KOMİSYON KONUŞMASI

ATİLA SERTEL (İzmir) - Ülkemizdeki zamlardan elektrik fiyatları da nasibini alıyor. Sanayi, ticarethane ve meskenlerde kullanılan elektriğin fiyatına 2019 yılının Temmuz ayında 14,98; Eylül ayının sonunda 14,9 oranında zam yapılmıştı. 2020 yılının Ekim ayında yüzde 5,6 ve 5,7 arasında zam yapıldı. Bu da yetmedi, bu yılın Ocak ayında da yüzde 6 bir zam geldi. Ben, tabii, bu elektrik kullanan vatandaşlardan birisiyim ve vatandaşlar adına da soruyorum: Ülkemizde bu kadar sıklıkla elektriğe zam yapılmasının nedenleri nedir? Yani bu sadece, işte, dolar, euro falan artışıyla mı izah edilir, yoksa zam yapılması konusunda TEİAŞ'ın bu konudaki talepleri mi söz konusu? Siz mi talep ediyorsunuz "Buna zam yapalım." diye, yoksa dağıtım şirketleri mi zam yapıyor yani onlar mı talep ediyor? Çok sıklıkla zam geliyor. Elektriğe gelen zam da hayatın her alanına geliyor. Üretime geliyor yani hayatın her alanına elektrik zamları geliyor. Türkiye'de son beş yılda hangi ayda elektriğe hangi oranda zam yapıldı? Beş yıl önce sanayi, ticarethane ve mesken elektriğinin fiyatı neydi, bugün nedir? Yani bir beş yıl değerlendirmesi yaparsak elektrikteki fiyat artışlarını buluruz diye düşünüyorum.

Yine, kayıp kaçak konusunda çok büyük, ciddi bir sıkıntı vardı, sanıyorum uygulamalarla ve takiple bu, nispeten azaldı yani geçmişe oranla elektrikteki kayıp kaçağın azaldığını düşünüyorum, daha doğrusu öyle olmasını da temenni ediyorum. TEİAŞ'ın bu kayıp kaçakları önlemekle ilgili yaptığı çalışmaların ve yapacağı çalışmaların da bilgisini verirseniz memnun olacağım. Sizlerde mevcutsa illere göre son beş yıla ait kayıp kaçak kullanımına ilişkin oranları da bizimle paylaşmanızı istiyorum. Kayıp kaçağın hangi illerde daha fazla olduğunu, o en fazla kayıp kaçağın olduğu 5 ille kayıp kaçak konusu hiç olmayan ya da çok az olan 5 ili, 2 tane 5 ili, kıyaslamamız için bize hem dokümantasyon olarak hem de iller olarak verirseniz çok memnun olacağım.

İhale yapan bir kamu kurumu halkın parasını harcadığı için ihaleyi önceden duyurması esas. Kamu İhale Yasası'ndaki pazarlık usullerinden biri olan 21(b) maddesinde böyle bir mecburiyet yok. Kurum istediği zaman firmayı, böyle, önceden ilan etmeden çağırabiliyor. Siz de bu maddeye dayanarak Kırklareli ili Babaeski sınırları içeresinde Verbena Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali'nde üretilecek elektriği İstanbulluya taşıyacak olan elektrik iletim hattının tasfiye sonrası bakiye işlerinin ihalesine çıktınız. Geçmişi eskiye dayanan bu projede en düşük teklifi 59 milyon 789 bin 327 lirayla bu meşhur 5'li grubun -5'li çete olarak adlandırılıyor- 5'li çetenin önde gelen üyelerinden Kolin+Armin ortaklığının verdiği görülüyor. İhaleye çıkmayıp davet usulüyle yaptığınızı yok sayarsak "Buraya kadar normal." diyebiliyoruz ancak bahse konu bu ihale TEİAŞ tarafından yaklaşık maliyet 55 milyon 58 bin 972... Dolayısıyla, yaklaşık maliyete bakıldığında Kolin+Armin ortaklığının teklifinin düşük olmadığı görülüyor. Devletin bu proje için saptadığı yaklaşık maliyetten daha yüksek bir teklifi TEİAŞ kabul etti, bu ihale kesinleşti mi? Yoksa sizin hazırladığınız yaklaşık maliyetten daha yüksek bir teklif geldiği için ihaleyi iptal mi ettiniz? Son beş yılda Kolin, Cengiz, Limak gibi gruplara hangi ihaleler ve hangi bedellerle verildi? Bu gruplara verilen ihalelerin yaklaşık maliyetleri neydi? Yine, son beş yılda pazarlık usulü verilen ihalelerin toplam tutarı nedir? Son beş yılda pazarlık usulüyle verilen ihalelerin ne olduğunu, bu ihalelerin hangi firmalar olduğunun liste olarak tarafımıza sunulmasını istiyorum.

Çok teşekkür ediyorum eğer bu sorulara açıklıkla yanıt verirseniz çünkü bu açıklıkla vereceğiniz yanıtlar TEİAŞ'ın ya yüz akı olur ya da gerçekten, bu iddialar ortaya atıldığı için de buna cevap veremezseniz, biz de KİT Komisyonu üyesi olarak bu konuda tatmin olmazsak, bu konuların takibini ve sorularını sürdürmeye devam edeceğim mecburen. Çünkü bu kurumlar bizim kurumlarımız, ülkemizin kurumu, çok önemli kurumlar ve bu kurumların yıpratılmaması gerekiyor, bu kurumların saygınlığını da bu kurumların üretimi noktasındaki dinamizmi de koruması gerekiyor. O açıdan, ben size tekrar başarılar diliyorum.

Benim konuşmam bu kadar.

Teşekkür ediyorum.