| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün (DHMİ) 2017 ve 2018 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 10 .03.2021 |
ATİLA SERTEL (İzmir) - Evet, Deniz Yavuzyılmaz çok ayrıntılarıyla Zafer Havalimanı'nı anlattı, ben onun üzerinde çok fazla durmayacağım ama vurgulama yapmam lazım. Bulgu 7.2.17'de, onun üzerinden konuşuyorum.
Şimdi, öneride bahsedildiği gibi bu, Zafer Havalimanı kanayan bir yara hâline dönüştü ve kara bir delik, yani parayı yutan kara bir delik hâline geldi. Şimdi, bazı gerçekler var ki üstünü ne kadar örtmeye çalışsanız da, kaçırmaya çalışsanız da, diğer önerileri atsanız da bu devam eden bir yara olarak duruyor. Böyle olmasının en başındaki... Yani tıpkı otoyollarında olduğu gibi konulan garanti araç sayısı, nasıl işte tünelden geçişte İstanbul otoyolunda müteahhitlere teslim olmayla başlayan böyle yatırımlar, bu Zafer Havalimanı'nda garanti edilen yolcu sayısında yüzde 98'e varan bir sapmayla devam ediyor ve maalesef yanlış hesap Bağdat'tan dönüyor. "Bağdat'tan dönmez." diyor ama dönüyor, bu da Kütahya'dan dönüyor, Zafer Havalimanı'ndan dönüyor. Devletin kasasından her yıl milyonlar gidiyor. Yani öyle ki giderleri 2017 yılında 43 milyon 928 bin lira, 2018 yılında 55 milyon 648 bin lira, 2019 yılındaysa 68 milyon 203 bin liraya çıkmış.
Şimdi, Uşak Milletvekili Özkan Yalım sormuş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına soru önergesinde demiş ki: "Zafer Havalimanı'yla ilgili yani bir maliyet olsa, siz yapsanız, kamu yapsa kaça mal olur?" Bakan da gerçekten bir cevap vermiş, elimizde bu, (7/22550) esas sayılı yazılı soru önergesi. Sayın Bakan burada diyor ki: "Zafer Havalimanı'nın sadece yatırım maliyetlerini esas alınması doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Bir havalimanında işletme giderlerinin oldukça yüksek olduğu göz ardı edilmemelidir. Zafer Havalimanı'nın kamu kaynağıyla yapımı ve işletilmesi hâlinde kamunun 85 milyon 304 bin 878 euro harcayacağı görülmektedir."
Şimdi, bakın, bu yapan şirket yolcu garantisi verildiği için bizim devletimizden yani bizden, Türkiye'de vergi veren insanlarımızdan, halkımızdan 208 milyon euro para alacak. Yani Bakanın söylediği 85 milyon, işte, yazılı soru önergesine; bu şirketin aldığı 208 milyon. Aradaki fark çok yüksek, yani bunun büyük bir zarara yol açtığını söylediğimiz zaman bize yanıt vermeniz sonucu değiştirmiyor. Bu ülkenin paraları har vurup harman savrulmamalı. Yani itinayla, özenerek ihaleler yapılmalı, özenerek iş yapılmalı.
Bakın, Zafer Havalimanı'nı geçiyorum çünkü Deniz Yavuzyılmaz Sayın Genel Müdüre çok açık, ayrıntılı sorular sordu. Sanıyorum onların yanıtlarını yazılı olarak, açık bir şekilde verecektir, şeffaflık esastır diyecektir. Ama ben Zafer Havalimanı, Esenboğa Havalimanı ve İstanbul Havalimanı'nın garanti edilen yolcu sayısını yıllar itibarıyla bize döküm yaparsa ve özellikle bu 3 havalimanına garanti edilen yolcu sayısı ile uçağa binen yolcu sayısında pandemi döneminde azalmayı da dikkate alarak ama önümüzdeki yılları da dikkate alarak vermişsiniz rakamları ancak 2020 ile 2021 yılı arasındaki o süreçte bu havalimanları için devlet tarafından ne kadar ödeme yapıldı? Onu öğrenmek istiyorum. Ayrıca, 2021 yılında İstanbul Havalimanı garanti yolcu sayısı için 400 milyon euroya yakın ödeme yapılacağı söyleniyor, bu doğru mu? Yani gerçekten çok büyük bir rakam. Devletin sırtında büyük yükler oluşuyor, yani bunu sizin hesabınıza göre 2021 yılında İstanbul Havalimanı'na ödenecek garanti yolcu ücreti yaklaşık ne kadar olacaktır? Bunları rakamsal olarak istiyoruz. Garanti yolcu sayısındaki sapma ile yolcu sayısının arasında yüzde kaç sapma oldu? Bunları biz matematiksel olarak almak zorundayız. Yani, çünkü denetlemeye çalışıyoruz ama Sayıştayın yazdığı ve bize "Alın arkadaşlar bunları, çalışın, okuyun." dediği yerlerden çıkardığımız notlarla biz size soru soruyoruz ve biz bu görevi gerçekten Türkiye Büyük Millet Meclisinin bize verdiği yetkiyle yapıyoruz. Bu yetkiyi de düzgün kullanmak ve doğru kullanmak zorundayız çünkü halk adına seçilmiş insanlarız biz, halkın bir kuruşunun vergisini sormak zorundayız yani ekmek alan, su alan, elektrik parasını ödeyen, doğal gaz parasını ödeyemediği için doğal gazı kesilen vatandaşın hakkını da savunmak zorundayız; bunları savunuyoruz diye bize yani konuşmanın, laf atmanın bir anlamının olmadığını düşünüyorum.
Bakın, son beş yıla garanti ödemesi yapılan yerlerin, garanti edilen yolcu sayısını ve gerçekleşen sayısını ve yıl bazında ödenen ücretleri bir tablo hâlinde bizimle paylaşmanızı istiyoruz.
Pandemiyle birlikte 2020 yılında yolcu ve uçuş sayısında azalmayı da istiyoruz. Bu azalmadan dolayı önceki yıla kıyasla oluşan toplam zarar nedir? Bu zararı da görmek istiyoruz.
2020 yılında toplam iç ve dış hat yolcu sayısını rakamsal olarak verdiniz ama bizim 2020, 2019, 2018 bu rakamlarla kıyaslanmalı, buna da bakmak istiyoruz.
Ayrıca İstanbul, Ankara ve İzmir'de toplam iç hat ve dış hat yolcu sayısı nasıl gerçekleşti? Onları da merak ediyorum.
Teşekkür ediyorum.