ATİLA SERTEL (İzmir) - Zonguldak milletvekilleri, Polat Türkmen, Ünal Demirtaş ve Deniz Yavuzyılmaz; 5 Zonguldak milletvekilinden 3'ü Komisyonda. TTK ve Zonguldak neredeyse özdeşleşmiş bir durumda ve Zonguldak açısından da Deniz Yavuzyılmaz TTK'ye oldukça destek veren konuşmalarıyla ilk kez eleştirisiz, önerileriyle hakikaten TTK'yi hem denetledi hem morallendirdi hem de Zonguldak Milletvekili olarak TTK'nin daha iyiye gitmesi için görüşlerini söyledi. Ben de geneli üzerinde çok uzatmadan, biraz kısa tutarak görüşlerimi açıklamak istiyorum ve bazı sorular sormak istiyorum, onların da yanıtını bana yazılı olarak verebilirsiniz.

Yoksul ailelere uzunca bir süredir kömür dağıtımı yapılıyor yani tabii, doğal gazın olduğu kentlerde artık kömürün kirleticiliği de tartışılır noktada ama bu kömürün yoksul ailelere dağıtılmasının bedeli de TTK tarafından karşılanıyor ve Hazineden alınıyor. Yani Hazine bu konuda TTK'ye gerekli desteği veriyor. Ben bu doğrultuda şu soruları sorup yanıtlarını öğrenmek istiyorum: Kömür dağıtımının başladığı yıldan itibaren bugüne kadar fakir ailelere dağıtılması için hangi yıl ne kadar kömür verildi? Hangi illere ne kadar kömür dağıtıldı? Hangi iller kömürden daha çok yararlandı? En az ve en çok yararlanan 5 ili bana bildirmenizi istiyorum. Tabii, Kurum tarafından verilen bu kömürlerin maddi olarak da bir karşılığı var, onun da dökümü bizim için önemli. Yani fakir aileler için başlayan bu projenin başladığı günden bu yana hangi yıl ne kadarlık kömür dağıtımı yapıldı bunu da öğrenmek istiyorum. Tabii ki yoksulluk, çalışma hayatı içerisinde iş vermek ve insanları çalıştırmak çok doğru olan yani üretime katmak doğru olan ama ülkemizde ne yazık ki 2002 yılında başlayan ve yaklaşık 3 milyon civarında insan sosyal yardımlardan yararlanırken bugün pandemi öncesi bu rakam 17 milyonlara yükselmişti, pandemiyle birlikte inanın Türkiye'de sosyal yardımlardan yararlanmak isteyen insanların sayısı 25-30 milyonlara yükseldi.

Tabii, siz kömür dağıtıyorsunuz, bu kömürün bir de Hazineden parasının tahsili var. Onları tahsil edebildiniz mi, Hazine size gerekli kömür dağıtımının bedelini verebildi mi? Bir de 2018 yılında Sayıştay raporunda Zonguldak, Bartın, Karabük ve Düzce illerindeki yoksul ailelere yapılan 19,6 milyon lira tutarındaki kömür dağıtımından bahsediliyor. Bu illere özel olarak fazladan bir dağıtım yapıldığı için mi Sayıştay buna dikkat çekti? Bunu öğrenmek istiyorum yani 19,6 milyon lira tutarındaki bir kömür dağıtımı olmuş bu 4 ile. Söylediğim gibi yani en çok kömür yardımı alan 5 il ile en az yardım alan 5 ili sıralarsanız biz oradan bazı çıkarımlar yaparız.

Bu kömür yıkama, zenginleştirme işlerini de özel firmalara ton başına dolar üzerinden yaptırıyorsunuz. Doların da son iki yılda hele son dönemde hızlı bir artışı var yani bugün de 8 lirayı geçti, 8,30 civarına dayandı, bu civarda yürüyor. Şimdi, bunu dolar olarak yıkama ve zenginleştirme işinde zarar ettiğiniz gerçeği de var yani dolar olarak devam ediyor musunuz etmiyor musunuz bilmiyorum. TTK'nin Kurumda doğrudan temin veya ihale yoluyla hangi işleri döviz üzerinden verdiğinizi öğrenmek istiyorum yani bu döviz üzerinden verilen işler Kurumu zararar uğratmıyor mu? Ayrıca sabit kur mu uyguluyorsunuz yoksa piyasa koşullarına uygun bir anlaşma mı yapıyorsunuz? Yani dolar arttıkça sizin ödemeniz mi artıyor, dolar azaldıkça sizin ödemeniz mi azalıyor? Buna göre son üç yılda döviz üzerinden verdiğiniz ihaleleri ve kurdan kaynaklı olan toplam ne kadar zararınız var onu öğrenmek istiyorum. Ama asıl sorum şu: İhaleler niye Türk lirası üzerinden yapılmıyor? Mesela TÜRKSAT'ta da aynı soruyu soruyorum, yerel televizyonlara kiralama bedeli olarak hep dolar üzerinden veriyorlar. Bir ara ısrarla TÜRKSAT Yönetim Kuruluna söyleye söyleye doları sabitlemiştik ama sabitledikleri yerden tabii, dolar yükselince tekrar yukarıya çektiler ve yerel televizyonlar dolar üzerinden ödedikleri için hem uydu kiralarını ödeyemez noktaya geldiler hem de büyük sıkıntılara düştüler. Doları baz almanızın asıl amacı ve nedeni nedir? Yani bunu dış kaynaklı bir faaliyetle mi yürütüyorsunuz ki dolar üzerinden yapılıyor, onu öğrenmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum.