OYA ERSOY (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekillerimiz, şimdi bu görüştüğümüz, yeniden görüşmek zorunda kaldığımız 50'nci maddeye dair görüşmeler yapılırken hem bizler milletvekilleri Genel Kurulda, komisyonlarda bunu tartıştık ve gerçekten kent ve doğa savunucularının, çevre duyarlılığında olan her kesimin sesini burada duyurmaya çalıştık ve sadece bizler değil bu yasa maddesi görüşülürken Temiz Hava Hakkı Platformu yani 16 tane demokratik kitle örgütünden oluşan bir platform, 2015 yılından beri çalışan bir platform burada, Meclisteydi ve tek tek milletvekillerine dertlerini anlatmaya çalıştılar.

Bugün veto üzerine konuştuğumuz termik santraller yeni değil. 2013 yılından itibaren Anayasa Mahkemesinin iptal kararını hiçe saymak pahasına sürekli ek süre verildi bunlara ve çevre yatırımları yapmaları talep edildi. Buna rağmen bu şirketler teşvik de almalarına rağmen defalarca bu taahhütlerini hiçbir şekilde yerine getirmediler ve hepsini hiçe saydılar; yani halk sağlığını hiçe saydılar, çevre sağlığını hiçe saydılar, doğanın güvenliğini hiçe saydılar ve havayı kirletmeye ve halk sağlığına zarar vermeye devam ettiler ve bu uzatma 4'üncü kez getirilmişti, 4'üncü kez yani 3 defa daha bu Meclis bunlara süreyi uzatma konusunda yetki verdi, süre verdi; üstüne üstlük 14 Şubat 2019 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde bütün partilerin ortak kararıyla, bu termik santrallere havayı kirletme izni geri çekildi ve geri çekildiği dönemde elimde -Temiz Hava Hakkı Platformu bizzat bunu hepimize de dağıttı- bütün partilerin grup başkan vekilleri dâhil olmak üzere, milletvekilleri dâhil olmak üzere yapılan açıklamalar var ama bu termik santrallerin izni için maalesef kent ve doğa savunucularının bütün seslerine kulaklarını tıkayan bir Meclis buna bir kez daha izin verdi ve bu tasarı -çok açık, bunu herkes biliyor, bizzat iktidar partisi mensuplarının da bildiğini biliyorum- AKP Genel Başkanının onayı olmadan gelmeyen bir tasarı bizzat onun tarafından yeniden Cumhurbaşkanı sıfatıyla veto edildi ve şu an yeniden bunu tartışıyoruz.

Ben diyorum ki lütfen, bundan sonra doğa hakkı savunucularının, çevre savunucularının duyarlılıklarına ve sesine kulak verelim. Bakın, sadece onlar da değil... Hava kirliliği ciddi bir tehlikedir bu ülkede, dünya için de bir tehlikedir. Bizzat Dünya Sağlık Örgütünün raporlarına göre, dünya çapında her yıl yaklaşık 7 milyon insan hava kirliliği nedeniyle hayatını kaybetmektedir. OECD'nin 2019'da Türkiye özelinde yayınladığı raporda ise hava kirliliğine bağlı ölümlerin sayısı 30 bini geçmektedir. Çok net ki özelleştirilen ve yeni termik santrallerin olduğu bütün bölgelerde hava kirliliği artışları söz konusudur. Bu, sadece halkın değil doğanın, hayvanların, herkesin, bundan sonrasının, sadece bugün itibarıyla yaşayanların değil geleceğin de yani memleketin geleceğinin sorunudur. Bu santraller, evet 15 tane ve bunlardan 1 tanesi, Afşin Elbistan B Termik Santrali hariç özel şirketler tarafından işletiliyor ve 2013 yılında bunlar özelleştirildi ve o günden beri de taahhütlerini yerine getirmiyor, bundan sonra da getirmeyeceklerini hepimiz çok net biliyoruz çünkü şirketlerin tek bir amacı var, kâr etmek ve her şeye rağmen, doğanın zararına rağmen, halkın sağlığının zararına rağmen tek çıkarları kâr üzerine kurulu.

Bu termik santrallerin hepsinin kapatılması gerektiğini düşünüyoruz ve savunuyoruz. Bunu sadece biz savunmuyoruz, bunu doğa için mücadele eden herkes savunuyor. Bu sese kulak verelim diyorum ve bir sorum da şu: Evet, veto edildi; bundan sonra bu termik santraller ne olacak? Vetonun arkasında bunlara yeniden bir kredi tesisi ve devamı konusunda nasıl bir öneri var? Bu soruyu da bizzat iktidar partisine yöneltmek istiyorum.

Teşekkür ederim.