KOMİSYON KONUŞMASI

MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Ben de görüşmelerin kurumumuza, ülkemize katkı sunmasını dileyerek kurum yetkililerine ve diğer katılımcılara hoş geldiniz diyerek başlamak istiyorum.

Aslında, bulguların spesifik biri ya da birkaçı üzerinde değil ama özellikle finansal raporlamayla ilgili 2017 bulguları içerisinde önemli hususlar var. Bunların önemli bir kısmı da 2018 bulgularından çıkarılmış ama süreklilik arz eden konular olması münasebetiyle bir iki hususta dikkat çekmek istedim.

Genellikle şöyle bir şey görünüyor finansal raporlamada ve aktiflerin sınıflandırılmasıyla ilgili. Bazı önemli sonuçlara ya da okumaya etki edebilecek eksikliklerin olduğu belirtilmiş. Örneğin, işte, hizmet dışı araçların ayrı bir hesapta gösterilmemesi, yine, bazı maddi duran varlıklarla ilgili yapılan kapasite artırıcı, ömür uzatıcı giderlerin varlıklara dâhil edilerek amortisman ayrılmadığına ilişkin çünkü bunlar basit olarak görünüyor ama önemli şeylerdir. Sistem üzerinden konuştuğum için dikkat çekmek istedim. Çünkü bunlar dönemler arasında kâr transferlerine neden olabileceği gibi, yine, kârın, zararın ötelenmesi, ertelenmesi, öne çekilmesi gibi araçlar olarak da kullanılabilir ve değerlendirmeleri de yanlış yapmamıza neden olabilir.

Yine, burada bazı sabit kıymetlerin apron gibi, otopark gibi, pist gibi varlıkların ayrı olarak muhasebe kayıtlarında, bilançoda sınıflandırılmadığı şeklinde... Bunların yapılacağına ilişkin de öneriler var. Ben burada bu tür şeylere özellikle dikkat edilmesini gerektiğini... Diğer kurumlarda da benzer önerilerde bulunuyorum. Yani biz diğer taraflarda faaliyetlere ağırlık verirken raporlama kısmında -ki burada da görüyorsunuz- birçok şeyi biz bunların üzerinden hesabını veriyoruz. Biraz daha dikkat edilmesi gerektiğine inanıyorum.

Yine, bir öneri çok önemli, devamlılığı olan bir şey. Maliyetlerle ilgili, maliyet düşürücü çalışmalarla ilgili. Tabii, burada mevcut yapılmış olan, gerçekleşmiş olan yatırımlar ya da maddi duran varlıklarla ilgili maliyet düşürücü teknikler işe yarar mı? Elbette işe yarar ancak her şeyden önce bir yatırımın işletme maliyeti aslında yatırım kararıyla birlikte veriliyor. Biz genellikle bunu biraz göz ardı ediyoruz. Göz ardı ettiğimiz yatırım yapılırken bunun işletme maliyetinin ne olacağına gitme yerine yatırım maliyetleriyle bunu sınırlı tutuyoruz. Oysa işletme maliyetlerinin yaklaşık yüzde 85'i -yani bir genelleme belki doğru olmayabilir ama- daha yatırım esnasında karar veriliyor. Onun için, ben Sayıştayın bu konuyla ilgili yaptığı öneriler -ki bu yatırımlar yapılırken geleceğe yönelik o projeksiyonlarla yatırım işletme maliyetleri üzerinde de düşünülerek ona göre büyüklük, küçüklük, genişleme- neyse planlamaların o şekilde yapılması gerektiğine inanıyorum.

Sayın Genel Müdürüm, mümkünse, tabii, bu alanda maliyet düşürücü teknikleri esas alan mutlaka KİT'ler bu anlamda insan kaynağı olarak yeterli güce sahip, bu konuda bir çalışma yaptırılıp mevcut yerlerin maliyetlerini düşürmeye yönelik -ki bunun çok teknikleri vardır- dolayısıyla, katkı sağlayamayan, sağlamayan aktivitelerin eliminasyonu çok basit bir yaklaşımla çok ciddi sonuçlara neden olabiliyor. Yani benim geçmişte yaşadığım tecrübeler de bunu gösteriyor.

Dolayısıyla, bu konularla ilgili... Dönemsellik konusuyla ilgili önemli bir uyarı var, bu çok önemlidir. Ben aslında mali tablolar üzerinden baktım. Gelecek aylara ait giderler, gelir tahakkukları, gider tahakkukları; bunlar çalışıyor ama birine dikkat çekeceğim, kıdem tazminatlarıyla ilgili. Bunu önemsiyoruz, tüm KİT'lere de hatırlatıyoruz çünkü böyle bir alışkanlık KİT'lerin genelinde yok. 2018 yılında ilk defa kıdem tazminatı karşılıklarının mali tablolara yansıdığını gördük ama o rakam tamamını ilgilendiriyor mu, sadece o yıla mı aitti, onu bilemiyorum. Tamamını ilgilendirdiğini de düşünüyorum ama buradaki rakamlardan tam emin konuşamıyorum hepsini bütün olarak göremediğim için. Dolayısıyla, kıdem tazminatlarıyla ilgili de -bunu da bir soru olarak eğer yazılı cevap verebilirseniz memnun olurum- 2018 yılında ayrılmış olan o kıdem tazminatlarının da diğer hesaplara dağılımı konusunda o izleri göremedim işin doğrusu. Diğer kalemlere gitmiş olması lazım. Aslında bunlarla bağlantılı diğer hususlar da var ama çok uzatmak istemiyorum. İşletme bütçesiyle ilgili uyarılara katılıyorum. Yani dikkat çekmek istediğim, özellikle mali, finansal raporlamaya yönelik biraz eğilirseniz, Genel Müdür olarak bu konunun üzerinde durursanız -çünkü sizin durmanız bu anlamda son derece önemlidir- ciddi katkısı olacağına inanıyorum.

Diğer şüpheli alacaklar ve benzeri konularda da bizim mali müşavirlikten de gelen, bu konularda da gerçekten uzman bir kişiliği olan Esin Milletvekilimiz mutlaka değinecektir diye düşünüyorum, değinmeyecekse de artık herhâlde bakacaktır.

Çok teşekkür ediyorum Sayın Başkanım. Biraz uzattık herhâlde, kusura bakmayın.