| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Uşak Milletvekili İsmail Güneş ve 64 Milletvekilinin; Sigortacılık ile Diğer Bazı Alanlara İlişkin Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3607) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 17 .05.2021 |
ERHAN USTA (Samsun) - Çünkü bu, Kurum Başkanından isteyeceğimiz şey olacak yani onun bir rakamını alalım, nasıl bir hesaplama yapıldı?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Daha 5'inci maddedeyiz İsmail Bey.
ERHAN USTA (Samsun) - Şimdi, Sayın Başkanım, biliyorsunuz, bu BES, bizim aslında yurt içi tasarruflarımız... Yani BES daha önceden çıkarıldı. Yurt içi tasarruflarımızın hep düşük olduğunu söylüyorduk, finansal sistem de gelişsin, bankacılık dışı finansal sistem de, işte, sigortacılık da gelişsin diyorduk. Sonra, sadece devletten alacağı emekli aylığına insanlar bağlı kalmasın diyorduk çünkü bu, devletin üzerindeki, sosyal güvenlik sistemi üzerindeki yükü de artıyor, daha doğrusu baskıyı artırıyor. İnsan diyor ki: "Ben bir tane maaşla nasıl geçineceğim?" İşte, böyle ilave, tamamlayıcı bir sigorta olsun filan diye bunlar getirilmişti ama en temelinde, bizim bu sistemi getirdiğimizde, bu yüksek, yüzde 25'lik devlet katkılarını sisteme entegre ettiğimizde yurt içi tasarruf oranımız yüzde 14'tü TÜİK rakamlarına göre ve Kalkınma Bakanlığı rakamlarına göre. Sonra, TÜİK bir gecede bir millî gelir revizyonuna gitti, bir anda, baktık ki bizim yurt içi tasarruflarımız yüzde 14 değil, yüzde 25'miş; 10 puan arttı. Şimdi, tasarruflar yüzde 14'ken dizayn edilmiş ve aslında, baktığımızda, hazineye ciddi yük getiren... Çünkü devlet "Her yatırılan 100 lira karşılığında 25 lira ben vereceğim." diyor.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Fakat açığımız pek değişmedi, açık da arttı, tasarruf-yatırım açığı da arttı.
ERHAN USTA (Samsun) - Tasarruf-yatırım açığı çok değişmedi çünkü işte, inşatta yatırımlarını da aynı miktarda, yüzde 10 artırdığı için TÜİK şey oldu ama şu: Yüzde 14'le hiçbir ekonomi gitmez.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ERHAN USTA (Samsun) - Ülkenin yatırım ihtiyacı var, yatırımların artması gerekir diyorduk, dolayısıyla yüzde 14'le sürdürmek... Ama şu anda baktık ki yüzde 25. Evet, yani, Asya ülkelerine göre filan hâlâ çok düşük, orada ortalama yüzde 33-35, onların 7-8 puan altındayız ama hararetimiz azaldı. Dolayısıyla, şimdi, bu sistemde devlet katkısı için öngörülen 2021 yılı bütçe ödeneği 5 milyar 750 milyon; 5,8 milyar, değil mi? Şimdi, yıllık 6 milyar lira civarında sisteme gelen bir yükü konuşuyoruz. Burada ben şunu iddia ediyorum ama doğrudur yanlıştır, arkadaşlar düşüncelerini söylesin: Bu iş biraz kamu yönetiminin inisiyatifinden çıktı, şu anda bireysel emeklilik sistemi şirketleri tarafından sürdürülen "lead" edilen veya nasıl diyelim, işte, onlar tarafından domine edilen bir hâle geldi gibi geliyor bana düzenlemeler itibarıyla. 6 milyar lira yük... Ha, devlet olarak şunu da söylüyoruz tabii...
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - On yılda.
ERHAN USTA (Samsun) - Hayır, efendim, hazineden şu anda yıllık 6 milyar lira zaten oraya bir hâlihazırda para ödüyoruz. Sistemi yeni kurmuyoruz. 18 yaş için olanı söylüyorsunuz siz; onun tam rakamını alamadık da kaç gelecekse...
Şimdi, ben yıllık 6 milyar lira ödüyorum. Mesela, Hazine ve Maliye Bakanlığımızın herhâlde bir çalışması vardır "Bunun tasarruf etkisi ne oldu?" diye. Kurumun böyle bir çalışmasının olmasını beklemiyorum ama Hazine tarafının böyle bir çalışması çok eskiden vardı ama bu konuda lütfen, bize ya Sayın Bakan Yardımcısı ya da Sayın Başkan bir bilgi versin. Çünkü bir bakmamız lazım, değil mi? Başında yapmadık, bir çalışma hiç olmazsa sonunda yapalım. Her yıl yaklaşık 6 milyar lira ödüyorsam ben, bunun bir tasarruf etkisinin, net bir tasarruf etkisinin olması lazım. Tasarruf oranları üzerindeki -millî gelir jargonuyla istiyorum arkadaşlar- etkisi nedir, buna bakılması lazım; değilse de "Bu sistemi kaldıralım." demiyorum, devlet belirsizlik yaratmaz çünkü devletin taahhüdüne güvenerek "Yüzde 25 veriyorum." demesine güvenerek sisteme girmiş insanlar var ama genişletip genişletmeme hususunu bence iyi düşünmek lazım. Yani bu sistem çok maliyetli bir sistem, her 100 lira karşılığında 25 lira destek veren bir sistem. Dediğim gibi, hararetimiz azaldı çünkü yüzde 14 düzeyinde yurt içi tasarrufumuz varken konuştuğumuz bir şeydi, yüzde 25'se benim bu kadar bir ihtiyacım yok, tasarruf etkisi de çok net değil.
Şimdi, dolayısıyla, bu anlamda, hani, şu an itibarıyla çıkarma imkânınız yok ancak bunları -yani ben biraz da bürokrasinin kulağına su kaçırmak için söylüyorum- böyle düşünmemiz lazım yoksa, sigorta şirketlerinin tamamen sürüklediği bir şey hâline gelirsek yazık yani Türkiye'nin öncelikleri farklı bence. Yani 6 milyar lira buraya vermek yerine, 6 milyar lirayı... Üstelik her yıl üst üste gelen ve sürekli de artan... İşte, mesela, diyelim ki önceki yılda, 2019'da 4 milyar liraymış, 2020'de 5,1 milyar liraymış, şu anda 5,8 milyar lira, sistem yürürlüğe girerse muhtemelen bu 5,8 milyar lira da yetmeyecek. Dolayısıyla, Sayın Başkanım, bunu, bu sistemi bugün değil ama -kayıtlara da geçsin, tarihe de not düşelim bunları çünkü yarın bir gün inşallah biz iktidar olduğumuzda hepsi için "Biz size söylemiştik." diyeceğiz- genişletmek yerine daraltmak gerekir. Bunu da ben değerli arkadaşların takdirine sunuyorum.
Teşekkür ediyorum.