VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Kesilen gelir vergisi 2 çocukluda 865 lira sadece.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Yıl boyunca ya.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam.

Yılbaşında 2.116 lira gelire sahip olan 2 çocuklu... Hani siz "Çok çocuk yapın." diyorsunuz da vatandaşlarımıza, çok çocuk yapan cezalandırılıyor. Bekârın, çocuğu olmayanın maaşı aynı kalıyor, 2 çocuğu olan...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Ya, vergi vermiyor ya.

BAŞKAN - Arkadaşlar, sakin olalım.

Rahat bırakın, Sayın Paylan konuşsun.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - ...bir asgari ücretli ocak ayında 2.116 lira gelire sahip ama eylül ayına geldiğinde 2.008 liraya düşüyor arkadaşlar maaş

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Buraya bakmıyorsun.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Anlatıyorum. Ya, bu kabul edilebilir mi? Hiç yoksa asgari ücretliyi bu anlamda vergi dışı bırakalım ya da basamağı on iki ayla çarpalım, asgari ücretlinin aldığı brüt rakamı, ilk basamağı bu noktada ayarlayalım.

Benim şimdi bu noktada bir sorum var: Arkadaşlar, Gelir İdaresi Başkanımız burada mı bilmiyorum. Biz 170 milyar lira gelir vergisi toplayacağız değil mi bu sene yaklaşık olarak, daha az, 170, 160 milyar TL. Bu 170 milyar TL gelir vergisinin kaç lirasını hangi basamaklar ödüyor, lütfen bize bunu söyleyin. Kaç lirasını hangi gelir grupları ödüyor, lütfen bize bunu söyleyin. Kaç lirasını ücretli kesimler ödüyor? Bu 170 milyarın kaç lirasını, arkadaşlar, serbest meslek erbabı, kaç lirasını da acaba bu bahsettiğimiz yüzde 1'lik kesim ödüyor, lütfen bize bunu söyleyin. Servetin yüzde 60'ına, yüzde 55'ine sahip yüzde 1'lik kesim kaç lira vergi ödüyor, geri kalan çalışan, yüzde 90'lık kesim kaç lirasını bu gelir vergisinin ödüyor, lütfen bunu söyleyin. Gelirden ilk yüzde 5'lik basamak en yoksul yüzde 50'lik basamaktan daha fazla pay alırken bu gelir vergilerinin ne kadarını yüzde 5 ödüyor, yüzde 1 ödüyor, ne kadarını yüzde 80, yüzde 90'lık çalışan emekçi kesimler, yoksul kesimler ödüyor, lütfen bunları söyleyin ki bu rakamlar üzerine konuşalım, şu Gini katsayısını nasıl düzeltiriz, bunun üzerine konuşalım, gelir adaletsizliğini nasıl düzeltiriz, bunun üzerine konuşalım.

Bakın, piyasanın canlanmasını istiyorsak, açıkça söyleyeyim, yoksul kesimleri gelirle buluşturmak zorundayız. Eğer patronları bile düşünüyorsanız yoksulları gelirle buluşturmadan patronların ürettiği malları satma ihtimali yoktur, yoksullar borç altındayken ve geliri yokken, açlık sınırının altında bir gelire sahipken o patronların ürettiği malları da alma şansları yoktur. Bu anlamda topyekûn bu meseleyi tartışacak, bu gelir meselesini, servet meselesini, yoksulları gelirle buluşturma meselesini tartışacak bir tartışmayı Plan Bütçe Komisyonu mutlaka yapmalıdır. İlk adım olarak da önerim arkadaşlar, ilk basamağı asgari ücret rakamının yıllık brüt tutarına çekelim diye öneriyorum.