İSMAİL ÖZDEMİR (Kayseri) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

TİKA'ya da teşekkür ediyoruz sunumu için, değerlendirmesi için.

Tabii, zaman zaman Dışişleri Komisyonumuzla gittiğimiz bazı yerlerde, sağ olsunlar, bizim hem TİKA'nın faaliyetleriyle alakalı çok detaylı bilgi alma fırsatımız, şansımız oluyor hem de orada yaptığımız bazı gözlemler de oluyor. Bu çerçevede birkaç konuyu hatırlatıp birkaç tane de soru sormak isterim.

Sayın Başkanım, Sayın Dışişleri Bakan Yardımcımız; tabii, Azerbaycan Bakü'de Hazar Denizi'nin ortasında bir ada var, bu ada Nargin Adası. Sovyetler Birliği zamanında, Birinci Dünya Savaşı'nda bilhassa çok sayıda Türk esirin sevk edilmiş olduğu bir ada ve rahmetli Vecihi Hürkuş'un da bu adada belli bir süre sürgün hayatı yaşadığı iddia ediliyor veya biliniyor. Tabii, Bakü'ye gittiğimizde, Bakü'yü ziyaret ettiğimizde, işin açıkçası, bu adada herhangi bir çalışmanın yapılmamış olması bizi üzdü. Konunun belki Savunma Bakanlığımızla alakalı da boyutu vardır, bilmiyorum ama Nargin Adası'yla alakalı TİKA'nın veya bir başka kuruluşumuzun acaba böyle bir çalışması var mıdır, gündemde midir? Birincisi bunu sormak isterim.

İkincisi, Bulgaristan'ı 2019 yılında ziyaret ettiğimizde orada bazı bilgiler bizimle paylaşıldı. Sarı Saltuk tarafından 1299 yılında Varna bölgesi yakınlarında inşa ettirildiği bilinen bir caminin yeniden imarıyla alakalı bazı talepler vardı. Acaba bununla ilgili TİKA'nın bir çalışması, çabası oldu mu?

Yine, tabii, Sudan, bir dönem yani bir önceki devletimiz olan Osmanlı zamanında bizim sınırlarımız içerisinde, topraklarımız içerisinde olan bir coğrafyaydı; bugün de dost ve kardeş bir ülke. Burada, o dönem görev yapmış olan valilerimizin kabirlerinin, mezarlarının yer aldığı bir türbenin restorasyonu en azından biz gittiğimizde, 2019 yılında sürüyordu devam ediyordu. Acaba bu nihayete erdi mi?

Bir de Libya, tabii, darbeci Hafter girişimiyle son derece ağır yıkıma uğradı. Orada çok ciddi soykırımların da yapıldığı, bugün toplu mezarların bulunmasıyla da yavaş yavaş tespit edilmeye başlanıyor ancak en azından normalleşmenin tesis edilmeye başlanıldığı bölgelerde acaba TİKA'nın bir faaliyeti olacak mı? Çünkü orası da uzun süre yine bizimle beraber kader birliği yapmış olan bir coğrafya ve çok ciddi de "Kuloğulları" adıyla anılan bir nüfusu bugün dahi barındırıyor. TİKA'nın Libya'da da bir çalışması var mı ya da önümüzdeki süreçte olacak mı?

Çok teşekkür ediyorum, sağ olun.