DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Genel Müdür, değerli yönetim kurulu üyeleri; hepiniz hoş geldiniz.

TEMSAN Türkiye için çok kıymetli bir kurum. Bugüne kadar, geçtiğimiz son yıllara kadar da aslında hak ettiği değeri görmeyen, yatırımın yapılmadığı bir devlet kurumu. O noktada, o yüzden üzerinde biraz daha titizlikle durmamız gereken, kendine has bazı durumları var.

Bu bulguyla ilgili olarak ben muhalefet şerhinde de yazmıştım. Burada 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 3'üncü maddesi (o) fıkrası maddesi kapsamında kamu kuruluşlarında ihalesiz alınan işler var; bunlar ihalesiz alınıyor ve ihalesiz olarak da yine firmalara sözleşme imzalanmak suretiyle veriliyor. Örnek olarak, Sayıştay 2017 yılı TEMSAN Raporu'nda Elektrik Üretim AŞ'den ihalesiz olarak alınan 17 adet işten daha düşük tutarlı olan 4 adedi şirket imkânlarıyla gerçekleştirilirken 13 adedi makam olurlarıyla ihalesiz olarak yaptırılıyor. 2018 yılındaysa yine Elektrik Üretim AŞ'den ihalesiz olarak alınan 19 adet işten, daha düşük tutarlı olan 2 adedi şirketin kendi imkânlarıyla gerçekleştirilirken 17 adedi ise ihalesiz olarak, yine sözleşme imzalanmak suretiyle veriliyor. Şimdi, sadece TEMSAN'da değil, buna benzer durumlar Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu ve Eti Madende de var; yani işi bir kamu kuruluşundan alıyor, hiç ihale etmiyor, etmediği için de dolayısıyla bir ölçüde denetim eksik ve yetersiz kalıyor ve bu noktada da sanki belirli bir komisyon bedeli, tutarı oradan alınarak iş verilmiş oluyor; işi alan firma da alt taşeronuna işi veriyor, o da belirli bir pay alıyor, ona yaptırıyor; bunun gibi çeşitli durumlar. Ve sanki bir saadet zinciri oluşuyormuş gibi bir uygulamaya yol açıyor. Şimdi, bu, kamu kurumlarından alınan ihalelerle ilgili kısmı. Bununla ilgili mutlaka bir şeyler diyebilirsiniz yani çeşitli açıklamalar olabilir ama bu tip bir uygulama biçimi, bu kadar ihalenin içinde yüzde, oran olarak yüksek olduğunda o zaman "TEMSAN ne yapıyor?" diye bir soru işareti çıkıyor. Aynı zamanda da bu tip ihalelerin alınması, verilmesi, ihalesiz bir şekilde sözleşme imzalanması konusunda neredeyse denetimsiz bir şekilde sadece Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kuruluna bu denli büyük bir yetkinin bırakılmış olması da ayrı bir soru işareti. Yani demokrasilerin olduğu ülkelerde bu iş bu kadar denetimsiz olmaz. Yani 2017 yılında ihalesiz alınan 17 adet işten 13 adedi makam oluruyla veriliyor; ihalesiz, bir şirkete, özel şirketlere yani kâr amacı güden şirketler bunlar; başka, aman aman KİT'ler gibi, devlet gibi kurumları gibi, bizler gibi kamu yararı esasına göre kurulmuş ve faaliyet gösteren yapılar değil bunlar. 2018 yılında durum daha da vahim, ihalesiz olarak alınan 19 işten 17 adedi ihalesiz olarak özel şirketlere veriliyor. Bunların da üzerinde soru işaretleri var.

Şimdi, bulguyla ilgili verdiğiniz yanıtta deniliyor ki: "Kamu İhale Kanunu'nun 3/g maddesi kapsamındaki mal ve hizmet alımlarına ilişkin Kamu İhale Kurumundan istisna kapsamını genişletmek için talepte bulunulmuş ve Kamu İhale Kurulunca söz konusu talep kabul edilmiştir." Sonra altında da Resmî Gazete'de yayımlanan yeni yönetmelik var, bende de var. Şimdi, burada sormak istediğim soru şu: Siz istisna kapsamının hangi boyutlarıyla genişletilmesini istediniz ve bu doğrultuda Kamu İhale Kurulunca da hangileri kabul edildi yani neydi daha önceki durum, şimdiki durum nedir? Çünkü yönetmelik çok uzun, özellikle sizin talep ettiğiniz ve kabul edilen kısmının hangisi olduğunu anlamak için, açıkçası 100 tane parametreyi yan yana koyup karşılaştırmak gerekiyor.

Bir de daha önce Kamu İhale Kanunu'nun 3/g maddesine göre şöyle bir hüküm var, bu hüküm sizi bağlıyor mu, ne kadar bağlıyor, burası da değişti mi; onu soracağım. 3/g maddesi "2 nci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentlerinde sayılan kuruluşların, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli ikitrilyon üçyüzmilyar Türk Lirasını aşmayan mal veya hizmet alımları," diyor istisna kapsamı olarak, bir de rakam vermiş. Yani bu rakamın şu anki yürürlükte olan, geçerli olan limiti nedir, onu size soruyorum, sizi ilgilendiren kısmı. Bir de aşağıya not düşmüş, o notta diyor ki: "Bu bentte yer alan eşik değerler ve parasal limitlerin 1/2/2020 tarihinden itibaren uygulanmasıyla ilgili olarak 29/1/2020 tarihli ve 31023 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kamu İhale Kurumunun 2020/1 no.lu Kamu İhale Tebliği'ne bakınız." Bu boyut sizi nasıl bağlıyor? Bu konuları bize açıklamanızı, bizi aydınlatmanızı istiyorum.

Teşekkür ederim.