KOMİSYON KONUŞMASI

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Bu kanun teklifi -özellikle bazı maddeleri- yasalaşırsa sosyal devlet ilkesi uygulanmayacak ama tam tersine sosyal devlet ilkesi ağır bir yara alacak demiştik daha önce. İşte bu maddeyi de tam bu ifade ettiğim sosyal devlet ilkesinin yara alacağı bir madde olarak değerlendiriyorum. Bu teklifi de bu maddeyi de İş Kanunu'nun genel ilkelerine aykırı ve kanun ruhuna aykırı ve İş Kanunu sistematiğini bozacak bir düzenleme olarak değerlendiriyorum.

İş Kanunu'nun 11'inci maddesini değiştirmeyi teklif eden 28'inci madde, 25 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçiler için objektif koşullar olmadan belirli süreli iş sözleşmesinin yapılabileceğini teklif etmektedir. Son derece yanlış, son derece tehlikeli ve işçinin istismarına yol açabilecek bir düzenlemedir bu düzenleme. Bu maddeyle 25 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçiler âdeta İş Kanunu'nun koruma kapsamından çıkarılarak işveren karşısında savunmasız bırakılmaktadırlar.

İş Kanunu'nda belirsiz iş sözleşmesi asıldır, belirli iş sözleşmesi ise istisnadır. Bu sebeple belirli iş sözleşmesi bazı şartlara bağlanmıştır. Objektiflik koşul şartı bunlardan en önemlisidir. Oysa bu teklifle objektiflik ilkesi kaldırılmakta ve 25 yaşından küçük, 50 yaşından büyük işçiler için, bu madde, belirli iş sözleşmesi, yaygınlaşmaya yol açacaktır.

Neredeyse çalışanların dörtte 1'ini yani yaklaşık 3,5 milyon işçiyi olumsuz etkileyecek bir düzenlemedir bu düzenleme. Bu maddenin işçi açısından çok ağır sonuçları olacaktır. Bu madde kapsamında olan işçiler, iş güvencesi, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, iş arama izin hakkı ve sendikaya üye olma haklarından mahrum bırakılacaklardır. Yine, bu maddeyle işçilerin kazanılmış haklarının gasbedileceği ve işçi haklarının geriye gideceği bir durum söz konusudur. Bu, kabul edilemez bir durumdur.

Güçlü karşısında güçsüzün korunması hukukun genel ilkelerinden olup iş hukukunun doğuşu nedeniyle iş ilişkilerinde güçsüz olan işçinin korunmasına yol açmıştır. İşçinin işverene karşı ekonomik, hukuki ve kişisel olarak bağımlı olması nedeniyle onun işveren karşısında korunması iş hukukunun ana kuralı olarak kabul edilmektedir ama bu düzenlemeyle maalesef, bu ilke çiğnenmektedir. Bu sebeple bu maddenin geçmesi hâlinde iş ve çalışma yaşamında çalışma barışının bozulacağını düşünmekteyim.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN LÜTFİ ELVAN -Evet, lütfen tamamlayalım.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Çünkü bu madde iş ve çalışma yaşamını temelinden sarsacak bir maddedir. Bu sebeple bu maddenin geri çekilmesinin Türkiye'deki çalışanlar açısından, işverenler açısından son derece yararlı olacağını düşünmekteyim. Derhâl çekilmesinin de yararlı olduğunu düşünüyorum.