DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ben de seri bir şekilde sormak istiyorum ama tabii, "Muhatap, Türkiye Varlık Fonu." denecekse burada bu soruları sormak ne kadar anlamlı olacak?

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Yazılı olarak yanıt verir Sayın Vekilim, buyurun, siz sorun.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yani neticede sorduğum soruların yanıtlarını sizin biliyor olmanız gerekiyor, oradan hareketle aslında soruyorum çünkü denetleme yetkiniz var, bizim de sizi denetleme yetkimiz var. Dolayısıyla, sizin bildiğinizi bizim bilmemiz, bilmediğinizi de bilmenizi sağlamamız gerekiyor.

Millî Piyango İdaresinin yaptığı şans oyunu çekilişlerinin Türkiye Varlık Fonu üzerinden Sisal Şansa sözleşme imzalamak suretiyle devredildiğini biliyoruz. Bu sözleşme hangi tarihte imzalanmıştır? Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarih nedir, hani tarihte sonlanmaktadır? Yüklenici firma tarafından taahhüt edilen yıllık hasılat tutarı 2020 yılı için nedir, 2021 yılı için nedir ve taahhüdü süresince bunu kapsayan tüm yıllarda ayrı ayrı ne kadardır? Türkiye Varlık Fonuna ödemesi gereken yıllık tutar ne kadardır, hasılatının veya cirosunun yüzde kaçıdır? Aynı zamanda da Millî Piyango İdaresi, yüklenici firmanın düzenlediği şans oyunları ve çekilişlerini izleme ve denetim görevini hangi unvan ve kadrodaki kaç personeliyle ve bunların teknik yani eğitimleri nelerdir, hangi bölümlerden mezunlar, yeterlilikleri neler, bu doğrultuda yaptığınız sınavların da hangileri olduğunu öğrenmek istiyorum. Bu personelin uygulamada bu izleme ve denetim görevlerini ne şekilde yerine getirdiklerini soruyorum. Her çekilişte Millî Piyango İdaresinden hangi görevlerdeki kaç personelin çekiliş salonunda bulunduğunu ve aynı zamanda da bu Sisal Şansın internet üzerinden oynattığı oyunları kurguladığı merkezde bir izleme ve denetim görevlinizin yani bir veya birçok izleme ve denetim görevlinizin bulunup bulunmadığı, eğer bulunmuyor ise bu Sisal Şansın merkezindeki yani dijital merkez ve oyunların beyninin yer aldığı yerleri nasıl denetlediğinizi teknik olarak bize aktarmanızı istiyorum. Bunlar doğrudan Millî Piyango İdaresinin görevleriyle ilgili. "Millî Piyangonun tespit ettiği yanlış uygulamalar ve usulsüzlüklerle ilgili yüklenici firmaya ceza yaptırımı uygulama hakkı var mı, bugüne kadar uyguladığı veya kestiği bir ceza var mı, varsa tutarı ne kadar? Ve Millî Piyango İdaresinin kanuna dayanan veya yönetmeliklere dayanan bir yaptırım yetkisi var mıdır, hangi koşullarda çekilişleri durdurabilir, çekilişlere ara verilmesine neden olabilir? "Millî Piyango İdaresi yüklenici firmanın düzenlediği şans oyunlarının yazılımlarını uygulamada nasıl denetleyecektir?" diye sormuştum. Türkiye Varlık Fonu ve yüklenici firma arasında yapılan sözleşmede mücbir sebep hükümleri var mıdır, mücbir sebeple ilgili bir madde var mıdır, sözleşmede pandemi, salgın, doğal afet gibi durumlarla ilgili herhangi bir madde bulunmakta mıdır? Sisal Şans Türkiye Varlık Fonuna hangi tutarlarda, hangi teminat çeşitlerinde; kesin teminat mektubu, geçici teminat mektubu, avans teminat mektubu, ipotek, nakit, blokaj, hak ediş kesintisi gibi çeşitli teminatlar vermeyi taahhüt etmiş midir, bu teminatları vermiş midir, verdiyse teminat mektuplarının süreleri, çeşitleri, tutarları ve geçerlilik süresinin bitiş tarihleri nelerdir?

Diğer bir konuya Sayın Genel Müdür yanıt verdi, dedi ki: "Biz millî ve yerli bir çekiliş programı, çekiliş sistemi oluşturduk." Şimdi ben sorarken tabii çok böyle pozitif bir şekilde sordum, aslında şöyle yani söylemediğim bir kısım vardı, onu şimdi söyleyeceğim: Ya, on dokuz yıl neyi beklediniz bu yerli ve millî çekiliş sistemini kurmak için? Ben size yirmi üç, yirmi dört yıllık faturasını söyleyeceğim. Bu yerli ve millî çekiliş sisteminin kurulamamasının hazineye faturası 1 milyar 821 milyon 852 bin 974 lira, fatura bu. Bir dönem sadece 52 bin dolar ayırarak on altı haftada yapılacak konu, ta nerelere geldi.

Şimdi, diğer bir taraftan bu yapılan şans oyunları çekilişinin devredilmesinin kamuya doğurabileceği zararlarla ilgili bir nokta. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu 2002 Yılı Raporu ki 2007'ye kadar da bu söylediğim oranlarda Millî Piyango İdaresi gelirleri, hasılatı veya kârının paylarını bakın nerelere ayırıyormuş: Millî Piyango İdaresi gayrisafi hasılatının yüzde 10'unu Tanıtma Fonuna ayırıyor, Millî Piyango İdaresi aylık hasılatının yüzde 1'ini Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna ayırıyor, aylık net satış hasılatının yüzde 1'ini araştırma, yenileme, geliştirme, eğitim ve teşvik gideri olarak ayırıyor, dönem kârının yüzde 95'ini Savunma Sanayi Destekleme Fonuna aktarıyor, yüzde 5'ini de İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlama ve Düzenleme Kuruluna.

2007 yılında bir değişiklik yapılıyor ve bu değişiklikle birlikte bu gelirler Hazine ve Maliye Bakanlığına artık aktarılıyor, sonrası kayıp yani onu artık takip etmek mümkün değil. Hazine ve Maliye Bakanlığının kendisine Millî Piyango İdaresi tarafından aktarılan bu paranın ne kadarını hangi fona, ne aktardığıyla ilgili benim tüm çabalarımın, yazılı soru önergelerimin, araştırma önergelerimin hiçbirine bir yanıt alamadık, paranın nereye gittiği belli değildi. Şimdi, gelinen noktadaysa Türkiye Varlık Fonu belli bir yüzde karşılığında Sisal Şanstan bir komisyon alacak, yapılan işle ilgili hasılatına veya cirosuna bağlı olarak bir pay yazacak. Ancak burada şöyle bir sıkıntılı durum var: Normal şartlar altında vergiyi toplayan kurum Hazine ve Maliye Bakanlığı yani tüm Türkiye'de toplanan bütün vergiler oraya gidiyor. Şimdi, Türkiye Varlık Fonu bu şans oyunları çekilişlerini Sisal Şansa devretmeden önce şöyle bir sistem vardı: Vatandaş gidiyordu bir Millî Piyango bileti alıyordu, alırken içinde yüzde 18 KDV'sini ödüyordu ve Millî Piyango İdaresi de yüzde 18'lik KDV'yi Hazine ve Maliye Bakanlığına ödüyordu, aynı zamanda da yüzde 10 şans oyunları vergisini ödüyordu, burada bir problem yoktu. Ancak şimdi, vatandaş Millî Piyango biletini alıyor, yüzde 18 KDV'sini ödüyor onun içinde, KDV dâhil ancak Sisal Şans elde ettiği hasılatı Türkiye Varlık Fonuna gönderiyor, Türkiye Varlık Fonunun yüzde 10'unu ayırması şans oyunları vergisi olarak ve yüzde 18'ini de KDV olarak ayırıp ikisini de Hazine ve Maliye Bakanlığına göndermesi gerekiyor fakat KDV muafiyeti aldığı için Türkiye Varlık Fonu -o nedenle ben devlet içinde devlet diyorum yani vergi toplayan başka bir devlet gibi hareket ediyor- yüzde 10'luk şans oyunları vergisini gönderiyor ama yüzde 18'lik KDV'nin üstüne oturuyor ve yüzde 18 onda kaldığı için, dolayısıyla da kendi tekrar Sisal Şansa aktaracağı paranın oranındaki seviye de yükselmiş oluyor, büyük payı Türkiye Varlık Fonu alıyor, kalan payı da Sisal Şans alarak haksız bir şekilde aslında gelirini artırıyor. Dolayısıyla bu bir problem, bu çok ciddi bir problem.

Diğer taraftan özellikle Millî Piyango İdaresinin ben yapacağına inandığım ama yapmadığı ve bizi hayal kırıklığına uğrattığı bir kısım var. İzleme ve denetim konusu tamamen teknik ve tabii idari kararların alınması gereken bir konu olduğu gibi bunun yanında sizin kolaylıkla da yapacağınız ve kamuoyunu da bilgilendirebileceğimiz bazı konular vardı. Bir tanesi de şu: Şans oyunları Sisal Şansa devredilmeden önce vatandaşa bir ikramiye çıktığında vatandaş gidiyordu Milli Piyango İdaresine ne çıktıysa onu alıyordu yani 100 bin lira mı çıktı, gidiyordu, veriyordu biletini 100 bin lirayı alıyordu ancak bu şans oyunları Sisal Şansa devredildikten sonra yüzde 20 intikal ve veraset vergisi geldi. Artık vatandaşımız 7 bin 60 liranın üzerinde çıkan tüm ikramiyelerde yani oradan elde ettiği gelirler için yüzde 20 intikal ve veraset vergisi ödeyecek ve tüm yılbaşında "100 milyon lira büyük ikramiye dağıtacağız." diye bir şirket boy boy her tarafa reklamlar verirken aslında 100 milyon vermeyeceğini de bilirken Millî Piyango İdaresi kamuoyuna bir açıklama yapmadı, hiçbir şans oyunu biletinin arkasında bu yüzde 20'lik kesinti ibaresi yer almadı. Dolayısıyla bu da bir nevi vatandaşı aslında kandırmaktır veya kandırılmasına göz yummaktır. O nedenle bunu da tüm Türkiye kamuoyunun bilmesi gerekiyor.

Diğer bir sorum: Sayın Genel Müdür konuşmasında ifade etti, dedi ki: "İdaremizce kamu payı olarak 2017 yılında 653 milyon 901 bin 869,37 TL, 2018 yılında 768 milyon 783 bin 973,21 TL ödendiğinden net kârı bulunmamaktadır."

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Süre tamamlanmak üzere Sayın Vekilim, süre dolmak üzere.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Toparlıyorum.

2019 yılındaki kamu payına ayırdığı tutar nedir Millî Piyango İdaresinin? 2020 Ağustos ayına kadar ne kadardır diye sorayım yine. Aynı zamanda "İdaremizce kamuya doğrudan ve dolaylı olarak 2017 yılında 1 milyar 394 milyon 191 bin 887 TL, 2018 yılında ise 1 milyar 585 milyon 899,966 TL kaynak sağlanmıştır." diyor. 2019 yılında ne kadar kaynak sağlanmıştır? 2020 yılında Ağustos ayına kadar ne kadar kaynak sağlanmıştır, bunu sormak istiyorum.

Diğer bir farkı da anlatmak için hızlıca şöyle ifade edeyim...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Süremiz doldu ama Sayın Vekilim.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Toparlayayım, bitireyim Başkanım.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - 3 defa toparladık zaten.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sanal kumarla ilgili bir şeyim var, şu: Sayısal Loto'nun kolon fiyatı bu şans oyunları devredilmeden önce 1,5 TL'ydi, şu anda 3 TL oldu. Büyük ikramiyenin çıkma olasılığı 14 milyonda 1'di, şu anda 622 milyonda 1 oldu. Üşenmedim, dünya ülkelerinin nüfuslarına baktım, 622 milyon, 132 tane ülkenin nüfusuna denk ve 132 tane ülkenin nüfusu aynı anda farklı kolonları oynarsa ancak büyük ikramiyenin çıkması kesinlik kazanıyor.

Diğer taraftan da daha önce 1 ve 49 rakam arasında 6'yı bilmek gerekiyordu, şu anda 1 ve 90 rakam arasında 6'yı bilmek gerekiyor. Benim tespitlerime göre bu, Guinness Dünya Rekorları Kitabı'na girebilir. Çıkma olasılığı en düşük oyundur Sayısal Loto ve "Çılgın Sayısal Loto" adı verildi ve şu anda da 130 çekiliştir büyük ikramiyeyi tutturan yok; hâliyle.

Son olarak yasa dışı sanal kumar konusu çok önemli. Burada Sayıştay raporuna da girmişti, yasa dışı bahis pazarının, Hazine ve Maliye Bakanlığının ve Mali Suçları Araştırma Kurulunun (MASAK) Eylül 2017'de basına yansıyan açıklamalarına göre, 40 milyar TL seviyelerine yükselmiş olduğu ifade ediliyor, şu anda bunun 100 milyar TL'yi geçtiği tahmin ediliyor. Ben bu konuyla ilgili 2 yazılı soru önergesi verdim, şunun için: Bu yasa dışı bahis sitelerinin tespit edilip ortadan kaldırılması aslında ihbara dayalı bir sistemle çok hızlı hayata geçebilir. Böylelikle çeşitli baronların, illegal yapıların ve terör örgütlerinin buradaki hortumu kesilmiş olur. Bu nedenle de ihbar ve ödül sisteminin getirilmesi gerekiyor. Gençlik ve Spor Bakanlığına yazdım "Böyle bir mevzuat çalışmamız yok." dedi; İçişleri Bakanına söyledim "Haklısınız." dedi ama yine bir çalışma yok. Ben Millî Piyango İdaresinden bu konuyla ilgili gerek MASAK'ın gerekse yetkili kuruluşların görüş bildirmesini kendilerinden rica ediyorum.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Toparlayalım Sayın Vekilim.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Çünkü hepimizin kardeşleri, çocukları -buradaki milletvekillerinin dâhil olmak üzere- kumar alışkanlığının içine itiliyor.

Ben, tekrar, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.

Bu, bizim işaret ettiğimiz konulara özen gösterirseniz, itina gösterirseniz hepimiz memnun oluruz.

Tekrar teşekkür ediyorum.