KOMİSYON KONUŞMASI

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Bakan, değerli milletvekilleri, Enerji Bakanlığının değerli bürokratları; sözlerime başlarken herkese saygılarımı sunuyorum.

Türkiye'nin kalkınması ve ilerlemesi için hayati öneme sahip bir Bakanlığın yani Enerji Bakanlığının bütçesini konuşuyoruz. Bu anlamda, Bakanlığınızın 2021 bütçesinin tüm vatandaşlarımıza hayırlı olmasını diliyorum.

Sayın Bakan, enerji konusunda ülkemiz açısından ortaya çıkan sorunların başında, uygulanan yanlış politikalar sonucunda giderek artan dışa bağımlılık gelmektedir. Şu an enerji girdilerinin yüzde 80'i oranında dışa bağımlıyız. Ülkemiz 1970 yılında toplam enerji talebinin yüzde 77'sini kendi kaynaklarından karşılarken 80'li yılların sonunda bu oran yüzde 50'ye düşmüş, 2017 yılında ise ihtiyacının ancak yüzde 20'sini kendi kaynaklarıyla karşılayabilecek bir duruma düşürülmüştür. Bu durum ülkemiz ekonomisini ve dış ticaret açığını da son derece olumsuz olarak etkilemektedir. Bu sebeple, enerji planlaması ve üretiminde yeni bir politikaya ve anlayışa ihtiyaç vardır.

Enerjide dışa bağımlılıktan kurtulmanın en önemli araçlarından biri yerli kaynakların kullanımının artırılmasıdır. Bu anlamda, kömür üretimi de yerli kaynaklar arasında özel bir öneme sahiptir. Sayın Bakan, şu anda Türkiye'nin ortalama taş kömürü tüketimi yıllık 36-37 milyon ton civarındadır. Bu tüketimin yıllık 6-7 milyon tonunu ağır sanayi ve demir çelik sektöründe kullanılan, koklaşabilme özelliğine sahip taş kömürü tüketimi oluşturmaktadır, geriye kalan yaklaşık 30 milyon tonluk tüketim de termik santrallerde ve evlerde yakacak olarak kullanılmaktadır.

Sayın Bakan, taş kömürü üretimi hem ülkemiz için hem de Zonguldak için son derece önemlidir çünkü yüz yetmiş yıldır Zonguldak'ın psikolojisi, geçimi, ekonomisi, her şeyi taş kömürü üzerine kuruludur. Bu anlamda da Türkiye Taşkömürü Kurumu son derece önemli ve stratejik bir kurumdur ancak uygulanan yanlış politikalarla Türkiye Taşkömürü Kurumu üretimi ve işçi sayısı günden güne azalmıştır. İşçi sayısı ile üretim arasında doğrudan bir orantı vardır yani işçi sayısı azaldıkça üretim de azalmıştır.

Sayın Bakan, 2002 yılında Kurumda 18 bin işçi çalışırken bugün itibarıyla işçi sayısı 7.727'ye gerilemiştir, oysa Kurumun norm kadrosu 14 bindir. Bugün itibarıyla Kurumun 5.159 yer altı üretim işçisine ihtiyacı vardır. 2002 yılında 2,7 milyon ton satılabilir taş kömürü üreten Kurumun, 2018 yılında üretimi 686 bine gerilemiş, 2019 yılında 734.316'ya gerilemiş, 2020 yılında ise bugüne kadar 556.185 tona kadar ancak satılabilir taş kömürü üretimi yapabilmiştir. Yani Türkiye'nin ağır sanayisinin yıllık 6-7 milyon ton koklaşabilme özelliğine sahip taş kömürüne ihtiyacı olduğu da düşünülürse bunun şu anda on ikide 1'ini ancak üretebilmekteyiz. Kabul edilebilir bir durum değildir bu. Taş kömürü üretimindeki bu dramatik düşüşün birçok sebebi vardır. Bu sebeplerden biri, AK PARTİ kadrolarının özelleştirme yanlısı yanlış politikaları ve liyakatsiz bürokratik kadrolar iken bir başka sebebi de Kurumun üretim işçisi açıklarının kasten giderilmemesidir. Zonguldak'taki muhalefet partililerin, sendika ve Maden Mühendisleri Odasının bütün çağrılarına rağmen Kurumun üretim işçisi açıkları kasten giderilmemektedir. Üstelik, işçi açıklarının bu boyuta ulaşması iş güvenliğini de tehdit etmekte ve büyük iş kazalarına davetiye çıkarmaktadır.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Demirtaş, lütfen tamamlar mısınız.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Tamamlamak üzereyim.

Sayın Bakan, bu sebeplerle Kurumun yıllık en az 6 milyon ton taş kömürü üretecek şekilde yeniden yapılandırılması ve acil olarak bu 5 binin üzerindeki üretim işçisi açıklarının giderilmesi gerekir.

Sayın Bakan, bu anlamda, TTK'ye de ait olan atıl sahalarda binlerce işçiye istihdam olanağı sağlayarak taş kömürü üretimi yapan ve atıl rezervleri ekonomiye kazandıran redevans şirketlerinin de önemli sorunları vardır. Üretim artışı için bu şirketlerin sorunlarının da çözülerek bu şirketlere daha fazla destek ve teşviklerin verilmesi gerekir.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Teşekkür ediyorum Sayın Demirtaş.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Tamamlıyorum efendim. Bir saniye...

Taş kömürü üretimini ancak bu şekilde artırarak dışa bağımlılıktan kurtulabiliriz.

Saygılarımı sunuyorum.