KOMİSYON KONUŞMASI

MEHMET RUŞTU TİRYAKİ (Batman) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Şimdi, teklif diyor ki: "...on yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen kadın hükümlünün, onbeş yaşını doldurmamış çocuğunun bulunması ve babanın da ölmüş veya ceza infaz kurumunda olması durumunda, toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağının değerlendirilmesi halinde cezasının infazı, çocuğun onbeş yaşını doldurmasına kadar Cumhuriyet Başsavcılığınca ertelenebilir." Bu 15 yaş neye göre belirlenmiş? Teklif sahipleri söylerse gerçekten seviniriz. Yani, niye 13 değil, niye 18 değil, niye 7 değil; 15 yaş? Fakat genel olarak düzenlemeyi olumlu buluyoruz yani ceza infaz sistemine getirilecek yeni bir şey, genel olarak olumlu ama içinde sıkıntılar var.

Birincisi, bu haktan yararlanmanın toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağının değerlendirilmesi koşuluna bağlanması, keyfî muamele ve ayrımcılığa yol açabilecek bir koşul gibi duruyor önümüzde. Yaşadığımız çok örnek var ceza infaz kurumlarında. Toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağının değerlendirilmesi şart koşulduğu için cezaevlerinde tahliye edilmeyen çokça insan var, aslında infazları tamamlanmış fakat üçte 2'lik, dörtte 3'lük infazı tamamladığı hâlde benzer koşullarla tahliye edilmeyen binlerce insan var. Ülkenin bir türlü çözülemeyen ve vicdanları yaralayan hasta tutsakların hukuki süreçleri bunun en can alıcı örneği. Onlarca hasta mahpus toplum güvenliği için tehlike oluşturma gerekçesiyle tahliye edilmiyor. Tüm bu sebeplerle bu ibarenin tekliften çıkarılması gerektiğini savunuyoruz çünkü çok genel, çok soyut, infaz kurumu yönetimine bırakıldığında keyfî uygulamalara yol açacak bir ibare.

İkincisi şu: 15 yaşından küçük çocuğu bulunan anneler için infaz ertelemesi babanın ölmüş olmasına veya ceza infaz kurumunda bulunuyor olması koşuluna bağlanıyor. Bu maddenin babanın hayatta olsa dahi çocuğun bakım yükümlülüğünü karşılamadığı durumları da kapsayacak şekilde genişletilmesi gerekiyor. Neyi kastediyoruz? Kastettiğimiz şeyler şunlar: Örneğin, baba hakkında bir gaiplik kararı verilmişse anne bu infaz ertelemesinden yararlanmayacak mı? Yine, baba tarafından çocuk terkedilmiş olabilir, veyahut bağımlı olabilir. Eğer asıl amaç çocuğun üstün yararının korunması ise burada da daha kapsayıcı bir ibarenin kullanılmasının yararlı olacağını düşünüyoruz.

Özetle, maddeye ilişkin temel 2 önerimiz bu. Bir, "toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağının değerlendirilmesi" ibaresinin madde metninden çıkarılmasını öneriyoruz. İkincisi de kapsamın genişletilmesini öneriyoruz. Ayrıca, benzer bir haktan yararlanma, bu ebeveynlik anne ve babanın ortak sorumluluğu yani sadece annelere, kadınlara bu sorumluluğun yüklenmesinin de ebeveyn yükümlülüğü açısından sorunlu olduğunu düşünüyoruz, bu açıdan da bir eşitliği savunmak gerektiği kanısındayız.

BAŞKAN YILMAZ TUNÇ - Teşekkür ediyoruz.