FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Teşekkürler sunumunuz için. Ben başka bir komisyonda olduğum için biraz gecikerek geldim.

Şimdi, şüpheli ölümlerde bir zorluktan söz ettiniz "Düşme mi, itme mi, atlama mı?" konusunda. Burada gerçeğe ulaşmayı sağlayabilecek ve mutlaka yapılması gereken şeyler neler olabilir? Yani hiç mi ayırt edici bir özellik yoktur ya da "Şunlar yoksa zaten ayırt etmek mümkün değil ama şunlar varsa ayırt etmek daha mümkün." dediğiniz şeyler neler olabilir? Çünkü dediniz ki: "Biz bir ihtimal yazarız böyle bir durumda." Bir, bunu sormak istiyorum. İsterseniz, önce bunun cevabını alayım.

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Tabii.

Şimdi, hani, bizim olmazsa olmaz dediğimiz şey otopsinin yapılması. Dediğim gibi, bazı vakalarda otopsi yapılmıyor ve daha sonra o olayı çözmek mümkün olmuyor ama "Otopsi yapıldığında bu olay mutlak çözülür mü?" derseniz, ona "Evet." diyemem.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Evet, onun ne şekilde yapılması...

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Çünkü otopsi bütün dünyada, Türkiye'de de, dünyada da ölüm nedenini yüzde 95 ile yüzde 99 oranında belirliyor. Ölüm nedenini belirleyemediğimiz vakalar var ki hani, örnek verdiğim, mesela, yüksekten düşmede "Buradaki ölüm tarzı nedir, cinayet midir, intihar mıdır, kaza mıdır?" sorusuna, buna tabii ki, zaten bilirkişi cevap veremez, kastın tayini mahkemeye aittir ama hani buna dair veri elde etmek de çok kolay değildir. Yani, düşünün ki, çatının kenarında duran insanı şöyle elinizle dokunup ittiniz, hiçbir bulgu olmaz, hiçbir bulgu bulma şansınız yok ve bunu çözmek çok zor; eğer bir görgü tanığı yoksa, başka bir bilgi, bulgu yoksa çözmek zor. Adli tahkikat birtakım şeyleri getirebilir. Yani psikolojik otopsiyi öneriyorum, orada bir şeyler çıkabilir. Mesela, kişinin sosyal medya hesabına bakıyorsunuz, çok depresif, karamsar şeyler paylaşmış, işte, psikiyatriste gitmiş yani bu o kişinin intihar etmiş olabileceği yönünde bir karinedir ya da adli tahkikatla o kişinin hasımları olduğuna dair birtakım verilere ulaşılmış, bu, cinayet olabileceği yönünde bir karine olabilir. Yani otopsi de her zaman tek başına değil, bu işlerin hepsi iyi ekiplerin bir arada değerlendirmesiyle belki bir yerlere ulaşabilir.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Şimdi, daha önce de dinlediğimiz sunumlarda aslında Adli Tıpta şu anda çağın gereklerine çok da uygun olmayan bir yapılanma ve eksiklerin olduğunu -en azından kendi kanaatim olarak söyleyeyim- tespit ettik, hatta bununla ilgili tartışmalar yürüttük. "İhtisas kurulları 5 ile 10 bin rapor veriyor." diyorsunuz.

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Belki de daha fazla yani son rakamı bilmiyorum.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - "Belki de daha fazla." diyorsunuz. Bu bile zaten başlı başına bir olay.

Peki, çağın gereklerine uygun, ona göre Adli Tıpta öncelikle geliştirilmesi, yenilenmesi gereken şeyler nelerdir? Bir tasarımınız var mı buna ilişkin bize söyleyebileceğiniz?

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Benim kişisel kanaatim Adli Tıp Kurumunun özerk yapıda olması gerekli, şu an Adalet Bakanlığına bağlı ve daha akademik bir yapı olması gerekli. Mesela, Almanya'da adli tıp enstitüsü benzeri yapılar üzerinden otopsiler yapılıyor, raporlar çıkıyor. Çok yoğun bir iş yükü var. Buna rağmen hani, yine de olumlu, iyi şeyler yapıldığını düşünüyorum ama bu yoğun iş yükü, özerk olmaması, biraz Adli Tıp Kurumunu zorlayan durumlar. Yani önceki dönemdeki oradaki yoğun yapılanmayı da biliyorsunuzdur, hani bir dönem Adli Tıp hedef hâline gelen bir yer oldu, bir baktınız çok yoğun bir kalabalık oraya geçmiş ve birden bire onlar ihraç edilince bir boşluk bile oluştu. O yüzden hani daha bilimsel, özerk bir yapıya kavuşması yararlı olabilir diye düşünüyorum.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Yapısal değişiklikler onun dışında, yani özerk diyelim, ama bu devirde mesela olması gereken bazı araştırmalar yapılamıyor. Yani geçen, neydi tam hatırlayamıyorum, soru sormuştum o konuda da...

BAŞKAN CENGİZ AYDOĞDU - Fiziki, fiziki...

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Fizik inceleme mesela. O sadece işte...

BAŞKAN CENGİZ AYDOĞDU - "Fiziki tatbikat" dediler.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Fiziki İhtisas Dairesi.

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - İstanbul'da var.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Fiziki ihtisas dairesi... Aslında hani kurşundu, şuydu, buydu; hızı, onun hızı, gelişi falan gibi şeylere bakıyor ama mesela düşme hızı, oradaki o rüzgâr incelemesi şuydu, buydu bu tarz şeyleri ya da başka bir olayda belki hiç aklımıza gelmeyecek şeyleri inceleyebilecek bir yapıya sahip değil. Bu, mesela bizim tespit ettiğimiz şeylerden biriydi, hani bu tarz başka şeyler var mı?

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Teknolojik cihazların alınması yararlı olabilir ama bunlar, tabii, hep biliyorsunuz ekonomiye dayalı. Mesela, demin Sayın Başkanımızın sorduğu görüntüleme incelemeleri... İsviçre, "virtopsy" dediğimiz bir şey yapıyor. O "virtopsy" de cesedin, cenazenin tomografisinin, MR'ının çekilmesi. Bütün cesedin her tarafını çekiyorlar bu "virtopsy"de ama bu da imkânla olan bir şey yani tomografi cihazları, MR cihazları çok pahalı. Türkiye'de kaç tane koyabilirsiniz? Nerelere koyabilirsiniz? Hani her vakaya uygulayabilir misiniz? Bunlar birazcık da tabii, ekonomiyle ilgili konular. Yani ekonomik imkânlarınız geliştiği ölçüde teknolojik cihazları kullanırsınız. Yani dünyada tıp alanında son yıllarda en çok gelişen cihazlar radyoloji alanında, görüntüleme alanında.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Peki, "virtopsy" olsa belli bir-iki merkezde -tamam Eynesil'de "virtopsy" olmaz da- orada yapılan inceleme şüpheli görülüyorsa, nakledilip olan yerde yapılması mümkün olamaz mı?

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Olay yerinde değil de otopsi salonlarında genellikle yapılıyor bu. Yani bazen otopsiden önce "virtopsy"yi yapıyorlar, sonra otopsiyi yapıyorlar, bulguları karşılaştırıyorlar.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Hayır, gecikilmiş mi olur, o anlamda soruyorum. Yani Eynesil'de olmaz tabii ki.

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Tabii ki.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Ama orada şüphe var ve gerçekten bunun aydınlatılması gerekiyor. O zaman İstanbul'daysa bu alet...

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Oraya gönderilir, cenaze nakledilir o daha uygun yani belli merkezde olup...

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - O zaman demek ki "virtopsy"nin olması lazım yani onu kastediyorum.

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Tabii, birkaç merkezde olabilir Türkiye'de mesela bu olmayacak bir şey değil.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Onu kastediyorum.

PROF. DR. GÜROL CANTÜRK - Onun dışında diğer birimlerde de işte örnek verdiğiniz fizik bölümünde, diğer bölümlerde birtakım teknolojik cihazların olması yarar sağlar.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Anladım, teşekkür ederim.

Bir de psikolojik otopsi... Ahmet Bey, cinsel saldırı suçlarında daha öncesinde psikolojik rapor, aynı şekilde gülünen bir şeydi, "Psikolojik rapor mu olur?" diye, şimdi gerçekten önemli veri ve bulgulardan biri olarak sayılıyor. O yüzden bence bir süre sonra bu da olacaktır ama bunları özellikle hukukçuların zorlaması lazım, bence yapmaya devam edin.

Teşekkür ederim.