| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün 2017 ve 2018 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 16 .03.2021 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Genel Müdür, değerli Yönetim Kurulu üyeleri, değerli bürokratlar, Sayıştayın kıymetli denetçileri ve milletvekili arkadaşlarım; hepiniz hoş geldiniz.
Daha önce birçok kez yazılı soru önergesiyle sordum, CİMER'den sordum; çeşitli yollardan doğru bilgi edinmeye çalıştım ama mümkün olmadı. Ümit ediyorum... Bugün... Çok basit, böyle "2X2=4" gibi yani matematikteki dört işlem zorluğunda bir soru soracağım ve yanıtını da net olarak istiyorum.
2017 yılı Sayıştay Raporu'nda diyor ki: "Eti Madenin yurt dışındaki şirketlerindeki genel müdürlerine ortalama 13.500 avro tutarında aylık maaş ödemesi yapılmaktadır." Şimdi, bunu iki yere göstereceğim: Bir, Sayıştay yetkililerine. Sayın Sayıştay Başdenetçimiz buraya bakarsa... Bakın, burada...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Oradan gözükmüyor yalnız, hani, oradan gösteriyorsunuz ama...
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Öyle mi? Ben işaret edeyim de...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayfa numarası ve madde numarasını söylersen onlar da not alırlar, oradan bakarlar; tamam mı Sayın Vekilim?
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü 2017 yılı Sayıştay denetim raporu, sayfa 77...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Herkesin gözü sizin kadar keskin değil.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - ... 3'üncü paragrafın son cümlesi: "13 bin 500 tutarında aylık maaş ödemesi yapılmaktadır." diyor.
Şimdi, 2018 yılının Sayıştay raporuna geliyoruz: Aa! Birdenbire cümle uçmuş. Bütün paragraflar aynı, tam benim birkaç yıldır üzerinde durduğum ve peşine düştüğüm bu maaş bilgisi. O da ben özel şirkette çalışan, bizi ilgilendirmeyen, kamu kaynağı kullanmayan, vatandaşların vergilerinden oluşan bir kaynağı kullanmayan bir şirkette çalışan birisinin maaşını sormuyorum, tam da bir milletvekili olarak, vatandaşın vergisiyle ödeyerek oluşan bütçe kaynağından ödenen bu yurt dışındaki şirketlerin Genel Müdürlerinin maaşını soruyorum. Sormak hakkım mı?
AHMET KAYA (Trabzon) - Elbette.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yanlış bir şey var mı bunu sormak istememde? Türkiye'de devlet kurumlarında çalışan herkesin maaşları belli ama iki yıldır bir türlü bu güncel bilgiyi alamıyorum. Sayıştay Başdenetçisi bu cümleyi buradan neden çıkardığını açıklamak zorundadır. Aksi takdirde, bu dakikadan sonra, Eti Madenle ilgili yapacağımız denetim kıymetini büyük ölçüde bir sansürleme gölgesinin altında kalacağı için kaybedecektir. Bu, hem devlet kurumlarına hem bürokratlara hem milletvekillerine hem de vatandaşlarımıza yapılacak büyük bir haksızlıktır.
O nedenle soruyorum: Eti Madenin yurt dışındaki şirketlerinin Genel Müdürlerine ödenen aylık ortalama maaş tutarı nedir? Konut hakkı verilmekte midir? Araç tahsisi yapılmakta mıdır, araç ve şoför? İkramiye almaktalar mıdır? Yolluk ödemesi yapılmakta mıdır? Çift maaş, prim uygulaması var mıdır? Yakıt ücretleri ödenmekte midir? Ve bunu her yurt dışı şirketin Genel Müdürlüğüne tahsis edilmiş bu bütçeyi ve bunun ne kadarının kullanıldığını öğrenmek istiyorum.
Şimdi, diğer bir... Yani ümit ediyorum cevabını verirsiniz çünkü daha önce şöyle cevaplar verildi: "Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı yurt dışındaki şirketler bulundukları ülke mevzuatına göre kurulmuş olup şirketlerin genel müdür maaş ve sosyal hakları faaliyette bulunulan ülkenin şartları dikkate alınarak bu şirketlerin yönetim kurulu tarafından belirlenmektedir." diyor yani zaten "İki kere iki dört." dediğim kısım bu ama benim arzu ettiğim şey rakam; rakam istiyorum.
Şimdi, ikinci bir konu da yurt dışındaki şirketlerin denetlenme usulüyle ilgili. Şimdi, Sayıştay, her ne kadar yurt dışı şirketleriyle ilgili birkaç cümle rapora yazsa da yüzde 97'lik gelirini yurt dışındaki şirketin üzerinden kazanan Eti Maden, yurt dışı şirketlerinin, bu önündeki şirketlerin belirli bir ciddiyetle denetlenmediğini buradan görüyoruz. Neden? Çünkü Sayıştay bulgularında zaten bunu ifade ediyor, diyor ki yurt dışı şirketlerin denetlenme usullerinin belirlenmesini istiyor. Bağımsız denetim raporları yani bu şirketlerin bulundukları ülkelerdeki bağımsız denetim raporlarının sanki yeterli olduğundan hareketle sunulup -yani Sayıştaya sunulup- sunulmaması üzerinde durulan bir bulgu var burada. Hâlbuki bağımsız denetim raporu bir harcamanın doğru yapılıp yapılmadığını denetlemiyor ki, o yönden incelemiyor ki. Dolayısıyla, bu görevi yapacak olan Sayıştaydır, bu görevi de 2001 yılından itibaren kendi yazdığı bulgu itibarıyla etkin bir şekilde yerine getirememiştir. Bu bakımdan, biz Cumhuriyet Halk Partisi Grubu olarak şimdi KİT Komisyonu Başkanlığına sunacağımız dilekçeyle birlikte 2001 ve 2020 yılları arasındaki bağımsız denetim raporlarının yeminli görevliler tarafından tercüme edilmiş nüshalarının Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanarak Sayıştay ve TBMM KİT Komisyonu Başkanlığına teslim edilmesi hususunun Komisyonda oylanarak Eti Madene önerilmesini talep ediyoruz. Yani bulguya verilen yanıtta 2017 ve 2019 yıllarına ait olan bağımsız denetim raporlarını Sayıştaya, onların ısrarlı bulgularının üzerinde gönderilmiş olması daha önce gönderilmediğini veya bulgular itibarıyla 2018 yılında da gönderilmiş olduğu gibi bir sonucu ortaya çıkarmıyor, burada ciddi bir denetimsizlik var.
Evet, yani bu Komisyon toplantısının sonuna kadar ben bu rakamı isteyeceğim. Eğer Başkanım, uygun görürseniz, Sayın Genel Müdürümüz bu yurt dışı şirketlerinin Genel Müdürlerinin maaşlarını şu anda versin, böylelikle bu konuya odaklanmayalım, en azından diğer bulgulara odaklanalım.
Teşekkür ediyorum.