JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Çok kısa bir şey söyleyeceğim.

Tamam teşekkür ederim.

Şimdi, aslında, Sümeyra Hanım birtakım konulara çok güzel değindi, ben böyle birkaç kişinin söyledikleriyle ilgili bir temel nokta saptayacağım.

Mesela Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Profesör Levent Kurnaz da iklim değişikliğini durduracak güçlü adımlar atılmazsa Türkiye'nin 2050'ye doğru karşılaşması olası tehlikeleri Komisyona anlatmıştı ve işte 2050'de Çukurova'da kuraklık ve çölleşmeye dikkat çekmiş ve Çukurova'da tarım yapılamayacağını söylemişti ve bizi çok büyük bir yıkıntının beklediğini belirtmişti. Yer altı suyunun geçtiğimiz senelerde ne kadar düştüğünü biliyoruz. Bu durum, iklim değişikliğiyle birlikte tarımın da kötü etkileneceğini gösteriyor.

"Şu anda 35 derecelerde ülkemizde turist gelip tatil yapıyor ama 48 dereceyi bulduğunda turistler gelip ülkemizde tatil yapamayacak." demişti ve kıyı şeridinin çölleşeceğini, Antalya ve Ege Bölgesi'nin turizm konusundaki etkilerinin biteceğini söylemişti ama de bu konuda, bu turizm konusunda çok bir şey göremedik yani bunların da yer alması gerektiğini ben özellikle söylüyorum. Ayrıca bakın, Sümeyra Hanım'ın şeyinde...

MURAT BAKAN (İzmir) - Sümeyra Hanım söyledi onu.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Söyledi, söyledi.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - "Türkiye Avrupa Yeşil Mutabakatı'yla hedeflenen birçok düzenlemeden etkilenebilir." diyerek gelecek sınırda karbon düzenlemesinin çevre, ülke ekonomisine etkisi araştırmalı ve politikalar bu kapsamda gündeme geçirilmelidir dediğinde Çevre Bakanlığını burada sorumlu kurum tuttu, ilgili kurumlarda da Hazine ve Maliye Bakanlığını söyledi ama bunların, eylemlerin zaman planlaması konusunun da mutlaka Komisyon raporunda yer alması gerekiyor. Mesela, borsa emisyon ticaret sistemini ne zaman kurgulamaya başlayacak ya da yapıyor mu, bunların da raporda mutlaka yer alması gerekiyor. İşte hazine ya da bütçe başkanlığı onay vermezse işte acil geçiş mekanizması olamayacak yani sadece Çevre ve Şehircilik Bakanlığı değil Maliye ve Hazine Bakanlığının buradaki sorumluluğu da çok önemli ve maliyetler ve bütçeler konusunda hazırlanan planlar mutlaka raporlarda yer almalı çünkü bu faaliyetlerin Türk ekonomisine, halka bedeli ne, vergisel bir boyut düşünülüyor mu? İşte, borsa tarafından kurulması... Sümeyra Hanımın slaytta belirttiği gibi, mesela, emisyon ticareti sisteminden elde edilecek gelir nasıl kullanılacak yani bunları raporda mutlaka...

MURAT BAKAN (İzmir) - Onu yazmış sanırım, iklim kriziyle ilgili kullanılması emisyon...

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Yani bunun nasıl kullanılacağı yok. "Emisyon sisteminden gelir elde edilecektir." diyor ama nasıl kullanılacak tekrar iklim kriziyle mücadelede?

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Ona da açıklık getirsinler.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Sadece Kültür Turizm Bakanlığı Strateji Belgesi'ne değil, diğer bakanlıklara da eş yansıması olmalı bunun. Bu bakanlıklar konusunda mesela bakıyoruz, Hazine ve Maliye Bakanlığı var bakanlıklar içinde ama hiçbir şekilde burada, Millî Eğitim Bakanlığı yok, Hazine ve Maliye Bakanlığı var, Sanayi Bakanlığı var, Millî Eğitim Bakanlığı da mutlaka yer almalı.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Var, efendim, var.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Sunumundaki şeyler de çok önemliydi gerçekten.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Yarın bir şey yaparsanız...

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Bu işin Türk ekonomisine bedelinin ne olduğu mutlaka Komisyona açıklanmalı.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Yarın sunum yapacak, merak etme Jale Hanım.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Aslında, sonuçta geliyor, en son makamı da zaten Cumhurbaşkanlığı makamı olarak belirtiyor, bu da çok önemli.

Bir de, son, aslında, Veysel Bey'in bir tespiti, mutlaka, ona katılıyorum, yer almalı, sulama için teşvik verince vahşi sulamanın kullanılmayacağının garantisi hiçbir zaman yok. Dolayısıyla, bu konu çok önemli, onun özel özel belirtilmesi gerekiyor. Su kayıplarını çok konuştuk ama vatandaşı bilinçlendireceğimiz çalışmalar da yapılmalı. Mesela, Dikili Belediyesinin bu konuda geçmişte yaptığı bu aylık su tahsis hakkını aşamayanlara ücretsiz su vermesi çok başarılı bir proje idi ve özellikle, başından beri belirttiğim TARSİM'de bu damlama sulama sistemlerinin mutlaka TARSİM sigorta kapsamına alınmasının da raporda yer alacak olması nedeniyle arkadaşlarımıza çok teşekkür ediyorum.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Teşekkür ediyoruz.

JALE NUR SÜLLÜ (Eskişehir) - Ama burada yine başkahramanımızın hazine olduğu görülüyor. Dolayısıyla, mutlaka Maliye ve Hazine Bakanlığının bu konudaki görüşlerinin raporda yer alması gerektiğini söylüyoruz.

Teşekkür ederim.