| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ'nin 2017 ve 2018 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 09 .06.2021 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Mustafa Tuncer Vekilimizi tebrik ediyorum, gerçekten çok karmaşık bir konuyu çok sabırla, çok sistematik bir şekilde aktardı. Ben de öyle bir konu aktaracağım, ümit ediyorum, ben de anlaşılır bir şekilde sorumu sorabilirim diye düşünüyorum.
Şimdi, kime kızmak gerekli, kuruma mı yoksa Sayıştay'a mı, yine öyle bir noktadayız.
MUSTAFA TUNCER (Amasya) - Sayıştay'a kızma da.
YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Senin yerine ben kızacağım.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Şimdi, ben sebebini söyleyeyim, aslında şöyle...
OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Buyurun Yavuzyılmaz, söz sizde. Devam edelim bulgularımıza, tespitlerimize.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bu yasama yılında sürekli ne söylememiz gerektiğini söylüyorsunuz ne söylemememiz gerektiğini... Yani vallahi çok güzel.
OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Ama siz ortaya soru attınız "Kızalım mı soralım mı?" diye. Siz sorularınızı sorun tabii ki.
Buyurun.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Evet, şimdi, konu 2018 Yılı Sayıştay Raporu, bulgu 8/1/6, konu başlığı Galataport. Galataport, yani Salıpazarı Liman sahası beş yıl yatırım süresi, otuz yıl da işletme süresiyle 702 milyon Amerikan doları fiyatını veren Doğuş Grubuna verildi ve özelleştirildi. Belirlenen beş yıllık yatırım süresinde Doğuş Grubu, limanı işletmeye açamadı ve çalışmaları esnasında da yirmi bir aylık ilave bir süre istedi. Bu konuda, Kurum, Özelleştirme İdaresi Başkanlığıyla aslında karşı karşıya gelerek görüşünü verdi ve ilerleme raporlarını da inceleyerek, değerlendirerek bu talep edilen yirmi bir aylık ilave sürenin gerçeği yansıtmadığı, doğru olmadığı, verilmemesi gerektiği yönünde kanaatini ortaya koydu. Daha sonra Doğuş Grubu bu konuyu dava konusu hâline getirdi ve ilerleyen süreçte de davasından feragat etti. Şimdi, öncelikle yapılan sözleşme burada benim elimde var, detayları da burada var. Doğuş Grubu anlaşılıyor ki ilave süre dâhil olmak üzere farklı işletme süresini uzatabilecek süre talepleriyle Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve Kurumun kapısını çaldı ve çalmaya da devam edecek. Çünkü Kurum, şu anda, âdeta özelleştirme sürecinin içinde ve Kurumun kendine ait personelleri de yeterli sayıda olmadığı için, olanlar da emekli olduğu için, bir Kurum hafızasını taşıyacak kişi kalmadığı için neredeyse sahipsiz bir şekilde şu anda yoluna devam ediyor. O nedenle ben soruyorum: Doğuş Grubunun talep ettiği süre uzatımı verildi mi veya bir süre uzatımı verildi mi, verildiyse hangi gerekçeyle verildi? Kaç kez süre uzatımı verildi? Ne kadar süre uzatımı verildi? 14/2/2014 tarihinde imzalanan sözleşmenin akabinde, ilerleme raporlarına bakıldığında bu işin işletmeye açılma tarihi 25 Kasım 2020'de olarak görünüyor ama tamamlanamadı. Yani işin bitme süresi daha erken ama ilerleme raporlarındaki analizler 25 Kasım 2020 bitebileceğini gösteriyor birkaç ertelemeyle, ona rağmen yine bitmemiş. Bu yatırım niye tamamlanmadı niye işletmeye alınmadı hâlâ? Şimdi kritik konulardan bir tanesine gelelim. Bu bulgu 2018 Yılı Sayıştay Raporu'nun en uzun bulgusudur, en uzun. Ve bu konuyla ilgili raporda ifade edilen öneri mahiyeti ortadan kalkmamıştır, bu süreç devam ediyordur, buna rağmen bu bulgunun 2019 Yılı Sayıştay Raporu'na alınmaması veya 2019 Yılı Sayıştay Raporu'ndan çıkarılmasının nedeni nedir? Bu kez oldukça kibar bir şekilde sorduğumu düşünüyorum. Evet ama bunun da yanıtını istiyorum, tamam mı? Aksi takdirde bunu bir sansürleme olarak değerlendireceğim, yanıt gelmezse onu da söyleyeyim.
Şimdi diğer bir konu, biraz önce de aslında girişini yaptığım bir konu, o da şu: Yıl 2015 Sayın Ali Yerlikaya, Gaziantep Valisi ve valilik yaptığı süreç 5 Mart 2015 ve 3 Kasım 2018 arası. Bu sürecin içinde kendisi aynı zamanda Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi'nin yönetim kurulu üyesi. Ne zaman başlamış yönetim kurulu üyeliği? 20 Mayıs 2015'te başlamış ve Sayıştay raporlarından anladığımız kadarıyla da 2016 yılının sonuna kadar devam etmiş. Her ay bir toplantı mı yapıyorsunuz? Bir veya iki toplantı. Her ay en az bir toplantı yaptığınızı düşünürsek Gaziantep Valisi olarak bu sürenin içinde 6 kez İstanbul'a gelip toplantılara katılması lazım. Şimdi alalım bunu bir cebimize koyalım. Aynı zamanda Sayın Ali Yerlikaya, Gaziantep Valiliğinden sonra da İstanbul Valisi oldu. 26 Ekim 2018 ve 8 Ağustos 2019 tarihleri arasında da İstanbul Valisi. Bu arada da aynı zamanda Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi yönetim kurulu ortaklığıyla da kesişecek şekilde 8 Ağustos 2016 ve -tam rakamı vereyim- 8 Ağustos 2019 tarihleri arasında da Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketinin yani TÜVASAŞ'ın yönetim kurulunda ve bu sırada da Adapazarı ağırlıklı olmak üzere toplam 41 toplantı yapıyor yönetim kurulu. Dolayısıyla, 37'si Adapazarı'nda olmak üzere, 1'i İstanbul, 3'ü de Ankara. Gaziantep Valisi Gaziantep'ten bu kez de çıkıyor, 41 kez Adapazarı, İstanbul, Ankara'ya yine yönetim kurulu toplantısına gidiyor. Burada tam tarihleri var onu ben aldım TÜVASAŞ'tan. Şimdi 41 kez TÜVASAŞ'ın toplantısına giden bir Gaziantep Valisi, en az 6 kez de Türkiye Denizcilik İşletmelerinin yönetim kurulu toplantısına katılıyor, toplam 47 kez yapıyor. Yani Gaziantep Valisiyken yirmi dört ayda toplam 36 kez Gaziantep'in dışına çıkıyor, yönetim kurulu toplantılarına katılıp geri dönüyor olması lazım. Yani neredeyse Valinin ışınlanıyor olması lazım. Dolayısıyla aynı şekilde de İstanbul Valisi olduktan sonra 11 TÜVASAŞ toplantısına katılmış olması gerekiyor. Bence onların hepsine katılmaları büyük bir soru işareti, büyük ihtimalle kestirme yollarla biri karar defterini götürüp Gaziantep'e kadar veya İstanbul'da imzalatmış olabilir diye düşünüyorum. Bu 11 toplantının 7'si Adapazarı'nda, 1'i İstanbul'da, 3'ü de Ankara'da yapılıyor. Şimdi bunu neden söyledim? Nedeni şu...
OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Sayın Yavuzyılmaz, süremizi doldurduk, toparlarsanız sevinirim.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) ¬- Toparlıyorum.
Eğer Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketinde Gaziantep Valisini yönetim kurulu üyesi olarak atarsanız tabii ki oradan bir sonuç alamazsınız, tabii ki kurum sahipsiz kalır. Türkiye Denizcilik İşletmeleri Kurumunun durumu bu, ortada, üzüldüğümüz bir durum. Şimdi, dönüyorum TÜVASAŞ'a ne oldu? Yani Sayın Ali Yerlikaya'nın diğer yönetim kurulu üyesi olduğu kuruluşa ne oldu? O kuruluş mülga oldu, kuruluş ortadan kalktı, iki demir yolu kuruluşuyla da birleşerek farklı bir isim aldı; toplam üç, diğer iki. Dolayısıyla, bu tip görevlendirmeler çok yanlış. Türkiye Denizcilik İşletmelerinin bir an önce özelleştirme kapsamında dahi olsa ayağa kalkması, kendi personelini tutması, artırması, istihdam etmesi ve Sayıştayın her ne kadar pes ederek bir noktada yönetim kurullarına "Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketini temsilen de birileri katılsa olur." dediği kısımda kendi personelini tercih etmesi gerekiyor ama tercih edecek de personele ihtiyacı var. Aksi takdirde Gaziantep Valisi gibi birisi gelir, yönetim kuruluna girer, ne toplantıya katılır, katılmaz... Ha, biz bakarız... İmza bir şekilde alınır ama gelinen durum, karşımızda Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi diye neredeyse bir kurum yok.
OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Deniz Bey, iki dakika süremizi aştık, rica ediyorum.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ben çalışmalarınızda başarılar diliyorum. Galataport konusu da üzerinde çok durduğumuz bir konu, o nedenle vereceğiniz yanıtlar çok önemli, çok kritik. Bu otuz yıllık işletme süresini uzatmak vatandaşın hakkını yemek olur, o nedenle sözleşme nasıl imzalandıysa o doğrultuda da gereği ilgili şirket tarafından yerine getirilmeli. Otuz yılın sonunda da yine aynı şekilde ya özelleştirilerek bir şirket tarafından veya bu sürecin içinde anlaşarak devlet kurumu olarak, bu sorumluluğu taşıyıp ümit ediyorum ki başarılı bir sonuca konuyu eviririz ama şu anda çok riskli ve sıkıntılı görünüyor.
Teşekkür ediyorum.