GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Bu işçilerin kolluk kuvvetlerine bildirilmesi meselesiyle ilgili tabii ki güvenlik açısından da buna bakabiliyorsunuz kim çalışıyor ilçede, kimler var, kimler yok diye. Bu konuda bildirimler sizlere yapılıyor ancak bununla ilgili ben de çok iyi biliyorum ki siz bu bildirimleri SGK'yle de paylaşıyorsunuz ve SGK bu çerçevede kayıt dışı çalışan işçileri yakalayıp işletmelere cezalar kesiyorlar. Yani aslında bunun daha çok o işe yaradığını ben düşünüyorum yani bu amaçla yapılıyor daha çok. Daha doğrusu bu da amaçlardan biri.

SGK, ben açıkça söyleyeyim Sayın Başkan, işletmelerin yüzde 1'ini denetliyor benim bildiğim kadarıyla. Burada SGK temsilcisi var mı bilmiyorum. İşletmelerimizin yalnızca yüzde 1'ini denetliyor ve kayıt dışılık oranı gittikçe yükseliyor. Yani 2015 yılına kadar düşüyordu kayıt dışı oranı ama şu anda tekrar yükseliyor ve çok ciddi kayıt dışılık var. Özellikle de yurt dışından gelen mülteci çalışanlarla ilgili çok büyük kayıt dışılık var, onlarda tamamına yakın bir kayıt dışılık var. Bunlarla ilgili bildirimlerde de vatandaş iki arada bir derede kalıyor Sayın Bakan Yardımcım. Polisten korkuyor işletme sahibi "Şimdi, ben polise yanlış bildirim verirsem başım yanar." diye bakıyor çünkü polisten korkar vatandaşımız ama SGK'den korkmuyor çünkü kayıt dışı işçi çalıştırıyor. Bu kayıt dışılık meselesi çok derin bir mesele. Bunu bence iktidarınızın, Hükûmetinizin, yürütmenin hatta Meclisin bu kayıt dışılıkla ilgili gerçekten yapısal bir tedbir alması lazım Sayın Başkan. İşte "yapısal tedbir" dediğimiz meselede polise bildiriyor, polis SGK'ye bildiriyor, SGK gidiyor ceza kesiyor, bildirilmiyor veya çok ciddi boyutta kayıt dışılık olan sektörler var, iller var, ilçeler var. Bunlarla ilgili yapısal bir tedbire ihtiyaç var. Yalnızca bildirdim, bildirmedim meselesi değil; muhtara verdin, öbürküne verdin meselesi değil. Bu, yapısal olarak çözülmesi gereken bir kayıt dışılık...

BAŞKAN LÜTFİ ELVAN - Özellikle kayıt dışılığın azaltılmasına yönelik olarak diyorsunuz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Evet yani kayıt dışılığın azaltılmasına yönelik diyorum.

Bu, polisiye tedbirlerle de olacak bir şey değil; bu, yapısal bir reform gerektirir. Kayıt içine geçmek için gereken şartların yaratılması gerekir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkan, SGK'nin bununla ilgili teftişlerinin yüzde 1'ini değil yani her yıl mutlaka işletmelerin en az yüzde 10'unu teftiş edecek boyutta bir teftiş mekanizmasının oluşturulması gerekir. Burada da açıkça söyleyeyim, istediğiniz kadar "ya da" deyin, muhtarlarımıza bildirim olmayacaktır; bu konudaki işlemler elektronik olacaktır.

Ben çocukluğumda ikametgâh belgesi almaya oraya giderdim, nüfus cüzdanı hüviyet belgesi kalktı, onların hepsi kalktı, bütün belgeler kalktı. Muhtarlarımızın o zaman maaşları son derece düşüktü çünkü bu tip belgelerden onlar gelirlerini sağlarlardı. Şimdi, bu belgeler oralara gitmiyor, bu belge de gitmeyecektir. İstediğiniz kadar "ya da" deyin, tek bir kişi bile muhtara gidip de bu beyannameyi vermeyecektir. Muhtarlarımız bu konuda devre dışı kalacaktır. Tabii, bu da hayatın bir gerçeği, sonuç olarak elektronik bildirim varken ama Nilgün Hanım, buradaki mesele yalnızca bildirim meselesi değil. O yüzden "yapısal tedbir" diyoruz. Kayıt dışılığı masaya yatırmamız gerekir.