| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Giresun Milletvekili Cemal Öztürk ve Aydın Milletvekili Bekir Kuvvet Erim ile 46 milletvekilinin İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (2/3147) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 22 .10.2020 |
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sosyal devlet ilkesine açıkça aykırı olan bir başka düzenlemeyi konuşuyoruz, kayıt dışı çalışmayı yasal hâle getiren bir uygulamayı konuşuyoruz, az önce 3 büyük işçi konfederasyonunun tamamının ve muhalefetin tamamının ve hatta Milliyetçi Hareket Partisinin de kısmen karşı çıktığı bir düzenlemeyi konuşuyoruz. "Gençlere iş bulacağız." bahanesiyle, 28'inci maddeyle gençleri kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, iş güvencesi ve sendikalı olma hakkından mahrum bıraktınız, şimdi bu maddeyle de 25 yaş altındaki gençleri sosyal güvenlik hakkından mahrum bırakmaya çalışıyorsunuz.
İşverenin emrinde ay içerisinde on günden az çalışan 25 yaş altındaki gençlerin yüzde 2 iş kazası ve meslek hastalıkları primi ile yüzde 7,5'u işveren ve yüzde 5'i sigortalıya ait olmak üzere yüzde 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi işverence ödenecektir, diğer bir anlatımla bu durumdaki gençler için işverence ihtiyarlık primi ödenmeyecektir. İlk defa 16 yaşında sigortalı olan bir işçi 25 yaşına kadar dokuz yıl boyunca uzun dönemli sigorta kollarının primini ödemeden çalıştırılabilecektir, güvencesiz ve emeklilik hakkı ötelenmiş bir çalışma ilişkisini yaşayacaktır. Bu fıkra kapsamına giren gençler, adlarına ödenen primin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar aynı kazancın 30 katının yüzde 20'si oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primini kendileri ödeyebilecektir. Bu sene içinde ödenmeyen primin ödenme hakkı düşecektir. Ödenen primlere ilişkin 4'üncü maddenin (1)'inci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık süresi sayılacaktır. Bu düzenlemede temel bir insan hakkı olarak vazgeçilmez sayılan sigortalılık hakkı bölünmekte ve bu hakkın bir kısmının kullanımı işçinin iradesine bırakılmaktadır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Toparlamak için süre verirseniz, biraz da uzun olursa çünkü bunu, önemli bir madde olarak görüyorum Sayın Başkan.
BAŞKAN LÜTFİ ELVAN -Buyurun, buyurun.
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - O kadar ki bir aylık süre içinde bu hak kullanılmaz ise bir daha kullanılamaz hâle gelmektedir. Kaldı ki teklif metninde yüzde 20 oranındaki malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin tamamının işçi tarafından ödenmesi öngörülmektedir. Düzenlemeyle bir ay süre içerisinde on günden az sosyal güvenlik prim bildirimi yapılan 25 yaşından küçük işçiler için prime esas günlük kazanç alt sınırı yüzde 2'si oranında iş kazası ve meslek hastalığı ve yüzde 12,5 genel sağlık sigortası primi ödenmesi yeterli hâle gelmektedir. Denetimlerin yetersiz olması nedeniyle milyonlarca çalışan kayıt dışı olarak çalıştırılmaktadır. Bu düzenlemeyle ayda yirmi gün ya da otuz gün çalışan bir işçinin dokuz gün çalışıyormuş gibi gösterilmesini teşvik eden bir uygulamadır. Bu hüküm 25 yaş altı için tuzaklarla doludur. Maddi bakımdan zayıf, çaresiz insanların durumunu daha da kötüye götürecektir. Genç işsizliğin çözümünün bu ve benzeri düzenlemelerde aranmaması gerekmektedir. Gençlerin istihdamının çözülmesini istiyorsanız değerli iktidar partisi mensupları, dışa bağımlı rant ekonomisinden vazgeçin, gençlerin tamamını sosyal güvenlik kapsamında insanca yaşamalarına yetecek kadar ücret alabileceği ve sürekli çalışabileceği bir ekonomik ortam yaratıp bu anlamda bir iş vermeniz daha yararlı olur diye düşünüyorum. Bu kanun teklifine imza atan sayın milletvekillerimize şunu sormak istiyorum: Kendi çocuklarınızın da bu maddedeki koşullarda çalışmalarını ister misiniz? Elbette ki istemezsiniz.
BAŞKAN LÜTFİ ELVAN -Evet, teşekkür ederim.
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Bitirmek üzereyim Sayın Başkanım.
O sebeple kendi çocuklarınız için istemediğiniz bir durumu milletin çocukları içinde istememeniz gerekmektedir ve geri çekilmelidir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN LÜTFİ ELVAN -Evet, lütfen, son cümlenizi alalım.
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Anayasa'nın sosyal devlet ilkesine de son derece aykırıdır. Anayasal bir hak olan sosyal güvenlik hakkından vazgeçilemez, bu sebeple bu düzenleme son derece yanlış bir düzenlemedir. Bu düzenlenin de geri çekilmesini istirham ediyorum.