JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Teşekkür ediyorum.

Öncelikle sunuşlar nedeniyle çok teşekkür ediyorum.

Tabii, her şey bir emek ve o emeğe çok değer veriyoruz, o kesin. Ben özellikle toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemenin artık Türkiye'de konuşulur olmasından son derece mutluyum. Tabii, isimler konusunda, değişmeler konusunda, o konulardaki rahatsızlıklarımızı arkadaşlar dile getirdi. Ben onlara girmeden teknik açıdan bir şey söylemek istiyorum: Şimdi, baktığımız zaman tabii ki literatüre girmesi, adı değiştirilmiş olsa da güzel ancak şöyle bir şey var: Tam olarak sanki kadınların yıllardır aldığı hizmetler toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme esaslarına göre yapılacakmış gibi bir program bütçesi sunuldu bize. Oysa ki toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemede yaptığımız her şey, her alanda... İşte bir köprüde yapıyorsanız, bu odayı da yapıyorsanız, bir bina da yapıyorsanız her şeyde toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme esaslarına uygun olarak yaparsanız ancak toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemeyi hayata geçirebilirsiniz. Dolayısıyla hani "program bütçesi" dediğiniz an direkt zaten hani yıllardır her hükûmetin kendi farklı bakış açısıyla yaptığı hizmetleri "toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme" adı altında sunmak çok doğru gelmedi bana. Aslında siz de bir konuşmanızda biraz belirttiniz. Mesela orada dikkatimi çekti. Zaten Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının kadına yönelik hizmetlerinde zaten hizmetler kadına yönelik. Orada dolayısıyla toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme esasları çok da gösterge değil. Ama mesela işte Sağlık Bakanlığında meme kanseriyle ilgili yapılanlar, bu da değil. Ama hastanelerin yapımında toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemeye dikkat edilmesi ya da işte ameliyathanelerin yapımında dikkat edilmesi ya da bütün koruyucu ve önleyici hizmetlerde erkeklerin, kadınların ve diğer tüm cinsiyetlerin -kabul edelim etmeyelim- aldıkları hizmetlerin toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme kriterlerine göre hazırlanması, izlemenin ona göre yapılması, verilerin de ona göre toplanması hâlinde ancak toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme...

Mesela ben örneklemden kaçırmış olabilirim, sırayla verdiniz. Ama mesela Konya Ovası Projesi'ni söylediniz. Evet, mesela Konya Ovası Projesi'nde izlenebiliyorsa, o kriterler dikkate alınabiliyorsa evet, toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme kriterleri, programlaması oluşmuştur diyelim.

Şimdi, kafaların çok karışık olduğu kesin bu toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme konusunda. Kimse anlamıyor, kimse bilmiyor, uygulayıcılar hiç bilmiyor. Dolayısıyla ben eşitlik birimlerinin kurulmasını çok önemsiyorum. Çünkü biz yedi yıl önce -siz Eskişehir'in de sözünü ettiniz- ben Türkiye'de ilk toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemeyi Birleşmiş Milletler ve Sabancı projesiyle Eskişehir'de başlatan kişiyim. Dolayısıyla bu konudaki hassasiyetlerim çok fazla. Öyle ya da böyle bir başlangıç bile yapılmasını önemsiyorum ama hani yanlış bir uygulama olmasın, dolayısıyla Başkanımızın söz ettiği eşitlik birimi çok önemli. Eğitimler çok önemli, eğitmemiz gerekiyor. Hatta ben birazcık daha ileri giderek şöyle istiyorum -onu belki sonra biz KEFEK olarak oluşturabiliriz- mesela Meclis İçtüzüğü'ne koydurabiliriz bir eşitlik birimi kurulmasını ve tüm yasaların, geçireceğimiz her şeyin bir eşitlik biriminden geçerek... Ya, öyle bir şey yapabiliriz. Onun hazırlığını yapalım Sayın Başkanım.

BAŞKAN - Aslında KEFEK'e gelmesi lazım.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Evet, KEFEK'e gelmesi lazım hepsinin, değil mi?

Bu konuda eğitimleri çok iyi vermemiz gerekiyor. Yani Bakanlığın o konudaki çalışmaları güzel ama dediğim gibi, yani toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemede sadece kadına yönelik hizmetleri baz almamamız gerekiyor, her tür hizmette kadını, her tür cinsiyeti dikkate alarak o bütçelemeyi yapmamız gerekiyor, izlemeleri, veri toplamaları. İşte dün GREVIO Raporu'nu hep birlikte izledik, veri toplamada zaten çok sıkıntılıyız. Özellikle toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemenin bizim için en önemli çıktılarından biri de veri toplama olacak, bu da çok önemli. Özellikle izlemede ona çok dikkat etmek gerekiyor.

Ben teşekkür ediyorum.

İnşallah ilerleyen süreçte tüm bakanlıklarda, tüm kamu kurum ve kuruluşlarımızda, yerel yönetimlerde toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemeyi özellikle dikkate alarak bütçeleme esasları, kalem bütçesi... Şimdi, en büyük sıkıntımız kalemlerde oluyor zaten, onları göstermekte oluyor.

Ben teşekkür ediyorum sunuşlar için de.

Sayın Başkan, sağ olun.