NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Socar'dan Total'in yüzde 7 hissesini 1,5 milyar dolar civarında bir rakamla kredi çekerek satın aldınız mı?

TPAO GENEL MÜDÜR VEKİLİ BESİM ŞİŞMAN - Total'den, Socar'dan değil.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - Total'den Socar'ın hissesini?

TPAO GENEL MÜDÜR VEKİLİ BESİM ŞİŞMAN - Hayır, Total'den Total'in hissesini.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - Neyse, yani o bölgede diyelim o zaman.

TPAO GENEL MÜDÜR VEKİLİ BESİM ŞİŞMAN - Oran yüzde 10, fiyat 1,4 milyar dolar, doğrudur.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - 1 milyar 400 milyon dolar, kredi çekerek alınmış.

TPAO GENEL MÜDÜR VEKİLİ BESİM ŞİŞMAN - 400'ünü nakit ödedik, kalanını kredi çektik.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - O aldığınızda petrol 110 dolarlar civarındaydı, düşüş eğilimi vardı. Şimdi o yatırım bugün nerelere geldi yani satsanız kaç paraya satarsınız o yatırımı veya beklediğiniz gelirleri alabilecek misiniz?

Rusya'dan Macaristan firması MOL'ün yüzde 51 ağır petrol hissesini niye aldınız? Ekonomik değeri var mı bunun? Ağır petrol, 230 milyon dolar verdiğiniz para da yine bana gelen rakamlara göre. Bu ağır petrolü ne yapacaksınız? Nasıl kullanıyorsunuz? Libya'da geçmişte 180 milyon dolarlık bir harcama yapıldı. Oranın işte, belli bir ortaklıkları vardı. Bildiğim kadarıyla oradan da tamamen çekildiniz. Yani bu 180 milyon dolar ne oldu? Yani neye yaradı?

Efendim, yine, TPIC üzerinde ruhsatlar var. Hatta bu ruhsatların, biraz önce, çok ilgi duyduğunuz Irak'ta... Bu ruhsatlara ne kadar harcandı? Ne durumda? TPIC BOTAŞ'ın bünyesine geçti. Sizinle bağlantısı koptu. Ne düşünüyorsunuz bu konuda? Nasıl bir girişiminiz var bu konularda?

Yine, Sayın Cumhurbaşkanı bir müjde verdi, 1,5 milyar dolarlık bir platform yapılacağından bahsetti. Gerçekten böyle bir girişim var mı? Bu platform yapılsa... Yani geçmişte Exxon'la efendim Karadeniz'de birtakım çalışmalar yapıldı. Hatta o günlerde, onu da soracağım ama, baştan sormuş olayım, 2023 hedefleri tüm hidrokarbon ihtiyacını Türkiye olarak karşılayacağız, öyle bir hedef koymuştuk, öyle bir müjde verilmişti bize yine KİT Komisyonunda. Biz de çok sevinmiştik. Yani Sayın Genel Müdür, sizin de dediğiniz gibi, gerçekten, TPAO hidrokarbon ihtiyacını karşılayan bir kurum olarak Türkiye'nin en önemli, stratejik kurumlarından bir tanesi. Bunun böyle olması hepimizi sevindirir. Sadece düşmanlarımızı üzer diye düşünüyorum. Yani böyle bir platform bizim işimize yarar mı? Bundan dolayı böyle bir girişim var mı? 1,5 milyar dolarlık bir platformdan bahsediliyor. Denizlerde, Akdeniz'de, Karadeniz'de ne kadar bir şey var? Kaldı ki platformların çalışma sistemlerini de biliyorum. Geçmişte mesela Karadeniz'de, Exxon'du zannediyorum, geldi, bütün masrafları kendisi yapıyordu. Petrol çıkarsa ortaklığa giriyordu. Böyle çalışmalar yani sismik araştırmalar gibi herhangi bir ücret bile ödemenize gerek yok. Yani şunu söylüyorum: Platforma gerek var mı? 1,5 milyar dolarlık bir platforma gerek var mı? Yoksa niye bunu... Başbakanı bir şekilde veya şu andaki Cumhurbaşkanımızı bir şekilde bilgilendirmişsiniz ki kamuoyuna böyle bir şey duyuruyor.

Bir de, geçmişte Türkiye Petrolleri bütün kurumları, TÜPRAŞ'ı da, BOTAŞ'ı da, PETKİM'i de, hepsini bünyesinde bulundurduğu için sonradan ayrılmalarda tabii biraz sıkıntılar oluyor. Mesela gaz depolama işi. Sizin işiniz değil gaz depolama işi. İşte, BOTAŞ'ın da işinin olmadığı, zannediyorum, TPAO'ya vermesi gereken birkaç konu var. Mesela aslında BTC de sizin işiniz değil yani BTC boru hattında ortaklığınız var. Siz boru hattı taşımacılığı yapmıyorsunuz yani bu sizin işiniz değil ama bir şekilde bu sözleşme size gelmiş. Yani bunları da yerli yerine oturtturmakta fayda var diyorum. Yani Türkiye petrolleri kendi işini yapsın, BOTAŞ kendi işini yapsın. Ben daha önce ifade ettiğim gibi, alt komisyonda da sordum, yani TPIC niye BOTAŞ'a gitti diye. Onun cevabını verirken "Bilmiyoruz." demişsiniz. Yani o herhâlde sizi aşan bir konu ama TPIC yurt dışı petrol araması yapan, yurt dışında kurulmuş, yurt dışı ilişkileri daha kolay kursun diye bir firma. BOTAŞ aldı. BOTAŞ, dediğim gibi, biraz önce söylediğim gibi, BOTAŞ'ın işi de petrol araması falan değil yani doğal gaz boru hatları taşımacılığı. Sonuçta böyle üst üste gelen şeyler var.

Bir de, biraz önce ifade ettiniz. Yeni Petrol Kanunu'ndan sonra da dinamik bir yapı oluştuğundan bahsettiniz ama bana gelen bilgiler de yerli-yabancı yatırımcıların sayısında azalış olduğu. Yeni Petrol Kanunu'yla daha çok rekabetçi bir piyasa değil de aslında birtakım prosedürleri zorlaştıran bazı konuların olduğu ve yeni Petrol Kanunu yürütmeye geçtiğinden bu yana da yerli ve yabancı petrol arayıcılarının sayısında azalma olduğuyla alakalı bir durum söz konusu.

Sayın Genel Müdürüm, siz kendi öz eleştirinizde bahsettiniz yani o konuda itirafta bulunuyorsunuz. Hakikaten son yıllarda Türkiye Petrolleri maalesef mirasyedi konumunda. Bakın, gelirlerinin tamamına bakın, özellikle yurt dışı gelirlerinin bir tanesi son on yılda veya on iki yılda yapılan anlaşmalardan değil, tamamı geçmişle alakalı. Yani Azerbaycan Çıralı'dan tutun da, biraz önce bahsettiğim BTC boru hattı, vesaire yani sizin şimdi gelirlerinize bakın, çok eskilere dayanan anlaşmalar. "Yurt dışına açılacağız." dediniz, doğrudur, gitmeniz lazım. Türkiye'de petrol yatakları yoksa, bu konuda sıkıntılar varsa ki petrol fakiriyiz, yani bu sondajlar, bu sismik araştırmalar da bunu gösteriyor. Hatta dünyada petrol şirketleri arasında sıralamalarda izinize rastlanmıyor Türkiye Petrolleri olarak. Yani siz 100 bin varile yaklaştığınızı gösterdiniz ama petrol eş değeri yani bunun içerisinde...

MEHMET DOMAÇ (İstanbul) - 613'üncü.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - 613'üncü iyi rakam yani ben izine rastlamadım ama siz rastlamışsınız.

Yani 100 bin varilin altında üretenleri zaten kimse petrol üreticisi olarak saymıyor. Kaldı ki sizin bir de doğal gaz yani petrol eş değeri de koyarak ancak 96 bine gelmişsiniz. Sizin bu heyecanınıza biz de katkı sağlamak istiyoruz. Sizin de bu durumdan rahatsız olmadığınızı ben görüyorum, yani konuşmalarınızda da, yazdıklarınızda, raporlarınızda da görüyorum, yani biz de katkı sağlamak istiyoruz. Ne yapmamız lazım? Yani Türkiye Petrollerinin önünü açmamız için, daha iyi, daha verimli olması için ne yapmamız lazım? Biz de, bakın, sizin dediğiniz gibi, iktidar-muhalefet, hepimiz Türkiye Petrolleri iyi işler yapsın diye gerçekten, samimi olarak mücadele edebilecek durumdayız, bunun şuurundayız. Bize bunu da son olarak lütfen söyleyin. Buradan öneri çıkması gerekiyorsa öneri çıkaralım. Ne yapmamız gerekiyorsa onu yapalım ama burada da bahsettiğimiz birçok... Yani sizin döneminizden önce de zaten birçoğu öyle ama kurumsal anlamda bizim getirdiğimiz eleştiriler, zaten kişisel değil. İnşallah sizin de uzun zamandır da burada yine Sayıştayın getirdiği önerideki gibi... Ben zaten bu bir buçuk, iki yıllık vekâletleri de anlamıyorum yani KİT'lerde niye böyle yapılır veya başka kurumlarda? Bir insanı oraya getirdiyseniz, vekâleten de getirdiyseniz ya bir iki aylık sürede hoşunuza gitmiyorsa yerine gelecek alternatifi bulup getirin ya da... Bir buçuk değil mi, bir buçuk yılı geçti herhâlde sizin.

TPAO GENEL MÜDÜR VEKİLİ BESİM ŞİŞMAN - İki yıl oldu.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - Yani iki yıldır vekâleten... Bir an önce asaletini tasdik etsinler yani bunun bir anlamını da gerçekten bulamıyorum işin doğrusu.

Kısaca, hem bu sorduğumuz sorulara cevap veya size de bir ışık olması açısından hem de Türkiye Petrollerinin daha başarılı olmasını ben gerçekten, yürekten temenni ediyorum. Size de başarılar diliyorum.