NURAN İMİR (Şırnak) - Çok teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Bütün milletvekili arkadaşlarımı, oda başkanlarımızı, bürokratlarımızı ve basın emekçilerini selamlıyorum. Ben de İlyas Bey'e geçmiş olsun dileklerimizi iletiyorum.

Maddeler sürecinde söz hakkı almayacağımız için ve bizim partiden 3 üyeden sadece 1 kişi olarak burada bulunduğum için, genel bir muhalefet şerhimizin özeti var, paylaşmak istiyorum ancak buna geçmeden önce, bir kadın olarak iki gün önce iptal edilen İstanbul Sözleşmesi'nin feshedilmesini gerçekten kabul edemeyeceğimizi belirtmek istiyorum. Bütün baskı ve zulme rağmen yıllardır sokakları terk etmeyen kadınlar olarak İstanbul Sözleşmesi'nin hayat bulması talebimizdir. Bu talebimizden de vazgeçmeyeceğimizi belirtmek istiyorum.

Şimdi, Sayın Başkanım, bu getirilen kanun teklifi de her kanun teklifinde olduğu gibi görülüyor ki muhataplarıyla görüşülmeden önümüze gelmiştir Hayrettin Bey'in de ifade ettiği gibi yani en azından bizim bildiğimiz kadarıyla böyle bir durum var. Özellikle meslek odalarını ilgilendiren bu tarz teknik konuların tepeden inme bir şekilde hazırlanmasını gerçekten kabul edilemez buluyoruz. Kanun değişikliklerinin ilgili sektörlerin, kurumların ve halkın yararına düzenlenmesi gerekirken, sizler bu yöntemle, toplumun yararına hizmet üreten oda ve sendikaları baypas ederek birkaç vekilin imzasını taşıyan bu teklifi önümüze getirmiş bulunmaktasınız. Daha önce de aslında 2002 yılında bir kanunla bu anlamda düzenlemeler yapılmış fakat yapılan her düzenlemenin ilgili meslekte işleri daha karmaşık bir hâle getirdiği görülüyor.

Baştan denetim hususu çok önemlidir diyoruz. 224 adet LİHKAB'ı denetlemekte yeterli olmayan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, olası binlerce büronun denetimini peki nasıl yapabilecek? Bu da başka bir sorun olarak önümüzde duruyor.

Şimdi sizlerin görüşünü almadığı fakat gerek odaların gerek sendikaların kurumsal mail hesaplarımıza gelen, bu alandaki kişilerin görüşlerini dile getireceğim. Tabii, ben bu arada özellikle belirtmek istiyorum, bir harita mühendisi değilim; benim için temel kriter, meslek örgütlerimizin görüşleridir.

Pazartesi günü Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasının İstanbul Şubesi bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Odaya göre teklifle ilgili, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, LİHKAB Derneği ve ilgili kurumlardan resmî görüş istenmemiştir. Yine, LİHKAB'la ilgili yasal bir değişiklik gerekliliğinin altı çizilse de mevcut düzenlemenin kapalı kapılar ardında yapılmış olmasının kabul edilebilir olmadığı kanaatindeler. Temel birkaç hususu yine gündeme taşımışlardı, öyle ki serbest mühendislik işleri ile lisanslı mühendislik işlerinin birbirinden ayrılması gerektiği, 10 yıl üzeri serbest mühendislere de LİHKAB yetkisi verilmesinin geri dönülmez sorunlara neden olacağı, sınav sisteminin kaldırılmasının doğru olmayacağı, mevcut beş yıl denetimin on yıla çıkarılması hususunun yeterince anlaşılmadığı, düzenlemenin asıl niyetinin büyük sermaye sahibi şirketlerin tekelleşmesinin sağlanmasını amaçladığı, her yıl mezun olan bin kadar genç harita mühendisinin mağdur edileceği, mevcut 224 LİHKAB'ı dahi doğru bir şekilde denetleyemeyen Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün yeni açılacak büroları denetleyemeyeceği, mülkiyet tespitinin doğru bir şekilde denetlenemeyeceği gibi sorunların altı çizilmiştir. Tabii, İstanbul Şube bu yönlü görüş bildirirken diğer şubeler ise tam tersi, bu teklifin desteklenmesi gerektiğini ama on yıl sürenin yeniden kaleme alınması gerektiğini belirtiyorlar. Beş yıl olarak kalması yönünde genel bir kanı var sanırım ama tüm meslek örgütlerinin ortak kanısı mevcut kanunun yeterli olmadığı yönünde. Her serbest mühendis mesleğiyle ilgili ihalelere girip her ilde istediği işi yapabilmektedir; bu engellenemez.

Öte yandan, teklifin 4'üncü maddesinde sadece "İl içinde TKGM'ce belirlenen işler yapılabilir." denilmişken, 1'inci maddesinde de "Her türlü serbest mühendislik işi yapılabilir." ifadesi vardır. Düzenlemeyi herkesten gizleyerek hazırlayanlar o kadar acele etmişler ki yetkileri bile birbirlerine karıştırmışlar sanırız yani görünen kadarıyla.

Mevcut lisanslı mühendisliklerden geçmişte memur olanlara tanınan yeniden memurluğa geçiş hakkı nasıl uygulanacaktır? Yaşadıkları illere atamaları yapılabilecek midir? Attıkları imzalar sebebiyle kamu görevlisi sayılan lisanslı mühendislerden daha önce memurluk yapamayanlara yine bu hak tanınmamıştır. Diğer taraftan, her yıl ancak 20 dolayında harita mühendisini memur olarak atayabilen TKGM'nin, onların yerine 100'ün üzerinde lisanslı mühendisi memur yapması genç meslektaşlara haksızlık olmayacak mı?

Mevcut LİHKAB modelinin aksayan yönlerinin olduğu tartışmasız bir gerçektir. LİHKAB sisteminin yeniden kurgulanması ya da tamamen ortadan kaldırılması da mümkündür ancak bunun yöntemi konuyu oldubittiye getirmek de değildir.

Maddeler üzerine her madde için tek tek söz almayacağımızı zaten ifade etmiştim. Bazı odalar tarafından sınav hususunun kaldırılması gerektiği belirtilirken bazı odalar kalması yönünde görüş bildirmiştir; bu, çok ciddi bir tartışma konusu. Dolayısıyla, meslek örgütleriyle tartışılarak net bir sonuca varılması gerekmektedir. Şimdi, bu yöntemin kaldırılarak yerine on yıl çalışma şartı getirilmiş olması aynı zamanda gençlerimize umut dolu bir gelecek değil "Sen büro çalışanısın, git, bir büroda çalış." demenin bir yöntemidir ya da yöntem biçimidir, kaldı ki bir yerde çalışma süresi salt olarak deneyim anlamı taşımamaktadır.

BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Bunları çok okuduk da yani Hocam.

NURAN İMİR (Şırnak) - Muhalefet şerhimizdir Başkanım.

BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Yo, biliyorum, biliyorum. Yani gelen mesajların derlemesi olmuş biraz da.

NURAN İMİR (Şırnak) - Evet, ne yazık ki tekrar olabilir birçok konuda, evet.

BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Dinliyoruz, yani bazı haksız şeyler var ama dinliyoruz, sabırla dinliyoruz, bir sorun yok.

Buyurun.

NURAN İMİR (Şırnak) - Sabrınıza teşekkür ediyorum Başkanım.

"Ben on yıldır bu işteyim, en iyi ben bilirim." mantığı gelenekselci bir yaklaşımdır, temel kriter liyakattir. Hepimizin bildiği üzere üniversiteden mezun olmuş birçok yetenekli gencimiz özellikle özel sektörde "Tecrüben yoksa işe giremezsin." Sözüyle karşı karşıya kalıyor. Bu kanun teklifi de aslında özel sektörle hazırlanmış bir kanun teklifidir. Yani şu sorunun da cevabını merak ediyorum: Bu kanun teklifinde imzası olan ya da kanun teklifini destekleyen vekillerimizden kaçının bürosu vardır? Bu kanunun yasalaşmasından sonra kaçı lisans alma hakkı kazanacaktır? Bu husus da çok önemli bir husustur.

Bugüne kadar meslek mühendis ya da lisanslı mühendislikler arasında çıkan tartışmaların asıl kaynağı hem yasanın kendisi hem de genel müdürlüktür. İşi ya olduğu gibi ayırır ve net bir çizgi çekilerek iş tanımları yapılır ya da herkes serbest piyasa mantığıyla iş yapar ama burada da herkesin hakkı korunur.

Biraz dinlesek arkadaşlar, ricada bulunuyorum.

Son olarak Ankara Odasının görüşünü belirteceğim, bitiyor. Şimdi, Ankara Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasının görüşü var, birkaç maddeyle bunları sizlerle paylaşmak istiyorum ve sözlerime son vereceğim.

Bir, lisans alma deneyim süresi taslakta on sene, bu, ya tamamen kalkmalı ya da mevcut yasada olduğu gibi beş sene olmalıdır. İki, lisans verilmesine ilişkin il genelinde sayı, kontenjan sınırı asla olmamalıdır, yasa teklifinde bunun önüne geçecek daha net ifadeler yer almalıdır. Üç, iş dağıtımının yapı denetim sisteminde ve ara buluculuk sisteminde olduğu gibi TKGM tarafından elektronik ortamda ve eşitlik ilkesine uygun olarak yapılmalıdır. Dört, kanun gerekçesine göre SHKMMB'lere LİHKAB faaliyetlerini yapma yetkisi verilmesi öngörülüyor, bunun aynı büro fiziksel mekânı içerisinde yapılabilmesi yasak görünüyor, ikinci bir mekân açmaya gerek kalmaksızın kendi bürosunda yapabilmesine kısıtlayıcı olan ifade de kaldırılmalı diye belirtmişler.

Ben de teşekkür ediyorum dinlediğiniz için.

BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Peki, teşekkür ederiz.

Celadet Bey'e de selamlarımızı iletin.

NURAN İMİR (Şırnak) - İletirim.

BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - O da böyle dosyalı olarak... Geçen toplantıda bir takılmıştım, "Herhâlde 6-7 sayfa var Celadet Ağabey." dedim, birden tek sayfaya düşürdü.

NURAN İMİR (Şırnak) - Söyledi, paylaştı bizimle.