GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Şimdi, değerli arkadaşlar, Sayın Aydemir; bu corona günlerinde bu mesafeli iletişime, her şeye alıştık. Bir yanda da böyle bir madde getirdiniz artık her şey mesafeli olacak, sosyal mesafeli herhâlde ama, her şey hoş gibi gözükebilir, bu getirdiğiniz teklif anlamında. Hani vatandaş uzaktan, internetten sözleşmeleri imzalasın, kredi anlaşmasını uzaktan onaylayıp bitirsin, yüz yüzelik ilkesi yok edilsin ama...

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Sözleşmeyi iptal etmek için Erzurum'daki vatandaş Trabzon'a gitmek durumunda idi, böyle bir garabet vardı.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam, tamam ama şimdi, burada da tabii ki meselenin kötüye kullanılmasıyla ilgili riskleri de barındırıyor mu diye sizlere soracağım. Yani bunu değerlendirdiniz mi? Bilmiyorum burada Bankalar Birliğinin temsilcisi de var, belki onun da görüşlerini almamız gerekir.

Yani, şöyle şeyler oluyor mesela, biliyorsunuz: Özellikle yaş almış vatandaşlarımız, diyelim ki bir akrabası kredi alacak...

Bir dakika mı verdiniz Sayın Başkan?

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Benden önce öyle ayarlanmış, düzeltiyorum.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Şimdi, şöyle ki, düşünün ki; bu internet üzerinden kredi anlaşması yapılacak, vatandaşın okuma yazması bile yok. Belli şifrelerle, şunlarla bunlarla bu iş olacak. Vatandaşın akrabası, evladı, birisi vatandaş adına "Haydi dede, işte şöyle bir şeye gireceğiz, şuymuş buymuş senin için de hayırlı bir iş, gir buradan şifreni şuradan işlemi devam ettireyim, kredi aldım, hadi tamam." desin ve sonuçta vatandaşı borçlandıracak ama yüz yüzelik ilkesi olmadığı için vatandaşın bundan belki haberi olmayacak.

Noterlerle ilgili de böyle bir düzenleme gelmişti sonra geri çevrildi, Genel Kuruldan çıkarıldı. Sebebi şuydu: Noterlerde yüz yüzelik ilkesi çok önemlidir. Yani, şöyle olur çünkü... Veya tapularda. Tapulara gider bir vatandaş "Amca sen evini satıyorsun. Tamam mı? Sattın mı? Sattım." Müşteriye de der ki "Sen de evi alıyorsun. Aldın mı? Aldım. Amca paranı aldın mı? Aldım. Verdin mi? Verdim. Tamam, hadi hayırlı olsun, gel imzanı at." derler. Ama siz şimdi uzaktan yapmaya kalkarsanız önümüzdeki aylarda, yıllarda ne olacağını size söyleyeyim: Binlerce, on binlerce vatandaşımız bu anlamda dolandırılacak. Açıkça söyleyeyim. Çünkü, sözleşme imzalarken bankadaki şube müdürü veya yetkilisi müşteriyi görmeyecek. İnternet üzerinden kredi başvuruları yapılacak, sözleşmeler yapılacak, şunlar bunlar yapılacak ve pek çok dolandırıcılık meselesine imza atılacak.

Türkiye'de finansal okuryazarlık oranı nedir? Hadi buyurun, tartışalım. Ya, Çiftlik Bank çıkmadı mı memlekette? Kastelli'den beri her gün dolandırılmıyor muyuz?

Şimdi, düşünün ki "Her şeyi telefon üzerinden, internet üzerinden yapacağız." derseniz, senin Erzurum'daki pek çok amcan teyzen de, benim Malatya'daki amcam teyzem de, Diyarbakır'dakiler de, başka illerdekiler de başka illerdekiler de dolandırılırlar. Öncelikle finansal okuryazarlığı belli bir seviyeye getirmemiz gerekir, ardından uzaktan, mesafeli sözleşmeleri yapmamız gerekir. Bu maddeyi bir anda getirirseniz... Doğru bundan faydalanacak pek çok vatandaşımız olur, finansal okuryazarlığı olan, internete hemhâl olan, diyelim ki alışkanlıkları olan vatandaşımız. Ha, bu vatandaşlarımız sanıyorum toplam nüfusumuzun yüzde 10'unu geçmez, mümkün değil daha fazlası olamaz. Ama yüzde 90 henüz buna alışık değildir. Diyelim ki evladı zora giren insan... Evlattır, zora girmiştir, babası adına kredi alır, annesi adına kredi alır bunu bilmez. Bir bakar ki ev gitmiş, kefen parası gitmiş annelerimizin, teyzelerimizin. Bunları düşündünüz mü Sayın İbrahim Aydemir? Bunu çok merak ediyorum. Bu tip sıkıntıları düşündünüz mü? Bu anlamda sorunlu görüyorum. Bunun bir geçiş dönemine mutlaka ihtiyacı olduğunu düşünüyorum, finansal okuryazarlık anlamında, vatandaşlarımızın gelişmesi anlamında. Bu konuda gerçekten ilgili kurumların da görüşlerini merak ediyorum ve aslında burada ilgili kurumlar belki olumlu görüş de verebilirler bilmiyorum ama. Önemli olan vatandaşlarımızın bu işten mağdur olup olmamasıdır. Ben vatandaşlarımızın mağduriyetler yaşayacaklarını düşünüyorum.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bankalar zaten susuz dereden su getirttiriyorlar. Annenin adı, babanın adı...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ya iyi de "İnternetten yapacaksın her şeyi." diyor "Sözleşmeye internetten imza atacaksın, düşüneceksin." diyor.