DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Evet, birkaç sorum olacak. Bunlardan bir tanesi, yurt dışındaki şirketlerin denetimiyle ilgili. Şöyle bakalım, böyle net bir bakış açısı sağlayalım: Eğer devlet kurumuna ait bir iştirakte eğer o kurumun sermaye payı yüzde 50'nin üzerindeyse...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Yavuzyılmaz, bu bahsettiğiniz, konuştuğunuz, bulgunun içerisinde var mı?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Var, evet.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Diğer bulguların içerisinde, 2018...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Evet.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Kaç numaralı?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Tasarruf, genelge hükümlerine riayet edilmemiş olması ve aynı zamanda yurt içi...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Nasıl?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bitirmedim ki yani...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Hayır, anlatamadım; ben burada görmek istiyorum Sayın Vekilim, soramaz mıyım yani? Hangi maddeye ilişkin konuşuyorsunuz Değerli Vekilim, ben onu soruyorum.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Söyledim.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Kaç numara, onu soralım.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - 8.2.10.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Tasarrufla ilgili.

Buyurun.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Evet.

Diğer bulgularla ilgili birleştirip konuşabilir miyim? Mesela, 8.2.4'le de birleştirsem bir sakıncası yok değil mi?

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Yok.

Buyurun.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Güzel. Yurt içi ve dışı görevlendirmelere ilişkin olan...

Şimdi, eğer kurumun, Eti Madenin iştirakleri Türkiye'de olsaydı -yani Türkiye'de iştiraklerinin olduğunu varsayalım- ve yüzde 50'nin üzerinde de sermaye payına sahip olsaydı zaten Sayıştay denetimine tamamen açık olacaktı ve bir sorun yaşamıyor olacaktık, aynı zamanda da Sayıştay Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetim yaptığı için burada daha şeffaf bir denetimi sağlayacaktık. Ancak yurt dışındaki şirketleri Sayıştayın etkin bir şekilde denetleyemediği, bu nedenle sizin Komisyon süresince ifade ettiğiniz yani "Yurt dışına biz çeşitli ürünleri gönderiyoruz, orada bir dağıtım ağımız var. O dağıtım ağıyla birlikte dağıtılıyor ve bu şekilde de çalışıyoruz." diye... Şimdi, ben bu dağıtım ağını sormak istiyorum. Yani bunu da bir milletvekili olarak sorabilir miyim? Onu da ortaya koymak istiyorum. Çünkü yurt dışında da olsa şirket ve o yurt dışındaki ülkenin yasalarına tabi olsa da aynı zamanda da devlet kurumunun iç işleyiş mekanizmasına ve oradaki kurallarına da tabi ve burada da bizim milletvekili olarak, KİT Komisyonu üyeleri olarak bir denetleme görevimiz var. Dolayısıyla ben sizin... Örnek vermek istiyorum, dağıtım ağıyla ilgili bir iddiadan örnek vermek istiyorum, siz buna yanıt vererek aydınlatabilirsiniz, bir iddia: 1993 yılından 2018 yılına kadar Etiminenin Genel Müdürlüğünü Bayram Ankaralı yapmıştır. Bundan sonra Genel Müdür olan Hasan Karaoğlan 14/3/2019 tarihinde Run Logistics Netherlands firmasına Etiminenin tüm lojistik işlerini devretmiştir. "Run Logistics, 14/3/2019 tarihinde Hasan Karaoğlan'ın kardeşi -veya parantez içinde, bir soyadı benzerliği varsa siz aydınlatın- Harun Karaoğlan ve Naci Kadak tarafından satın alınmış bir firmadır." diye bir iddia var. Ve bu bakımdan da ben sormak istiyorum: Lojistik ve pazarlama amacıyla kurulan Etimine tüm lojistik işlerini Genel Müdürün kardeşi Harun Karaoğlan ve ortağı tarafından yeni devralınan bir firmaya verdiği iddiası doğru mudur? Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Avrupa'daki pazarlama ve lojistik firması olan Etimine SA tarafından Run Logistics Netherlands firmasına lojistik işi verilmiş midir? Verilmiş ise bu firmaya ne kadar ödeme yapılmıştır? Etimine SA tarafından satın alınan Astek firması -biraz soruları genişletiyorum artık- hangi konuyla iştigal etmektedir? Bu konudan bağımsız yani birkaç soruyu üst üste soruyorum. Etiminenin çalışmalarına ne tür bir katkısı olmuştur? Bu firmayı satın almak için kime, kimlere ne kadar ödeme yapılmıştır veya sermaye ortaklığı için?

Etiminenin alt kuruluşu olan Etimaden Asıa Pacıfıc Limited Hong Kong firmasının yönetim kurulu kimlerden oluşmaktadır? Yönetim kurulunda bir boşluk var mıdır? Atama yapılmadıysa niçin yapılmamıştır?

Etimaden Asıa Pacıfıc Limited Limited Hong Kong firmasının İstanbul'da alt kuruluşu, şubesi, ofisi ya da ortaklık şeklinde yapılanması var mıdır? "BORON" ve "BOREL" isimli Eti Madenin ürünleri bu firma tarafından mı pazarlanmaktadır? BOREL dezenfektan üretimi hangi firmaya yaptırılmaktadır? Etimaden Asıa Pacıfıc Limited Hong Kong İstanbul biriminde Eti Maden üst yönetiminde bulunanların yakınları yer almakta mıdır?

Şimdi, diğer bir konu, daha önce Plan ve Bütçe Komisyonunda da aslında konusu olmuştu; Kırka Boraks Pentahidrat Tesisi yapım işinin geçici kabulü sırasında belirlenen eksikliklerin giderilmemiş olması noktasındaki bulgu. Şimdi, burada yine ya Sayıştaya müdahale var ya Sayıştayın müdahalesi var. Bu bulgu ortadan kalkmadığı hâlde 2019 yılı Raporu'ndan çıktı. Yani benim işaretlediğim bir bulguydu; 2019 yılında nereye, hangi noktaya gelmiş; sorun çözülmüş mü, çözülüyor mu diye takip ettiğim bir konuydu. Sonuçlanmadığı hâlde rapordan çıkmış. Nedir buradaki konu? Buradaki konu, Sayıştayın Eti Maden raporlarına göre, Kırka Boraks Pentahidrat Tesisi yapım işi bir şirkete ihale ediliyor. Sözleşmesi 2012 yılında imzalanıyor. İşin teslim tarihi 2015. Şirket, işi süresinde tamamlayamıyor ve teslim edemiyor. Önce üç yüz iki gün cezasız süre uzatımı veriliyor, yine şirket işi teslim edemiyor; sonra altı yüz elli gün cezalı süre uzatımı veriliyor, yine teslim edemiyor, bir daha cezalı süre uzatımı veriliyor, yine teslim edemiyor. Sonuç, toplam yedi yüz altmış gün cezalı süre uzatımı veriliyor yani şirketin yaklaşık olarak 200 milyon lira ceza ödemesi gerekiyor. Tüm bu verileri Sayıştay raporundan çektim. Bu konuda bilirkişilerden de çeşitli görüşler alınıyor, mahkeme iki yıl önce firma aleyhine karar veriyor ancak bu cezanın affedileceği yönünde ciddi bir kuşku var. Bu kuşkuyu doğuran sebeplerden bir tanesi, 10 Kasım 2020 tarihinde yine tam bu konunun üzerine basan ve bu konuyla ilgili çalışan Birinci Hukuk Müşaviri Ali Rıza Gök'ün Cumhurbaşkanı kararıyla görevden alınması ve yerine de Birinci Hukuk Müşavirliğine Hikmetullah Arvas'ın atanmış olması. Hikmetullah Arvas'ın özelliği nedir? Hikmetullah Arvas, AK PARTİ'den Van milletvekili aday adayı olmuştur. Yani burada siyasi yönünü göstermek bakımından ben bunu ifade ediyorum. Dolayısıyla, burada özellikle Eti Madenin mahkemede etkili bir savunma yapmayarak buradaki haklarını bir ölçüde kaybedip firmayı avantaja geçirebileceği konusunda yoğun bir kuşku var. Bu mahkeme, tabii, devam edecek, neticelenecek; neticelendiği zaman eğer şirket aleyhine bu cezanın yüzde 90'ı silinirse veya belirli bir ölçüde haksız olduğu hâlde silinme işlemi yapılırsa maalesef büyük bir kamu zararı doğacak, aynı zamanda da birbiriyle rekabet eden şirketler açısından ciddi bir probleme bu durum yol açacak.

Bir konu, bu 8.2.10'la ilgili, tasarruf genelge hükümlerine riayet edilmemiş olması. Bu, çok çarpıcı bir konu; bu, aynı zamanda Eti Madenin de aslında tam anlamıyla denetlenemediğini gösteren bir konu. Bu konu, şu; diyor ki Sayıştay, görevi denetlemek olan Sayıştay: "1) Genel Müdürlük ve işletmelerdeki bazı harcama kalemlerinde işletme faaliyetleriyle direkt ilgisi olmayan, normalin ve kabul edilebilir sınırların üzerinde bazı harcamaların yapıldığı tespit edilmiştir. 2) İlgili Bakanlık bünyesinde yapılan ve yukarıdaki tanıma uygun olmayan yüksek tutarlı birtakım harcamalara ait olan ve teşekkül işletme faaliyetleriyle ilgili olmayan bazı faturaların ödendiği, 3) Genel Müdürlük merkezi ağırlıklı olmak üzere madencilik, kimya sektöründeki bir ticari işletmede tüketilmesi anlaşılamayacak yükseklikteki tutarda bazı harcamaların olduğu, bunun yanı sıra belirli restoranlara ait yüksek tutarlı faturaların bulunduğu -bunlar hep vatandaşın vergileri arkadaşlar- bazı harcamalara ilişkin faturaların ekinde harcamaya ait olur ya da gider mahiyetini belirten bir belgenin bulunmaması nedeniyle harcamanın niteliğinin tam olarak tespit edilemediği..." Bunlara çok açık, çok net, yaptığınız harcamaları açarak şeffaf bir şekilde yanıt vermeniz gerekiyor ancak bugüne kadar yanıt verilemedi.

Şimdi, Sayın Başkanım, ben Eti Madenin KİT Alt Komisyon toplantısına katıldım, KİT Komisyonunun bir üyesi olarak katıldım, sorular sordum.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Alt komisyon üyesi olmadığınız hâlde...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - KİT Komisyonunun üyesiyim, alt komisyonda değilim.

Katıldım, sorular sordum, sorularla bu denetime bir katkı sağlamaya çalıştım ve neticesinde de takibimi yaptım ve bir muhalefet şerhi hazırladım, KİT Alt Komisyonunda bulunan arkadaşlarımızla bunu Başkanlığa sunduk ancak benim orada imzamın olamayacağı, bunun usulen uygun olmadığını ifade ettiniz. Oysaki bir üst Komisyonda yer alabilen bir üye, aynı zamanda da alt komisyon toplantısına katıldıysa eğer yani yoklamada da orada olduğu tespit edildiyse aslında muhalefet şerhi de yazabilmeli, ona imza atabilmeli noktasında benim mevzuatın ilgili kısmının değiştirilmesiyle ilgili bir talebim var. Şu anda bunu tam Eti Madenle ilgili toplantıda gerçekleştiği için burada ifade ediyorum, diğer toplantılarda bu konuyla ilgili bir değişiklik konusunu yine uygun gördüğünüz bir zaman tartışalım lütfen.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sizin verdiğiniz, daha sonra bizim Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sorduğumuz, sizin talebinizle ilgili bize gelen yanıtı yüz yüze isterseniz konuşabiliriz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yok, tamam, anlıyorum ben. Ben onun üzerine bir talep olarak söylüyorum yani bunu değerlendirelim, denetimimiz daha etkin olsun, milletvekillerimiz de alt komisyonlara daha fazla misafir olarak katılma arzusu duyar.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Tamam, anladım.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Son notlarla, son bir konuyla toparlıyorum.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Evet, toparlayalım. Yani dağıtmadınız da...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bir bütünlük var, hemen...

AHMET KAYA (Trabzon) - Başkanım, süre tutuyorum, on dakika kırk beş saniye oldu.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Evet, farkındayım.

AHMET KAYA (Trabzon) - Süre tutuyorum.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Yok, biz tutuyoruz burada zaten.

Sayın Yavuzyılmaz, lütfen toparlayalım.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Şimdi, şeffaflığın, yurt dışındaki şirketlerin denetiminin ne kadar önemli olduğunu ifade etmek için bir hususu ifade edeyim. Şimdi, Eti Madenin Amerika'daki firması Etimine USA'in Genel Müdürü Sayın Haluk Gani, aynı zamanda da bir süre önce Kızılay üzerinden "şartlı bağış" denilerek vergiden kaçınma adı verilerek bir dernek adına yapılan bir bağışın yurt dışında, Amerika'da TÜRKEN Vakfına transfer edilmesi Türkiye'nin gündemine geldi.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Vekilim, geneli üzerinde konuşun, bulgularla ilgisi var mı bunun? Yok. Geneli üzerinde söz vereceğim ama... Lütfen, hem zaten sürenizi doldurdunuz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Başkanım, panik olmayın, hiç strese gerek yok "Tamam." dedim. Rahat olun, tamam.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Panik değilim, ben rahatım, ben usullere uygun bir şekilde davranmaya...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Siz söyledikten sonra ben "Evet." dediğimde bile karşılıklı bir dakika devam ediyor; tamam, sorun yok.