CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Başkanım, değerli arkadaşlar, büyükşehir yasası, bütün şehir yasası olarak ifade ettiğimiz yasa 6/12/2012 tarihinde yürürlüğe girdi. Bende bu tarihte Antalya İl Genel Meclisi Başkanıydım. Yani bu yasadan en çok etkilenen bir kurum olan İl Özel İdaresinin Meclis Başkanıydım. Dolayısıyla o tarihte bu getirilen büyükşehir yasasıyla ilgili gerek hukuki gerekse idari ve ayrıca hizmet yönüyle ve ayrıca da sosyoekonomik yönüyle bu yasanın Türkiye'nin genel yapısına uymadığını ve özellikle de köyler yönünden ve köylerde yaşayan vatandaşlarımız yönünden çok ciddi sakıncalar doğurabileceğini o tarihte yüksek sesle ifade etmeye çalıştım. Bütün il genel meclisi başkan arkadaşlarımızı bu konuda duyarlı olmaya davet ettim ve bu yasanın çıkmaması için mücadeleye davet ettim. Ama çoğunluk maalesef iktidar partisinden olduğu için il genel meclisi başkanları, hatta bir çok yerde muhtar arkadaşlarımız sessiz kaldılar ve bu yasanın çıkma süreci gerçekleşti. Tabii, o tarihlerde bu yasayı çıkarırken yani, burada açık konuşmak lazım, bu yasayı çıkaran anlayışın kafasının içerisinde başka birtakım hesaplarda vardı. Bu da, iktidarın gücünü kullanarak kırsaldan biraz fazla oy alıyoruz çünkü kırsalda yaşayan insanların her zaman iktidarın daha çok hizmetine ihtiyacı vardır. Daha kolay etki altında bırakılır. Dolayısıyla biz oralardan aldığımız oylarla büyükşehirleri kazanıverelim dediniz ve gerçekten de öyle oldu. Yani, bu hesabınız tuttu ve de bir çok büyükşehiri, bütün şehir yasasından dolayı kazandınız değerli arkadaşlar. Ancak, gelin görün ki bu teklif hazırlayan Sayın İbrahim Bey hemşehrimin biraz önceki sunumunda açık yüreklilikle ifade ettiği gibi özellikle hizmet alanında bu yasada bir takım sıkıntılar yaşandığını ifade ederek bir düzenleme getirildiğini dile getirdi. Evet, gerçekten başta Antalya olmak üzere bir çok büyükşehirde bu yasa uygulanamadı değerli arkadaşlar, daha doğrusu bu yasanın gereği hem kavranamadı hem uygulanamadı o nedenle önce Antalya'yı ve de 11 büyükşehiri kaybettiniz. Bakın, farklı bir şey daha söyleyeyim örneğin, Antalya'da muhtar arkadaşların yüzde 50'si değişti hele hele kırsal bölgenin. Niye değişti biliyor musunuz? O muhtarlar bile farkında değil de ben hatırlattığımda "ya doğru" demeye başladılar. Hizmeti alamadı köylerimiz fatura muhtara kesildi çünkü eskiden köy muhtarı hizmete öncülük yapan, özel idarenin hizmetlerini oraya getirmeye öncülük yapan birisiydi ve dolayısıyla da bir köye asfalt yapıldığında muhtar "Ben getirdim." derdi, böyle bir hava yaratırdı. Kamu kurumu, özel idare veya belediye yapsa da sonuçta muhtar "Ben getirdim." derdi. Ama bakın, 2014-2019, parti ayrımı yapmadan konuşuyorum; bu kanun gereği yapılamadı, hizmet o bölgelere gitmedi, gitmeyince de ilk fatura muhtara, sonra da büyükşehir belediye başkanlarına kesildi ve seçim kaybettiler.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) - Biz muhtarlara maaş bağladığımız için oldu. Siz hemen kendinize çevirmeyin onu.

CAVİT ARI (Antalya) - Yani öyle bir şey yok, öyle bir şey yok Ekrem Bey.

Bakın, şimdi, o muhtarların, köy muhtarlarının ta 1924 yılından bu tarafa gelen Köy Kanunu'ndan kaynaklanan haklarını aldınız "Sesinizi çıkarmayın, alın parayı." dediniz. Bu, Köy Kanunu'ndan kaynaklanan...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Hangi hakları alındı?

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Arı...

CAVİT ARI (Antalya) - Bir dakika Sayın Başkan, daha toparlayacağım.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Arı, lütfen tamamlar mısınız; açıyorum.

Buyurun.

CAVİT ARI (Antalya) - Başkanım, bakın, birden fazla delik var bu kanunda, bu düzenlemeyle siz esasen sadece bir tanesine yama getirmeye çalışıyorsunuz değerli arkadaşlar.

Bakın, şimdi, 2012 tarihinde bu yasa çıkmış, o zaman da söyledik "Sağ olana beş yıl çabuk gelir geçer." dedik, beş yıl geldi; vatandaşımıza, köylümüze vergi yükümlülüğü, işte, harçlar, vesaire bindi, binince alelacele seçimlere yetiştirmek üzere ertelemeler yaptınız; hatta ertelemenin en sonu da geçen yıl yapıldı. O zaman da söyledim, şimdi de söylüyorum: Bakın, bu düzenleme sizin bu bütünşehir yasasının yarattığı mahzurların sadece ve sadece vergisel yükümlülük yönünü kapatmaya yarıyor değerli arkadaşlar; iyi okuyun. Sadece vergi, su parası, vesaire yönünde gelen yükümlülüğü kaldırmakla ilgili buradaki düzenleme. Ha, ilk defa idari yapı yönünden baktığınızda işte "kırsal mahalle" gibi yeni yeni terimler icat etmek zorunda kaldınız çünkü elimizde 1924'te çıkmış bir kanunla mevcut olan ve Türk toplumunun en temel tüzel kişiliklerinden biri olan köy yapısını 30 büyükşehirde kaldırdınız, 16.500 köydü değerli arkadaşlar. Bakın, buranın sosyal hayatının, efendim, kültürel hayatının dejenerasyonuna kadar giden süreçler başladı. Çok yanlış bir kanundu, bugün siz sadece vergisel yönünden bakıyorsunuz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Arı, ek süre...

CAVİT ARI (Antalya) - Başkanım, çok önemli bir konu, bunu bitiriyorum.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Olabilir, ek sürenizi de bitirdiniz.

CAVİT ARI (Antalya) - Son cümlemi tamamlayıp bitiriyorum.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Tamamlamanız için açıyorum.

Buyurun.

CAVİT ARI (Antalya) - Şimdi, değerli arkadaşlar, dolayısıyla, burada bu yasada gerçekten köklü değişiklikler yapılması lazım. Örneğin, Antalya'da öyle bir ilçemiz var ki Antalya merkezle mesafesi üç saat. Orada Büyükşehrin sorumluluğunda olan yol için ta Antalya'dan iş makineleri gidiyor, belli bir mesafeyi yapıyor, yan taraftaki ara sokağı yapamıyor. İlçe belediyesi geliyor, ara sokağın asfaltını yapıyor, üç saatlik mesafeye iş makinelerini götürmüş ama 300 metrelik ana yolu yapamıyor. Oraya belki beş senede bir kere gidiyor iş makinesi vesaire.

Şimdi, değerli arkadaşlar, burada esas sorun sadece bu vergi ve su parası değil; bu, kanunun düzgün işlemesi yönünden bir bütün olarak ele alınmalı, bu kanunun tüm mahzurlarını birlikte değerlendirmeli, ilçe belediyesi ile büyükşehir belediyesinin hangi esaslara göre orada hizmet yapabileceğini tekrar ele almak zorundayız. Bu yasada bir bütün olarak yeniden düzenlemeler yapmak zorundayız değerli arkadaşlar.

Çok teşekkür ediyorum.