| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (Bütçe + Kesin Hesap + Sayıştay Raporu) Yükseköğretim Kurulu (Özel Bütçe), (Bütçe + Kesin Hesap + Sayıştay Raporu) Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (Özel Bütçe),(Bütçe + Kesin Hesap + Sayıştay Raporu) Yükseköğretim Kalite Kurulu(Özel Bütçe), (Bütçe + Kesin Hesap + Sayıştay Raporu) Üniversiteler (Özel Bütçe), (127 Bütçe + 127 Kesin Hesap + 95 Sayıştay Raporu) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 03 .11.2020 |
İMAM HÜSEYİN FİLİZ (Gaziantep) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakanım, Sayın YÖK Başkanı, sayın milletvekilleri, Sayın YÖK Kalite Kurulu Başkanı, sayın Bakanlık mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Benim konuşmam, üniversitelerle ilgili olacaktır. 2021 yılı Millî Eğitim Bakanlığı bütçesi içinde 129 devlet üniversitesine ayrılan bütçe 45 milyar 300 milyon TL'dir; bu miktar bugünkü kur ile 5 milyar 300 milyon dolar civarındadır. 1 milyar 486 milyon 500 bin TL'yle Ankara Üniversitesine en yüksek ödenek teklif edilirken 30 milyon 843 bin TL'yle en düşük ödenek teklif edilen üniversite Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi oldu. Seçim bölgem Gaziantep'te 2018 yılında büyük iddialarla kurulan bu üniversitenin yeteri kadar gelişmemiş olması ve ödenek teklifinde en sonuncu sırada olması üzüntü vericidir. Büyük laflar etme alışkanlığı bu üniversite içinde devam etmiş ama ilerlemeler ancak karınca hızında olabilmiştir. Az sayıda bölüm açılmış, mühendislikte açılan elektrik elektronik mühendisliği ve endüstri mühendisliği bölümlerine ayrılan kontenjanlar 60 olmasına rağmen birinde 43, diğerinde 51 kontenjan boş kalmıştır. Sayın YÖK Başkanımız yaptığı konuşmada "Rektörlerin performansını ölçüyoruz." dedi. Şimdi, soruyorum: Gaziantep İslam, Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin Rektörünün performansını nasıl buluyorsunuz?
Üniversitelerimizin çoğu "web" sitelerinde "Lider, uluslararası üniversite olmak" şeklinde vizyonlarını yazmışlar ama QS Dünya Üniversiteleri Sıralaması'nda 2020 yılında Koç Üniversitesi 465'inci sırada, Boğaziçi Üniversitesi 651'inci İstanbul Teknik Üniversitesi 751'inci sırada bulunmaktadır. Dışarıya bakarsak QS Dünya Üniversiteleri Sıralaması'nda 2'nci sıraya oturan Stanford Üniversitesinin bütçesi 6,8 milyar dolar; bugünkü kur ile 53 milyar 380 milyon TL'ye karşılık gelmektedir. Bizim üniversitelerimizin bütçeleriyle kıyaslama şansımız dahi yoktur.
Üniversitelerimizin kısıtlı bütçe yanında diğer önemli sorunları bulunmaktadır. Öğretim elemanlarının özlük hakları sorununa ilaveten, öğretim elemanlarını ders yükleri alabildiğine fazladır. Özellikle taşra üniversitelerinde inanılmaz derecededir. Üniversitelerimizin birçoğu mevcut hâlleriyle maalesef sıradanlaşmış, âdeta birer meslek edinme kursuna ya da yüksek liseler görünüme bürünmüşlerdir. Üniversitelerimize kayıtlı 8 milyon öğrenciye karşılık, 87.590 öğretim üyesi bulunmakta, öğretim üyesi başına yaklaşık 90 öğrenci düşmektedir. Bu, eğitimin kalitesini etkileyen çok önemli bir faktördür. Mezunlarına ihtiyaç duyulmadığı hâlde bir furya şeklinde aynı bölümler farklı üniversitelerde açılmış, arz talep dengeleri yönetilememiş ancak sonuçta kaybeden ülkemiz gençleri olmuştur. Bu yüzden de 1 milyon 100 bin işsiz üniversite mezunu gencimiz bulunmaktadır.
2018 yılından bu yana KPSS'yle ilan edilen makine mühendisliği kadro sayısı 200 civarındadır. Her yıl 12 bin civarında makine mühendisliği bölümüne öğrenci alındığı düşünülürse kontenjan konusunun ne kadar önemli olduğu görülür. Yetenekli ve çalışkan öğrencilerimiz gelecek görmedikleri için üniversitede kalarak bilim insanı veya araştırmacı olmayı tercih etmemektedir. Önemli bir kısmı yurt dışına gitme eğilimindeler, fırsat bulanlar da gitmektedir.
Üniversitelerin misyonu, kendine güvenen, araştırmacı, kendini iyi ifade eden bir yabancı dil bilen, ilk defada doğru yapan, iyi yetişmiş, ülke gerçeklerini bilen ve meslek ahlakını içselleştirmiş mezunlar vermek olmalıdır. Bunun gerçekleşmesi için de üniversitelerde mutlaka atamalarda liyakat esas alınmalıdır. Yüksek Öğretim Kurulu nitelikli öğretim elemanı eksik olan programlara öğrenci alınmasını engellemelidir. Ayrıca taklit ya da sonuçları bilim ve teknolojiye katkısı olmayan tezler mutlaka sorgulanmalıdır.
Türkiye'nin 4'üncü endüstri sürecine girmesinde etkili olacak dijital dönüşümle ilgili Sayın YÖK Başkanının verdiği bilgiler önemlidir ancak bu konunun ciddiyetle takip edilmesi gerektiği kanaatindeyim. Öncelikli alanlarda öğretim üyesi kadrolarının ihdas edilmesi de yerindedir.
BAŞKAN LÜTFİ ELVAN - Sayın Filiz, lütfen tamamlayınız.
İMAM HÜSEYİN FİLİZ (Gaziantep) - Son olarak iki sorum olacak. Üniversitelerin eğitim öğretim, araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerin iç ve dış kalite güvencesi, akreditasyon süreçleri, iç ve dış değerlendirmesini yapmak üzere Yükseköğretim Kalite Kurulunun çalışmaları nasıl gitmektedir? Uluslararası kriterleri yerine getirmeyen üniversitelerle ilgili neler yapılmaktadır? Bilgi verirlerse memnun olurum.
Konuşmamın sonlandırıyorum. Bütçenin hayırlı olmasını diliyor, saygılar sunuyorum.