CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Başkanım, şimdi, bu, dernekler ilgili düzenleme anlatılırken Nilgün Hanım ve Sayın Bakan Yardımcımız özellikle derneklere üye olmadan ziyade sanki üyelikten ayrılma aşamasında birtakım sıkıntılar yaşandığını ve bu sıkıntılardan yola çıkarak derneklere üye olmanın disipline edilmesi gerektiğini anlatmaya çalıştılar. Yani burada üyelikten ayrılmanın zorluğu üzerinden yola çıkarak bu hususu dile getirmeye çalıştıklarını görüyoruz.

Şimdi, değerli arkadaşlar, siz bu gerekçeyi ne kadar süslerseniz süsleyin, gerekçenizi ne kadar masum göstermeye çalışırsanız çalışın biz inanmıyoruz. Yani sizin "Yok efendim, iradesi dışında üye olmuş; yok efendim, iradesi dışında olan üyelikten ayrılmaya çalıştığı hâlde çıkamamış." gibi bir gerekçeniz inandırıcı değil. Kimse kimseyi kandırmasın, kusura bakmayın.

Şimdi, ayrılmak isteyen bir kişi derneğe gider ayrılır. Bunun kanunu, kuralları var. Başta Anayasa'mız saymış: "Hiç kimse bir derneğe üye olmaya ve dernekte kalmaya zorlanamaz." Birincisi Anayasa'mızın temel ilkesi. İkincisi, kanun var ve yine, kanunların uygulanma şekliyle ilgili tüzükler var. Dernekler Tüzüğü'ne göre, yazılı olarak bildirmek kaydıyla dernekten çıkma hakkına sahiptir üye. Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. "Efendim, üyenin aidat borcu varmış da çıkarılmıyormuş." Varsa olabilir, ilgili aidat borcunu dernek ayrıca tahsil etmek isterse edebilir.

Şimdi, değerli arkadaşlar, buradaki amaç şuna benziyor, ben size söyleyeyim: Toplumları bir şekilde disipline edebilmek adına en son derneklere kadar indiğinizi görüyoruz. "Derneklerde kimler var, kimler yok? Kim hangi derneğe kaydolmuş? Özellikle fikir savunucusu dernekler varsa, bunlara kimler üye olmuş, bir bakalım. Bize yakın mı dernek? Bu derneğe kimler üye olmuş? Bizim iktidar olarak anlayışımıza karşıysa, bunlara kimler üye olmuş?" Hatta üye olmasının dahi psikolojik olarak önüne geçen bir anlayıştır bu denetim.

Ya, bu ülkede biz şunu bile gördük: Kombine biletle statlara giren vatandaşı fişlemeye çalıştınız. Bakın, adam maça gidecek, orada kendi takımına tezahürat edecek, gerekirse başka tezahüratlarda bulunacak. Şimdi, kombine biletle o tribünde kim oturuyor, hangi seyirci hangi sloganı attı; siz bunu takip etmekle meşgulsünüz.

Şimdi, derneklerde, biraz önce bahsettiğiniz şeyleri ben de bir avukat olarak takip ettiğim bazı soruşturmalardan benzer vakalar olduğunu veya böyle iddialar olduğunu duydum. Ama şimdi, bu sorunun çözümü genel olarak bütün ülkedeki dernekleri bir anlamda zapturapt altına almak da değildir. Eğer bir derneğin faaliyeti zaten hukuka ve ülkenin güvenliğiyle alakalı hususlara aykırıysa bunu genel önleyici tedbirler çerçevesinde idari ve adli, emniyet yoluyla o derneğin denetimleri yapılır. Siz herhangi bir dernekte kim kayıtlı, kim değil, bununla niye meşgulsünüz ben çok merak ediyorum. İşte söylendi, özellikle önemli seçimlerde etkili olan dernekler var ve bu dernekler üzerinde değişik baskılar oluşturulabilme ihtimalleri... Yani, kısa öz, insanların iradeleri üzerine kurulacak bir ipotek olma ihtimali var. Bu, Anayasa'da tanımlanmış özgürlüklere aykırıdır. Dolayısıyla, bu düzenleme Anayasa'nın en temel ilkelerine aykırı bir düzenlemedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CAVİT ARI (Antalya) - Bitiriyorum Başkanım.

BAŞKAN LÜTFİ ELVAN - Buyurun.

CAVİT ARI (Antalya) - Şimdiden Anayasa'ya aykırı bir düzenleme teklifinde bulunduğunuzu buradan açıkça ifade ediyorum. Bu düzenlemeden de vazgeçmenizin özgürlükler adına daha uygun olacağını ifade etmek istiyorum.

Teşekkür ederim.