ATİLA SERTEL (İzmir) - Şimdi, bu insan varlığımız üzerinde bir sunum yaparken "2.760 kişi çalışıyorduk. 2.757 personelle şimdi çalışıyoruz. 260 yeni personel alacağız." dediniz. Ben merak ediyorum, BOTAŞ'ta engelli personel sayısı kotaya uygun bir hâlde mi? Öyleyse memnun oluyorum. Yoksa, engelli kotası açısından bir değerlendirme yapmanızı gerçekten rica ediyorum.

BOTAŞ GENEL MÜDÜRÜ BURHAN ÖZCAN - Fazlası var.

ATİLA SERTEL (İzmir) - "Fazlası var." İyi, güzel, örnek bir kurumsunuz o zaman, tebrik ediyorum.

Cumhurbaşkanı Erdoğan "Türkiye açısından yeni bir dönem açılacak." dedi, müjde verdi bu ağustos ayında. "Fatih sondaj gemimiz 20 Temmuz 2020'de başladığı Tuna-1 kuyusu sondajında 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfetmiş durumda." dedi. Bu duruma tabii, elbette hepimizi sevindik. Ülkemizin doğal gazda dışa bağımlılığının azalması gerçekten bizim için çok önemli, yani, biz dışa bağımlı bir tüketiciyiz. O günden bugüne konuyla ilgili, basında, kaynaklarda -ben takipçiyimdir, gazeteleri takip ederim, kaynakları- çok fazla bilgi yer almadı.

Şimdi, ben hem KİT Komisyonu üyesi olarak hem bir vatandaş olarak merak ettiğim soruları size sormak istiyorum. BOTAŞ olarak siz bu doğal gaz keşfini nasıl değerlendiriyorsunuz? Siz kurum olarak doğal gazın çıkarılmasında bu işin bir yerinde misiniz, yoksa başka bir arayış mı var bu doğal gazla ilgili? Dolayısıyla, sizden başka da bu işle ilgilenecek kimsenin olacağını düşünmemekle birlikte acaba sizinle bu konuda gerekli yazışmalar, girişimler yapılıyor mu? Konunun uzmanları olarak... Karadeniz'deki doğal gaz rezervi en yakın hangi tarihte ekonomiye kazandırılabilir, onu da ben çok merak ediyorum çünkü Türkiye'nin doğal gaz zengini olması demek çok önemli. 320 milyar metreküp rezerv kaç senede çıkarılır ve Türkiye'nin kaç yıllık tüketimini karşılar? Bahse konu rezervin bugünkü şartlarda parasal değeri nedir? Bu rezervin devamının olması mümkün müdür bizim sularımızda ya da topraklarımızda?

Şirket, abone ve serbest tüketicilere yönelik doğal gaz satış fiyatlarını belirleme yetkisine sahip. Bakanlığın ve Cumhurbaşkanının uygun görmesi hâlinde doğal gaz satış fiyatı, alım maliyetinin altında da belirlenebiliyor. 2020 yılında doğal gazda toplam yüzde 34,7 oranında zam yapıldı. 2021 Ocakta yüzde 1, Şubat ayında yüzde 1 ve son iki gün önce de bir yüzde 1 zam yapıldı. Bu yüzde 1 zamlar böyle her ay başında gelecek mi? Yani, otomatiğe mi bağlandı, yoksa halkımız böyle yüzde 30'lara, 20'lere alışmışken 1'e düşürerek, yani onu sevindiriyor musunuz ne yapıyorsunuz bilmiyorum ama Karadeniz'de bulunan doğal gaz çıkarıldığında fiyatın çok düşeceğini belirttiniz, belirtildi. Öte yandan, bazı aylarda satış fiyatlarının doğal gaz maliyetlerinin yüzde 70'ini dahi karşılayamadığını, bu nedenlerle 2018 yılını 7,7 milyar TL faaliyet zararıyla kapatılmış olduğu anlaşılmıştır." deniliyor. "7,7 milyar zarar" Buna göre, 2019 ve 2020 yıllarında alım maliyetlerinin yüzde kaçı oranında ucuz sattınız doğal gazı? Bunu sunumda anlattınız, işte dolar bazında doğal gazın fiyatlarının düşmesinden söz ettiniz, sonra yükselmesinden söz ettiniz. Tabii, uluslararası piyasalardaki doğal gaz fiyatlarının inişi çıkışı da dolayısıyla bizi etkiliyor ama yani siz maliyetinizin yüzde kaçı oranında ucuza satıyorsunuz doğal gazı? Merak ettim. Son beş yılda sizin alım maliyetiniz yüzde kaç arttı? Buna karşın doğal gaz fiyatlarına son beş yıl içinde ne kadar zam yaptınız? Benim bildiğim, yani burada, 2014 yılında 300 metreküp doğal gaza 303,85 lira öderken 2021 yılında 300 metreküp doğal gaza 540 lira para ödeniyor. Yani, yaklaşık 240 liraya yakın bir artış söz konusu. Son beş yılda doğal gaz fiyatlarında yıl bazında baktığımızda yüzde kaç zam yapıldı? Her yıl doğal olarak gelen zamlar ne kadar? Onların da dökümünü istiyorum.

2018 yılı içerisinde meydana gelen çeşitli olaylarda 5,7 milyon metreküp doğal gazın havaya bırakıldığı belirtiliyor. Örneğin; 2018 yılında Devlet Demiryolları hat tesisi projesi kapsamında imalatlarının yapımı esnasında Silivri sınırları içerisinde BOTAŞ'ın doğal gaz hattına verilen zarar dolayısıyla 4,3 milyon TL karşılığında 4,6 milyon metreküp doğal gazın havaya bırakıldığı vurgulanıyor, öyle olmuş, bırakılmış. Bu anlamda, 2019 ve 2020 yıllarında bu tip olaylar meydana geldi mi? Meydana geldiyse bu olaylar neticesinde ne kadar miktarda doğal gaz doğaya bırakıldı?

BOTAŞ GENEL MÜDÜRÜ BURHAN ÖZCAN - 19 ve 20 değil mi Sayın Vekilim?

ATİLA SERTEL (İzmir) - 2019-20'yi istiyorum. 2021'in zaten ocak, şubat, ilk aylarındayız.

Oluşan zararın ne kadarını siz tazmin edebildiniz? Devlet Demiryolları kurumun zararını karşıladı mı? Bu konuda bir girişim de oldu mu?

Son birkaç konuya daha değineceğim, vaktim var. Yine, bir önceki üst komisyon toplantısında da sormuştum; 2016 yılında hırsızlık, sabotaj, yangın, bu konuda tabii ki önemli mesafe katetmişsiniz belirttiğinize göre ve çok az bir hırsızlık oranı olduğunu söylediniz. Bunun için önemli ama hangi illerde bu devam ediyor, onu ben merak ediyorum, o açıdan soruyorum.

2016-2017 bilanço ve hesaplarının görüşüldüğü taşıt araç kiralamalarında da sıkıntılar vardı, o dönemde de dile getirmiştim ben araç kiralamalarını. Şimdi de çok sayıda aracın kiralandığını görüyorum ve "Bazı arazi şartlarında çalışıyoruz." diye söyleniyor ama son derece lüks 4×4 cipleri kullandığınız bilgileri geliyor benim kulağıma. Yani, bu konuda acaba araç sayısında bir düşme var mı, yok mu bilmiyorum ama 2017'de 89 araç kiralanmış, 13 milyon 895 bin lira ödenmiş. 2018'de 115'e çıktı bu araç sayısı, 12 milyon 41 bin lira ödemişsiniz, sayı artmış, 2018'de ödenen tutar düşmüş. Nasıl oldu onu bilmiyorum ama bir şekliyle 2017 ile 2018 arasında araç sayısı artarken ödediğiniz rakam düşmüş. 2019'da -raporda belirtilmemiş ama- araç kiralamaya ödenen tutar bir önceki yıla göre 2 kattan fazla artmış, 26 milyon 245 bin liraya çıkmış. Yani öncelikle, 2017'de 89 araç için 13,8 milyon TL ödenirken 2018'de daha fazla sayıda araca 12 milyon TL ödemek nasıl bir şey! Yani araçların acaba tipleri mi değişti? Merak ediyorum, hangi araçlar onlar. 2017'de neden daha fazla ödeme yapıldı? 2018'de araç kiralama işini hangi firmadan hangi usulle gerçekleştirdiniz? 2019'da kaç araç kiraladınız? 2020'de araç kiralamasına ve kaç araç kiralamaya ne kadar ödeme yapıldı? Kaç araç kiralandı ve ne kadar yapıldı, 2020'yi de merak ediyorum.

Kurumda araziye çıkılsın diye -biraz önce söyledim- herkesin altında 4x4 lüks cipler olduğu söyleniyor Sayın Genel Müdür, bu doğru mu? Yani Genel Müdürün altında olabilir de çok kişinin altında 4x4 cip olduğu söyleniyor. Kiralanan araçların yakıtlarını BOTAŞ mı karşılıyor yoksa araçları mazotuyla, yıllık yakıt masrafıyla mı kiralıyorsunuz, onu öğrenmek istiyorum.

Son sorum: Hatay Milletvekilimiz Sayın Suzan Şahin kısa bir süre önce Kurumunuzla ilgili bir iddiayı dile getirdi, Meclis gündemine taşıdı. Şöyle ki BOTAŞ TANAP Kamulaştırma Direktörlüğünde yıllardır çalışan kadrolu personelin, pandemi koşullarında işten çıkarma yasağı olmasına rağmen idare tarafından projenin bittiği gerekçesiyle ihale imzalamaları ya da ücretsiz izne ayrılmaları yönünde baskı yapılarak istifaya zorlandığını ve işten çıkarmaların başladığını iddia etti. Bu konuda Mecliste yaptığı konuşmayı ben burada size soru olarak yönelteyim, sorum da şu: Bu tip olaylar BOTAŞ'ta yaşandı mı? Pandemi süresince işten çıkarma yasağı BOTAŞ TANAP işçileri için geçerli değil mi? Yani burada işçiler çıkarıldıysa hangi gerekçelerle çıkarıldı ve yasal çerçeveler içerisinde bilgilendirme yapıldı mı diyorum.

Ben bunlarla ilgili ayrıntılı bilgi alacağıma inanıyorum çünkü BOTAŞ Genel Müdürünün ayrıntılı sunumu bize de ayrıntılı bilgiyi gerektirir diye düşünüyorum.

Çok teşekkür ediyorum.