KOMİSYON KONUŞMASI

ATİLA SERTEL (İzmir) - Soruyu sormanızı bekledik.

Hoş geldiniz.

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRÜ KAZIM EROĞLU - Teşekkürler.

ATİLA SERTEL (İzmir) - İyi çalışmalar diliyoruz. Kazasız belasız olsun inşallah. Burada, Zonguldak Milletvekili 3 milletvekilimiz var. Onların yanında tabii, TTK'yi, kömürü İzmir milletvekili olarak konuşmak doğru mu değil mi bilmiyorum ama yaptığımız araştırmalarda bu maddenin karşılığını kurumun veremediğini görüyoruz yani Sayıştayın bu konuda çok açık ve net önerileri var. Sizin hem üretim açısından hem de olası kazalar açısından gerekli önlemleri alabilmeniz için o açıdan, istihdama çok dikkat eden bir durum söz konusu fakat sizde çok büyük eksiklikler var.

Kurumun en önemli sıkıntılarından birinin her yıl artan işçi kayıpları olduğu görülüyor. Ağır ve riskli bir çalışma olduğu için emekliliği dolanlar beklemeksizin emekli oluyor. Zaten hayatının riskli dönemi ve sağlık açısından da maden işçiliğinin yarattığı mesleki hastalıklar nedeniyle onların emekli olması kadar da doğal bir durum yok. Keşke herkes sağ salim ocaklarda çalışıp emekli olabilse fakat buna karşı aynı oranda yeni işçi alımında kurum gereğini yapmıyor yani yeni işçi almıyor. Üstelik, bölgede çok sayıda işsiz varken ve emek ağırlıklı bir çalışma yürütülürken, emek yoğun bir sektör olduğu için emeğin azaldığı noktada üretimin de azaldığını, az üretimin de daha az kâra neden olduğunu ve fazlaca zarara doğru yürüdüğünü görüyoruz. Sayıştay da bunu kökten çözebilecek -yani sürekli vurgulanan bir durum olmasına rağmen- bir önlem alınmadığını görüyor ve bunu size defalarca yazıyor yani raporlarda yazıyor bunları fakat son dokuz yıldır toplu bir işçi alımı yapılmadığı da belirtiliyor. Bir kıyaslama yapmak gerekirse 2009 ile 2018 arasında -rakamlarda- emeklilik nedeniyle kurumdan ayrılan insan sayısı, çalışan sayısı, emekçi sayısı 6.659 olmasına rağmen bu süreçte kurum yalnızca 942 nitelikli işçi alıyor, yani 6.659 kişi ayrılıyor bunun yerine 942 nitelikli işçi giriyor yani işten ayrılan ve yeni alınan işçi sayısı arasında gittikçe büyüyen bir makas var yani idari kadrolarda bu makas çoğalmış belki ama emek yoğun ağırlıkta makas çok açılmış.

Şimdi, bu makası küçültmek için neler yaptınız, neler yapıyorsunuz ve neler yapacaksınız? Kesin ve kati şeyler söylemeniz lazım yani şu tarihte şöyle yapacağız, bu tarihte bunu yapacağız falan demek lazım. Tabii ki, pandemi bir gerekçe sayılabilir ama Türkiye'nin tamamında pandemi yaşanıyor yani tamamında bir üretim söz konusu ve o üretim söz konusu olan noktalarda durmuyor zaten işçiler, fabrikalar durmadı. Corona salgınına rağmen, yoğun salgına rağmen durmadı çünkü o durduğu zaman zaten Türkiye durmuş olacak anlayışıyla salgına rağmen devam edildi.

Şimdi, tecrübeli personelin emekliliğinin ertelenmesi noktasında bir girişim veya teşvikleriniz oluyor mu? Yani arkadaş, siz bu kadar tecrübe edindiniz, gitmeyin. Bu ocakları kime bırakıyorsunuz? Sizi biraz teşvik edelim gibi bir şey var mı? Bunu öğrenmek istiyorum. Son beş yılda kurumdan emeklilik nedeniyle ayrılanların sayısı toplamda kaç oldu yani bu beş yılı da toparlarsak? Yine, ben, son beş yılda bunların yerine ikame ettiğiniz işçi sayısı kaç oldu? Onları rakamsal olarak istiyorum.

Tabii, bu iş zor bir iş yani madende çalışmak öyle yeryüzünde fabrikalarda çalışmaktan da öte yerin altında, insanın nefesinin kesildiği noktadır. Ben, gazeteci olarak bir kez madene indim, çıkmak için dua ettim yani yarım saat, bir saat bile zorlukla kaldım ki yani hemen yeryüzünü göreyim diye.

Şimdi, bu sahada ve madende çalışan işçilerin emeklerinin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bunlara, işçilere ortalama ne kadar maaş veriyorsunuz? Yani bunu kategorize edersek ustalaşmış işçilere, diğer işçilere, mühendislere ne kadar ücret politikanız var? Onları da detayıyla bana bildirirseniz...

Teşekkür ediyorum. Benim konuşacaklarım bu kadar.