| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/281 ) ile 2019 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi (1/280) ve Sayıştay tezkereleri a)Gençlik ve Spor Bakanlığı b) Spor Toto Teşkilat Başkanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 13 .11.2020 |
NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, değerli bürokratlar ve değerli hazırun; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Geçen yıl da burada sizinle konuşmuştuk, sorunları gündeme getirmiştik. Arkadaşlarımız "Hep eleştiriyorsunuz, hiç olumlu bir şey söylemiyorsunuz..." Bizim burada görevimiz daha çok olumsuzlukları dile getirmek ve olmasını istediğimiz şeyleri takip etmek.
"Türkiye'de gençlik ve spor" dediğinizde, birçok şeyi de dile getirdiğiniz zaman, ilkokul kitaplarında bile hemen 19 Mayıs aklımıza geliyor. Bu Bakanlık olmalı ama belki de gençlikle ilgili daha çok çalışmanız lazım ve bütçenin daha çok olması lazım. Nitekim, Adalet ve Kalkınma Partisi gençlerle ilgili konuştu, dedi ki: "Siyasete girmesi lazım, gençlerin siyaset yapmasından çekinmemek lazım. Partilerde, derneklerde, örgütlenmede, Mecliste, oy kullanmada, seçilmede, her yerde gençler olsun." dedi ve geldiğimiz aşamada baktığımızda, giderek daha az bir bütçeyle gençlerin sorunlarına çözüm bulunmasını istiyor.
Şimdi, bütçenize baktığımızda, hem spora hem gençliğe 23 milyar gibi bir para ayrılmış Sayın Bakan. Bu paranın büyük bir kısmı da aslında tekrar başka harcamalara gidiyor, gençlerle ilgili harcanan para çok az ve problemli gençlerle ilgili harcanan paraya baktığımızda, aslında 1 milyarı bile bulmuyor yani bu yüksekokulları ayırdığımızda, sporu ayırdığımızda, yurtları ayırdığımızda, -birazdan o oranları da vereceğim, kim bunlar diye- biz biliyoruz ki Türkiye'de -daha çok- köprü, otoyollara 14 milyar para veriliyor bu yıl. Biz biliyoruz ki şehir hastanelerine 16 milyar para veriliyor; 30 milyar. Sizin Bakanlığınızın bütçesi 23, devasa bir nüfus ve bu yollara, bu alanlara, bu hastanelere garanti sayı verdiğimiz için bu kadar para veriliyor. Türkiye'nin bütün bütçesine baktığımızda, merkezî bütçesine baktığımızda, 1 trilyon 346 milyar, orada ciddi bir şey yok size yansıyan.
Peki, Türkiye'deki genç nüfus nasıl? Arkadaşlarımız dile getirdi. Avrupa'da normalde ortalama yüzde 11, Türkiye'de yüzde 16 ve -en çok böyle "On sekiz yıl, on sekiz." deniliyor- şu anda on sekiz yıllık iktidardaki gençlere baktığımızda, gençler çok problemli, çok sorunlu. Mutlu mu? Değil. Arkadaşlar yapılan bilimsel çalışmaların oranlarını verdiler. Peki, bu gençler çalışıyor mu? İşsiz. Gerçekten işsiz ve hele hele okumuşsa daha da çok işsiz. Türkiye'de şu anda üniversite okumak, işsizlik konusunda daha da dezavantaj. Peki, üniversiteyi bitirmiş, işe girebiliyor mu? İnanın, yok. Soru sorulduğunda, biz parti olarak da yaptık, yüzde 82 çıktı ama araştırma şirketleri yaptı, yüzde 72 diyorlar ki: "Torpilin varsa işe girebiliyorsun. Sınav bahane. Sınav bir göstermelik." Şimdi, gençler bu konuda, işsizlik...
Şimdi, arkadaşlarımız dile getirdi, tekrar bir çalışma yapılmış. Türkiye'de nüfusa oranla en fazla işsizlik nerede var Sayın Bakan biliyor musunuz? Hakkâri'de. Tekrar nerede var nüfusa oranla en büyük işsizlik? Yüzde 22,7; Şırnak'ta. Tesadüf mü? Geçen yıl da söylemiştik. Bir diğeri -Sayın Vekil Çelebi çıktı- Ağrı'da, Diyarbakır'da, Mardin'de, Urfa'da, Batman'da, Siirt'te, bu illerde çıkıyor. Peki, hem iş hem istihdam bulamama konusunda oranlara baktığımızda, yüzde 30'lara çıkıyor bu oran ve bir çalışma yapılmış Sayın Bakan, eğitimsiz işsiz nüfus giderek artıyor; eğitim de almıyorlar, işsizlikleri de ciddi bir problem.
Gençlerin başka ne sorunu var? Siz pandemide ne yaptınız biliyor musunuz? Borç ertelediniz. Gençlerin borçlarını ertelediniz üç ay. Üç ay da geçti, şimdi tekrar pandemi var ve şimdi arkadaşlarımız diyorlar ki: "Biz kredi veriyoruz, kredi veriyoruz." Kredinin karşılığı şudur: Faizle para vermek demektir. Burs verelim. Hepsini geçtim, şu anda pandemi var mı yok mu? Gençlerin on-line eğitim için internet kullanması gerekiyor mu gerekmiyor mu? Ücretsiz internet verelim. Bilgisayar, öğretmenlere de lazım, öğretim üyesine de lazım, gençlere de lazım. ÖTV alıyorsunuz, gelin, gençlere diyelim ki: " Siz yurtlarda da kalamıyorsunuz, evdesiniz. Biz size zamanında dedik ki: '3 çocuk doğurun aileler.' Biz şu anda gençlere bilgisayar için şu kadar kolaylık veriyoruz veya dağıtıyoruz." Bunu söyleyin. Ama 9,5 milyar bir şirketin vergisini silebiliyorsunuz. O zaman siz gençlere nasıl önem veriyorsunuz? Buna kimse inanmaz veya inandırıcı bulmaz. Siz istihdam yaratmazsanız, özendirmezseniz, eğitime olanak bulmazsanız çıkmaz. İş de bulamıyorlar, eğitim de alamıyorlar, üstelik aldıkları eğitimden siz de memnun değilsiniz. Cumhurbaşkanı diyor ki: "İlk 500'e giren üniversitemiz de yok." yani Cumhurbaşkanının kendisi söylüyor. Bilimsel yayınlar dökülüyor, hepsi sahte. Birçok rektörün kendisinin yayını yok, bunlar konuşuluyor, eğitimde de böyle bir tablo.
Yurtlara girmeyeyim; üniversite açıyorsunuz, öğrenciler yurt bulamıyor, bari onlara yurtta kalabilecek destek verin, kira desteği verin, o da yok. Çaresiz, bizleri arıyorlar "Nerede kalacağım, ne yapacağım, bir tanıdık, eş dost var mı?" diye.
Spor, ya inanın, geçmiş yıllarda Türkiye'de spor deyince şike akla geliyordu, şu anda bahis geliyor. Gerçekten, arkadaşların dile getirdiği uyuşturucu kadar, bağımlılık kadar tehlikeli bir şey ve zincirleme, birbiriyle iç içe. Çünkü bahis oynayan kişi çok kaybettiğinde başka şeylere yöneliyor ve şu anda ona yönelik bir çalışma yapılmıyor. Niçin yapılmıyor? Şimdi, gençlerden konuştuk, birisi Facebook'da, Twitter'da bir şey paylaştığında sabahleyin altıda kapısı çalınıyor.
OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Tamamlayalım Sayın Vekilim.
NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Tamamlıyorum Sayın Başkan.
Bir yerde açıklama yaptığında kapısı çalınıyor. Üniversiteler açıkken içeride polis vardı. Ya hiç mi uyuşturucuyla ilgili, bahisle ilgili, para hareketleriyle ilgili bir işlem yapılmıyor, hiç kimse mi yapmıyor? Tam tersine İddaa ve Spor Toto'yla sanki destekleniyor.
Bir diğer konu, Sayın Bakan, bakın, siz yayınlar hazırlıyorsunuz, kitapçığınızda var. Arkadaşlarımız çıktı, böyle Kürtçeyle ilgili konuştuğunda... 82 eser basmışsınız, 300 bine yakın kahvehanelere dağıtmışsınız 1 tane Kürtçe eser yok, 1 tane yok ama TRT Kurdî var. Sizin bile televizyondaki şu andaki şeyiniz TRT Kurdî'de Kürtçe anlatılacak. Bunu da yapmanız lazım.
OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Ek süre verdik efendim, tamamlayın.
NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Son cümlelerimi söylüyorum.
Sporla ilgili diğer bir konu: Ben geçen yıl da söyledim, Sporun AŞ'den çıkması lazım, şirketlerden çıkması lazım. Amatör Ligler oynayamıyor. Neden oynayamıyor? Yasakladınız, BAL ligini çünkü pandemide test yapamıyorlar, yol parası bulamıyorlar ve kayyumlar ne yaptı biliyor musunuz? Yerel amatör liglerin hepsini iptal etti, destek olmuyorlar. Şu an, arkadaşlarımız Amedspor, Cizrespor, Mardinspor dediğinde başka bir fırtına kopuyor, bu bilinçli bir tercihtir. Siz bu gençlerin sorunlarına eğilmezseniz, çözüm bulmazsanız olmaz.
Son cümle, geçen yıl da söylemiştim: Spordaki medyanın kutuplaştırıcı, ayrımcı, şiddet, cinsiyetçi açıklamalarına yönelik bir çalışma yapmalısınız. Her bir manşet ırkçı, şiddet, cinsiyetçi bir tarz geliştiriyor ve buna hoşgörü yapıldığında, televizyondaki haberlerde hoşgörü yapıldığında, yorumlarda hoşgörü yapıldığında aslında ülkeyi bir kaotik ortama çekmiş oluyorsunuz.
Teşekkür ediyorum.