| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğünün 2017 ve 2018 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 09 .03.2021 |
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Değerli Komisyon üyelerini ve başta kurum yetkilileri olmak üzere Komisyonumuza misafir olarak katılanları selamlıyorum.
Efendim, tabii, Makine ve Kimya Endüstrisi, Türk imalat sanayisinde genel anlamda geçmişte çok ciddi katkılar vermiş olan, üç asrı geçen bir geçmişe sahip, yerli, millî ve bu bağlamda da son derece stratejik bir kurumumuz ve gururumuz.
Ben bu kurumda emeği geçen, bu kurumda yapılan projelerle bunu daha ileriye taşıyan herkese teşekkür ediyorum.
Tabii, burada maddelerde de bazı konular gündeme getirildi. Bu konular üzerinde mutlaka durulacaktır, gerekli öneriler doğrultusunda işlemler yapılacaktır.
Ben, müsaade ederseniz, biraz finansal yapı ve faaliyet durumuyla ilgili bir iki konuyu katkı olması bakımından çok kısa dillendirmeye çalışacağım. Aslında finansal yapıya baktığımızda, elimizdeki mali raporlar üzerinden yaptığımız değerlendirmede, kurumun böyle bir ciddi sıkıntısı görünmüyor. Bu anlamda kârlılığını da artıran ve kârlı bir şekilde devam eden bir Kurumumuz. Sermayesi 2020 yılında artırılmış; 1 milyar 200 milyon. Yalnız, o rakam da "1.200 milyar TL" yazıyor konuşmada. Bu tür rakamlar önemli rakamlardır. Dolayısıyla, o 1 trilyon 200 milyara karşılık gelir ama Sayın Genel Müdür doğru okudu rakamı oradan okurken. Bunlar mukayeselerde ileride de, kayıtlara geçtiği için, daha titiz olmak gerekir diye düşünüyorum.
Finansal yapıyla ilgili, mali tablodan gördüğüm bir şey: 2017 yılında ilk defa, kıdem tazminatlarıyla ilgili ayrılan karşılıklar mali tablolarda yer almış. Tabii, bunun detayını göremedim. O kıdem tazminatları nerelere dağıtıldı, hangi kalemlerde karşılığını buldu? Çünkü toplu bir aktarım gibi geldi bana. Yine, bu yapı içerisinde -belki çok önemli değil ama bir katkı olması anlamında- her yıl kıdem tazminatı almaya hak kazanan çalışanlar oluyor mutlaka. Onlarla ilgili, ödenecek tahminî tutarların kısa vadeli yabancı kaynakların içerisinde olması aslında öngörülür. Burada, ben geçmiş, daha doğrusu birkaç yıla baktığımda kısa vadeli yabancı kaynaklarda böyle bir şeyin olmadığını gördüm. Ha, bu çok önemli mi? Değil ama mali rapor analizi açısından belki önemli olabilir ya da dikkat edilmesi gerekir diye düşünüyorum.
Değerli arkadaşlar, aslında, faaliyet yapısıyla ilgili şey çok önemli: Tamam, kârlı bir kuruluşumuz ama sonuçta bizim mali tablolarımız, faaliyet durumunun raporlanması belli kademelere göre ana faaliyetten başlar, ona göre devam eder, en sonda da arızi faaliyetler ya da "olağan dışı gider ve zararlar" "olağan dışı gelir ve kârlar" grubu yer alır. Şimdi, gelir tablosuna, faaliyet tablosuna baktığımızda aslında yapısal bir durum ortaya çıkıyor, görünüyor, o da şu: olağan dışı gider ve zararların -olağan dışı gelir ve kârlarda da var ama- bu toplam içerisindeki ağırlıkları faaliyet yapısının analizinde önemli bir şeye ulaşıyor ve bunun da ağırlıklı olarak çalışmayan kısım giderleriyle alakalı olduğunu... Buradan ben şunu çıkarıyorum: Yani, tam maliyet yöntemi değil de normal maliyet yöntemine göre hareket edildiği ve çalışmayan kısım giderlerinin doğrudan sonuç hesaplarına aktarıldığı. Tamam, bu olabilir ama çalışmayan kısım giderleri ve toplamda olağan dışı gider ve zararların -şöyle göz ucuyla bakıldığında bu hemen görünüyor- net satışların yüzde 22'si, 23'üne geldiğini, faaliyet giderlerinin de üzerinde bir rakama geldiğini hatta bunu maliyetlerle mukayese edecek olursak -satış maliyetleriyle- daha da fazla olduğunu da görebiliyoruz. Buraya dikkat çekmek istiyorum. Yani, mutlaka bunun bir izahı, açıklaması vardır ama bu çalışmayan kısım giderlerine neden olan o faaliyet durumu ve bunların tasfiyesini, çalışılabilir hâle getirilmesini, bu konu üzerinde biraz daha belki yönetim olarak... Teknik kurumlarda genellikle bunlar atlanıyor çünkü teknik genel müdürler işin mali tarafından ziyade diğer tarafıyla ilgilendiği için. Ben bu Komisyonda işin bu tarafını da dikkatlerinize getirme ihtiyacı duydum.
Çok teşekkür ediyorum, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.