KOMİSYON KONUŞMASI

ATİLA SERTEL (İzmir) - Sayın Genel Müdür, önceki sorularıma ayrıntılı yanıt beklediğim gibi, bu sorularıma da yanıt bekliyorum. Çünkü bizim denetlemede asıl bu sorular yanıt bulursa yol alacağımız inancını taşıyorum.

Kurum 2018 yılında 41 milyon 878 bin TL zarar etti. 2019 yılında ise bu zarar 389 milyon 440 bin liraya yükseldi. Diğer taraftan, kurumun özelleştirmeden kaynaklanan alacakları da 3,6 milyar TL gibi ciddi bir rakama ulaştı. Borcunuz, zararınız var ama özelleştirmeden dolayı da 3,6 milyar gibi tahsil edemediğiniz bir rakam var. Bu zarardaki artış, 2019 yılında 41 milyondan 389 milyon 440 bin liraya yükselmesindeki neden Kurumunuzca araştırıldı mı? Bunun nedenini öğrenmek istiyorum. Dağıtım şirketlerinin özelleştirildiği süreçte ortaya çıkan toplam alacağınız neydi? Onu öğrenmek istiyorum. Alacaklarınızın bugüne kadar ne kadarını tahsil ettiniz? 2020 yılı içerisinde bu alacaklarınız çoğaldı mı yani 3,6 milyar TL daha da yükseldi mi? Bunlar ne zaman tahsil edilecek? Ne şekilde tahsil edilecek? Kurumunuzun buna ilişkin bir planı mutlaka vardır. Bu alacakların zaman aşımına düşmesi söz konusu olabilir mi? Yani bu da önemli. Bir de faiz uyguluyor musunuz bu alacaklara? Uyguluyorsanız, hangi faizi ne kadar uyguluyorsunuz? Onları öğrenmek istiyorum. Günümüz itibarıyla hangi dağıtım şirketinden ne kadar alacağınız var? Bugüne kadar hangi dağıtım şirketinden ne kadarını tahsil edebildiniz?

Bunları hem rakamsal hem oransal olarak bir tablo olarak istiyorum. Çünkü TEDAŞ bizim ülkemizin önemli bir kurumu. Bu kurumun bunca sıkıntı içerisinde olması ve alacaklarını tahsil edememesi doğrusu bizi de üzüyor.

Yine, kurumun alacaklı olduğu şirketlerden birinin bu alacakların tahsili konusunda sözleşme hükümlerine aykırı bir biçimde TEDAŞ'a geçmiş dönem borçları bulunduğu hâlde yazılarında abonelere bunu bildirmediği, bu borcun varlığına rağmen kendi dönem borçlarını tahsil ederek "borcu yoktur" yazısı verdikleri, yapılan borç sorgulamalarında geçmiş dönem TEDAŞ borçları varlığını sürdürmesine karşın bu durumdaki birçok abonenin devir tarihinden sonraya ilişkin elektrik borçlarının bulunmadığı görülmüştür deniliyor.

Kendi borcunu tahsil eden ancak TEDAŞ'ın borçlarının üzerini kapatan bu dağıtım şirketi hangisidir, siz biliyorsunuz bunu? Sayıştay raporuna da giren bu tespit, tabii, biz bunları kendimiz değil, Sayıştay raporlarından okuyarak bulgular üzerinden yürüyoruz, iddialarımız o yönde. Sayıştay raporlarına da giren tespit konusunda adli ve idari işlem yaptınız mı? Dağıtım şirketiyle görüşüp bu konunun çözüme kavuşturulması yolunda bir adımınız oldu mu? Bunları da öğrenmek istiyorum.

Bugünkü tabloya baktığımızda, dağıtım şirketlerinde bir tekelleşme görülüyor. Zaten Türkiye'yi 5'li çetenin üyelerine teslim ettik -biz değil de eden etti, kendimizi katmayalım- 5'li çetenin bazı üyelerinin Kolin ve Cengiz İnşaat dağıtım şirketlerinde de hâkimiyet kurduğu ve ciddi abone sayısına ulaştıkları anlaşılıyor. Cengiz İnşaatın bire bir üstlendiği veya iş ortakları aracılığıyla elektrik dağıtımı yaptığı bölgeler ve abone sayısı nedir, onu öğrenmek istiyoruz. Yine, Kolin İnşaatın bire bir üstlendiği veya iş ortakları aracılığıyla elektrik dağıtımını yaptığı bölgeler ve abone sayısı nedir, onu öğrenmek istiyoruz. Enerjisa'nın bire bir üstlendiği veya iş ortakları aracılığıyla elektrik dağıtımı yaptığı bölgeler ve abone sayısı nedir?

Türkiye genelinde önemli bölgeleri alan ve elektrik dağıtımını gerçekleştiren Cengiz, Kolin, Enerjisa'nın ve BEDAŞ, ÇEDAŞ, Akdeniz gibi iş ortaklarının TEDAŞ'a olan borçlarının ayrı ayrı ve toplamda ne kadar olduğunu öğrenmek istiyorum. Dokümantasyon olarak ayrı ayrı hangi yıllarda ne kadar borçları var ve toplamda ne kadar borçları var, onu öğrenmek istiyorum. Cengiz, Kolin ve Enerjisa'

dan bugüne kadar tahsil edilen alacak tutarı nedir, onu öğrenmek istiyoruz.

Kısa bir süre önce AKP Pülümür İlçe Başkanının 15 elektrik direğini kestiği ve satmak için götürdüğü sırada yakalandığı öne sürüldü, bu iddialar da basına yansıdı, ben de bunu gazetelerden öğrendim. Tunceli Pülümür'de elektrik direklerinin kesildiği iddiası doğru mu? Gazeteler genelde tekzip yer yanlış haber yaptığında ama doğru mu diye doğrulatmak size kalır. Doğru ise elektrik direklerini kesen kimdir? Elektrik direklerini kesip satmak isteyen kişi hakkında herhangi bir yasal işlem yapılmış mı? Türkiye genelinde elektrik direklerinin kesilip satılmasına ilişkin başka illerde böyle olaylar olmakta mıdır? Elektrik direklerinin kesilmesinin zararını kim üstlenmektedir, TEDAŞ mı yoksa özel dağıtım şirketleri mi? Kâr ona, direkler yüzünden zarar TEDAŞ'a mı gelmektedir? Her yıl ne kadar elektrik direği kesiliyor ve bunun yol açtığı maddi zarar nedir? Bu soruların ayrıntılı bir biçimde yanıtlanmasını istiyorum. Yazılı olarak verirseniz olur ama ivedilikle sözlü olarak ben bu konuya yanıt vereceğim diyorsanız onu da başımızın üstüne kabul ederiz.

Aslında biz TEDAŞ'ı burada eleştirirken TEDAŞ'a muhalefet etmek için değil, TEDAŞ'ın zarar etmemesi ya da TEDAŞ'ın başka özel şirketler tarafından hakkının yenilmesine ve yok edilmesine yönelik bir tavra da karşıyız. Yani, özelleştirme tamam, bir yere kadar ama bundan zararı devlet kurum ve kuruluşları görüyor ve özelleştirmeden sonra da -Sayın Baha Ünlü'nün dediği gibi, işin içinden gelen, yirmi yıllık üst düzey görevde bulunan bir arkadaşımızın söylediği gibi- eğer özelleştirmeden kaynaklanan sorunlar büyüyorsa bunu da tekrar gözden geçirmek gerekir diye düşünüyorum.

Başarılar diliyoruz.

Teşekkür ediyorum.