KOMİSYON KONUŞMASI

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Bakan, bütçenin hayırlı olmasını diliyorum.

Salgının her geçen gün daha büyük riskler oluşturduğu ve bu risklere karşı alınan önlemlerin de yetersiz olduğu biliniyor. Çıkarılan genelgeler plansız ve ortak akıldan yoksun bir şekilde alınan tedbirlerle dolu. Size Aydın'dan biraz bahsetmek istiyorum Sayın Bakan.

Aydın GSYH'de 2017'de Türkiye'de 38'inci iken TÜİK rakamlarına göre 2018'de 40'ıncı il oldu. Aydın'da Yaşam Endeksi ve sosyal ekonomik gelişmişlik her geçen gün Aydın'ın aleyhine doğru yürüyor. Aydın, tarım ve turizm illerinden biri. Bu çerçevede, son olarak 18 Kasım tarihinde yayınlanan genelgeyle restoran, lokanta, pastane, kafe, kafeterya, yeme içme yerleri gibi sadece paket servis ve gel al hizmeti verecek Aydın'daki işletme sayısı 3.017 yani kapanan işletme sayısı. Sinema salonları, kahvehaneler, kıraathaneler, lokaller, çay bahçeleri ve halı sahaların faaliyetleri bu çerçevede durduruldu. Aydın'da bu kapsamda faaliyetleri durdurulan işletme sayısı 1.847. Okulların yüz yüze eğitime yıl sonuna kadar ara vermesiyle birlikte Aydın'da bulunan 234 kantin esnafı da durumdan etkilendi ve işletmelerini kapatmak zorunda kaldı. Hafta sonu belirli saatlerde uygulanan sokağa çıkma yasağı ve İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulunun yolcu kapasitelerine sınırlama getirmesi nedeniyle toplu ulaşım esnafı bu durumdan oldukça fazla etkilendi; bu kapsamda Aydın'da 2 bin kadar toplu taşıma esnafı mağdur oldu. Sayın Cumhurbaşkanı, söylediklerimizi abartılı buluyor ama yurttaşlar gerçekten evine artık ekmek götüremiyor, esnaf zor durumda Sayın Bakan. Az önce söylediğim veriler buz dağının görünen yüzü bile değil. Bir de 81 il gerçeği var. Çıkarılan genelgeler sonucu en az 2 milyon çalışan işsiz kaldı yani bu genelgelerle millet işsizliğin, yoksulluğun, açlığın sınırını aştı. Peki, iş yerleri kapatılan esnaflarla ilgili ne yapıldı? Yanlış anlamayın ama lütfeder gibi birkaç ay faiz erteleme, kredi kolaylığı tanındı, başka bir şey yapılmadı.

Peki, Sayın Bakan, yapılan ne oldu? 9 Ekimde Bakanlığınızca yayınlanan tebliğle Ülkere, Türk Hava Yollarına, Kalyona, ASELSAN'a hatta Katar ortaklığı olan BMC şirketine milyarlarca lira vergi muafiyeti sağlandı. Oysa esnafın hâli ortada; vergiler, primler, krediler ödenemezken bir kesime ekonomik ayrıcalık, imtiyaz tanınıyor; ihtiyacı olan esnafa ise yok deniyor.

Bir başka konu, yatırım teşvik belgeleriyle ilgili. 21 Ağustos 2020 tarihinde Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar Resmî Gazete'de yayınlanmış ve Aydın'ın en büyük ilçesi olan Nazilli'nin Ticaret Odasının da yetki ve sorumluluk alanı içinde bulunan Kuyucak, Karacasu, Bozdoğan, Sultanhisar, Yenipazar ve Buharkent ilçeleri 3'üncü bölge kapsamına alınmıştır fakat ekonomisi tarım, turizm ve hizmet sektörüne dayalı Nazilli, Kuşadası, Didim, Efeler, Söke, Çine 2'nci bölgede yer almaya devam etmiştir. Nazilli, Efeler, Kuşadası, Didim, Söke ve Çine'nin 3'üncü bölgeye alınarak yapılacak yatırımlara daha fazla teşvik ve destek verilmesi mutlaka sağlanmalıdır Sayın Bakanım. Ayrıca, bölgesel sektörel teşvik mutlaka getirilmelidir, olmalıdır.

Sayın Bakanım, son olarak birkaç sorum var: Esnaflarımıza aylık nakdî destek, maaş koruma programınıza girecek midir?

Faaliyetleri kısmi ve tamamen durdurulan esnafımızın yanında çalışanlar için kısa çalışma ödeneği kapsamına alınacak bir çalışmanız var mıdır?

382 bin iş yeri, işletme ve bu işletmelerde çalışan 2 milyon işçi için gelir kaybı ödeneği ve işsizliğe karşı koruma paketi çerçevesinde karşılıksız para desteği sağlanacak mıdır?

ÖTV ve KDV muafiyeti olan lüks yat ve teknelere sağlanan yakıt gibi halka hizmet eden toplu ulaşım esnafına da salgın sürecinde yakıt desteği vermeyi düşünüyor musunuz?

Genelgeyle faaliyetleri geçici olarak durdurulan kahvehane, kıraathane, çay bahçesi esnafımızın Digiturk ve D-Smart gibi spor kanallarına her ay yüklü miktarda ödeme yapmak zorunda oldukları abonelikleri bulunmakta. Bu kapsamda esnafımızın maddi zararlarının giderilmesiyle ilgili bir çalışmanız var mıdır?

İşletmesi kısıtlamalar nedeniyle kapanan ve kısmi şekilde açık olan esnafımızın elektrik, su, doğal gaz, vergi, SSK ve BAĞKUR prim borçlarının devlet tarafından karşılanmasını ya da en azından faizsiz ötelenmesini düşünüyor musunuz?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Bülbül, süreniz tamamlanmıştır.

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - İş yeri kira olan ve iş yerleri kapanan esnafımıza kira desteği verecek misiniz?

Stopaj vergisini kaldıracak mısınız?

Teşekkür ederim.