AYŞE SÜRÜCÜ (Şanlıurfa) - Sayın Başkan, mevsimlik işçilerin sorunlarını defalarca kez Genel Kurulda önergelerle gündeme taşıdık. Bu konuda, sosyal devlet olmanın gerekliliği adına, başta çalışma hakkı olmak üzere tüm sosyal hakların devlet tarafından temini ve korunması büyük önem arz etmektedir. Güvenli olmayan taşıma biçimleri sonucu yaşanan ölümlü trafik kazaları, ödemeleri yapılmayan, haklarını alamayan tarım işçilerinin maddi ve manevi mağduriyetleri, düşük yevmiyeler, sosyal güvencesiz çalışma koşullarının vahimliği, eğitim, barınma ve hijyen sorunları... Fakat tüm bunlara rağmen, tarımsal faaliyetlerin ağır yükünü taşıyan emekçi tarım işçilerine tarım bütçesinde yer verilmemiştir. Bu bütçede mevsimlik çocuk işçilerin eğitimine pay verildi mi? Çocuk işçiliği önlemek adına bir bütçe ayrıldı mı? Mevsimlik işçilerin çalışma hakları tanındı mı? Tarım Bakanlığının 2021 bütçesi mevsimlik işçilerin sosyal güvence sorununa dair herhangi bir şey öneriyor mu?

Urfa, Türkiye'nin 3'üncü büyük tarım şehri. Bölge insanı için Urfa'da istihdam alanları oluşturulmalı ve bölgenin toprakları işletilmeliyken her yıl binlerce Urfalı tarım işçisi ülkenin dört bir yanına mevsimlik tarım işçisi olarak gitmekte. Bakın, Harran'dan Konya'ya mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmaya giden bir aileden 7 kişi trafik kazasında yaşamlarını yitirdi. Çiftçiyi desteklemeyen, kooperatifçiliğe, seracılığa teşvik etmeyen, toprakların atıl kalmasına sebep olup bu insanları mevsimlik işçiliğe mecbur bırakan bu anlayış bu ölümlerden sorumludur. Uzak kentlere tarım işçiliği yapmaya giden Harranlı tarım işçilerinin ülkenin en verimli topraklarından biri olan Harran'a tabutlar içinde geri dönmesi, Ordu'ya fındık toplamaya giden ve Karadeniz sularında kaybolan, henüz cesedi bile bulunamayan Viranşehirli mevsimlik tarım işçisi 17 yaşındaki Mehmet Zencirci'nin bir mezarı bile yoksa durup düşünmek ve ortada bir sorun olduğunu kabul etmek gerekiyor. Sorunların varlığını reddeden bir anlayış çözüm getiremez. Mevsimlik tarım işçileri sadece kazalarda öldüklerinde hatırlanacak bir unsur değildir, tarımsal faaliyetin ana damarı olan emekçilerdir.

Evet, Sayın Bakan, Suruç'ta çiftçinin elindeki topraklar yanlış pompaj projeniz yüzünden hatalı drenajla bataklığa dönüşmüş durumda. Geçen sene de aynı sorunu gündeme getirdim fakat maalesef hiçbir çözüm getirilmedi. Buyurun, Urfa Suruç'a hep birlikte gidelim, yerleşim yerleri, tarımsal üretimin yapıldığı binlerce dönümlük araziler ve hatta mezarlıklar dahi sular altında kalmış. Peki, Suruç'taki drenaj ve pompaj sorununu ne zaman çözmeyi düşünüyorsunuz, çözecek misiniz? Atatürk Barajı'na rağmen bölge çiftçilerini insafı olmayan elektrik şirketlerine mahkûm ettiniz. Çiftçi, sulama ihtiyacını gidermek için kuyu açıp trafo taktırmak zorunda kalıyor ve haksız, usulsüz elektrik faturalarıyla boğuşuyor. Bir an önce çiftçinin sulama başta olmak üzere tüm sorunlarına yönelik daha büyük bir bütçe ayrılmalı ve bölgenin ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak özellikle sulama kanalları oluşturulmamış olan çiftçinin tarımsal faaliyet kaynaklı elektrik borçları Bakanlık tarafından karşılanmalıdır.

Bu bütçede mevsimlik işçiler yok, tarımsal destekleme yok, çiftçiye teşvik yok. İşte bugün, bizim, bunu gündemimize almamız gerekiyor. Urfa başta olmak üzere, tarımsal üretim faaliyetlerinin destekleyici planlamalarla güçlendirilmesi, GAP'ın etkin biçimde hayata geçirilmesi, seracılık ve kooperatifçiliğin hızla teşvik edilmesi gerekmektedir. Tarımda ithalata dayalı politikalardan vazgeçilmeli ve tarım kentlerine el uzatılmalıdır.

Teşekkür ediyorum.