HASAN KALYONCU (İzmir) - Sayın Bakanım, teşekkür ediyorum sunumlarınız için, biraz daha detaylı bilgi istiyorduk aslında biz de. Ben kısaca hızlı hızlı sorayım: Bir, Cihan Bey'in söylediklerine ben aynen katılıyorum. Ben de merak ettim, bu kömür kullanımı ne zaman sona erecek? Bununla ilgili planlamanız var mı? Çünkü nükleer enerji santralleri falan geliyor, ne zamana bitecek?

İkincisi, daha önce yine Bakanlıktan gelen Bakan Yardımcısına sormuştum, size de tekrar sorayım: Enerji nakil hatlarına iklim değişikliğinin etkileri konusunda herhangi bir sunum veya sunumda yer vermediniz. Bu nasıl olacak, nasıl etkileyecek, bunlardan nasıl korunacak? Yine aynı kapsamda nükleer enerji santralinin hortumlarla ve Akdeniz yüksek dalga üretebilecek bir deniz, bununla ilgili bir planlama var mı? Yapılmadıysa ne zaman yapılacak?

Üçüncüsü, tarım alanları ve çevresinde yer alan maden ocaklarıyla ilgili birçok şikâyet var. Mesela, dediniz ki "Zeytinliğe 3 kilometre." Peki elmalık olursa kaç kilometre? Bunda bir sınır yok, adam başka bir şey yetiştiriyor, domates yetiştiriyor üzeri kapanıyor, hemen dibinde bir maden ocağı. Bu tarım alanları içerisinde ne gibi bir şey var yani uzaklık niye konulmadı yani zeytin ağacı mı sadece etkileniyor?

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Zeytin kanunu var, o yüzden.

HASAN KALYONCU (İzmir) - Diğer tarım alanlarında üreticiye...

MURAT BAKAN (İzmir) - Ovanın ortasına yaptırın.

HASAN KALYONCU (İzmir) - O zaman kanun yapacağız demektir Sayın Başkanım.

Maden ocaklarının çevresel etkileri çok fazla ve ülkemizdeki akarsular dâhil birçok alanı etkiliyor. Şimdi, denetimi kim yapıyor, Çevre Bakanlığı mı yapıyor, siz mi yapıyorsunuz; izinler nasıl, çevreyi kirletirse bunlara nasıl bir uygulama yapılıyor; bunları bilmiyoruz. Ama ben size bir yer vereyim Demre Çayı, sağlı sollu her iki tarafında mermer ocakları var ve suyu tamamen beyazlaştırmış, Google Earth'ten bakarsanız dere yatağı bembeyaz görünüyor zaten. Bunun farklı bir şeyi var, bu mermer tozları, tabanda yerleşince hiçbir organizmanın, böceğin orada yetişmesine, var olmasına da izin vermiyor çünkü saklanacakları alanların tamamını kapatıyor, beton gibi yapıyor dere yatağını; bu ve benzeri örnek çok var.

Kömür işletmeleriyle ilgili yine akarsuları kirleten alanlar da var. Tabii ki madencilik yapılacak, maden çıkarılacak, altınımız varsa çıkarılacak, diğerleri varsa hepsi çıkarılacak ve bu ülkenin faydasına kullanılacak fakat bizim yapacağımız işlemlerden çevrenin en az etkileneceği şekilde yapılması gerekiyor ve bunu da kamuoyuyla paylaşılıp doğru bilgilendirme yapılması gerekiyor. Mesela, Kaz Dağları örneğinde, 8 ağaç kesecekseniz, 8 ağacın kesilip kesilmediğini de kamuoyuyla paylaşırsanız milleti rahat ettirirsiniz. Yani bu çok önemli bir şey. Cihan Bey'in de dediği gibi galeri yöntemiyle çıkarma var, teknolojinin tamamının çevreyi kirletmemek için kullanılması gerekiyor yani bu işletmeyi yapan kişinin çok fazla kâr kazanıp kazanmaması bizi ilgilendirmiyor, bizi gelecek nesillere bırakacağımız doğa ilgilendiriyor.

Bir başka sorum, belki hiç kimse sormayacaktı, ben de bilmiyorum, bilmediğim bir şey olduğu için soruyorum: Bu maden alanlarına rehabilitasyon yapıyorlar, rehabilitasyon yaparken verimli toprağı nereden getiriyorlar; bu, bir.

İkincisi, madenciliğe başlamadan o kadar alandaki verimli toprak, 50-60 santimlik kısım, sıyrılıp kaldırılıp bir yere getirilip sonradan kullanım için bir yerde biriktiriliyor mu, bir yere aktarılıyor mu, yoksa madenci direkt giriyor, bütün her şeyi birbirine karıştırıyor ve çıkıyor mu? Yani biz erozyondan, toprak kaybından, verimli toprak kaybından bahsediyoruz, maden alanlarında bu verimli toprak ilk önce ortadan alınıp sonra kullanım için depolanıyor mu, bir yere aktarılıyor mu, yoksa direkt toprağı da arada kaynatıyorlar mı?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKAN YARDIMCISI ŞEREF KALAYCI - Nebati toprak sıyrılıyor, naylonlanıyor ve sonra tekrar kullanılmak üzere bir kenarda bekletiliyor.

HASAN KALYONCU (İzmir) - Bütün işletmelerde böyle mi?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKAN YARDIMCISI ŞEREF KALAYCI - Nebati toprak önce sıyrılıyor.

HASAN KALYONCU (İzmir) - Bunu bilmediğim için sormuştum.

Teşekkür ediyorum.