BAŞKAN MUSTAFA DEMİR - Ben bütün hocalarıma teşekkür ediyorum, ayrıca bizi dinleyen uzman arkadaşlarımıza da çok teşekkür ediyoruz. Netice itibarıyla bunu bir ürüne dönüştürecek, rapor hâline getirecek olan değerli arkadaşlarımız var, onlara da buradan teşekkür ediyoruz.

Şimdi, değerli arkadaşlar, hocalarımızın sunumlarından anladığımız ve bilebildiğimiz kadarıyla müsilaj konusunda hızlı bir çözümün olmadığını hepimiz biliyoruz, bu konuda hemfikiriz. Bu sorunun ciddi olarak üzerinde uzun vadeli ve geniş kapsamlı olarak durulması ve ele alınması gereken bir konu olduğunu da görüyoruz. Bu sorunun, çevreyi, ekonomiyi, turizmi, hayatın Marmara'yla ilişkisini, Marmara'nın hayatla ilişkisini etkileyen hatta sağlığı etkileyebilecek bir potansiyel taşıdığını da görüyoruz. Yine, Marmara Denizi'nde görsel olarak müsilaj kalmadığını müşahede ediyoruz ama ancak asıl sorunumuz, deniz altında oluşan ve değerli hocalarımızın da dalarak bizzat müşahede ettikleri oluşan ve oluşmaya devam eden müsilajın bu deniz ekosistemini etkileyen olumsuzlukların devam etmesi durumunda da artacağını, daha büyük sıkıntılarla karşılaşacağımızı görüyoruz. Bir sürü etkilerle birlikte, müsilajın uzun süreli olarak varlığını devam ettirmesinin özellikle denizdeki besin zincirinin değişmesiyle biyoçeşitliliğin azalmasına neden olabileceğini görüyoruz. Biyoçeşitliğin azalması, denizdeki oksijen seviyesinin azalması, denizdeki canlıların güneş ışınlarından mahrum kalması ve deniz yaşamının zamanla, maalesef, yok olmasına kadar gidecek bir sürecin yaşanacağını görüyoruz sizin açıklamalarınızdan ve bunlar birbirlerini tetikleyecek şekilde daha da geniş alanı ve daha fazla canlı türünü de etkileyeceğini da rahatlıkla görüyoruz. Deniz ürünlerindeki azalmanın da doğal olarak balıkçılık sektörünü etkileyeceğini görüyoruz.

Şimdi, bu soruna karşı şüphesiz Çevre Bakanlığımızın başlattığı ve siz değerli hocalarımızın da içinde bulunduğu bu eylem planlarının hayata geçirilmesinin son derece önemli olduğunu görüyoruz ve müsilajın yine sizin, hocalarımızın anlattıklarından bir defa ben son derece memnun oldum. Müsilaj komisyonu oluşturulmadan önce yakinen ilgi duyduğum, hatta görünmeden önce, basında söz konusu olduğunda yakından bütün makaleleri, bütün yazılanları okuyan biri olarak, hâlâ uğraşan biri olarak müsilajın tam tanımını nihayet öğrenebildik yani biyolojik tanımını, kimyasal tanımını görsellerle birlikte, bu beni memnun etti. Yani etkenlerini falan herkes konuşuyor ama ben bu anlamda memnun oldum.

Müsilajın oluşumuna neden olan genel etkenlere de baktığımızda aşağı yukarı bütün bilim insanlarının ortak kanaati, işte başta küresel ısınma. Sayın Hocamız, küresel ısınmanın kirleticilerle de arttığını söyledi, bunu da ilk defa duyuyorum, bu da son derece önemli bir veri bence. Küresel ısınma, Marmara Denizi'nin jeolojik yapısı ve hidrodinamik yapısı, özellikle Karadeniz, Akdeniz ve Ege'yle ilişkilerinden kaynaklanan kendine özel hidrodinamik yapısı ve antropojenik kirleticiler... Karadeniz'den gelen kirleticileri ayırırsak eğer Marmara Denizi'nin kendisinden kaynaklanan kirleticilerin -Barış Salih Hocaya ben şimdiden bir şeyi sormayı arzu ederim eğer bizi dinliyorsa- şu ana kadar bütün yapılan incelemelerde, sunumlarda ve yayınlarda genellikle, Karadeniz'den gelen kirleticilerin Marmara kaynaklı kirleticilerden fazla olduğu, hatta 2 misli fazla olduğu bile söyleniyor, bu konuyla ilgili yazılar okudum ama siz sunumunuzda Marmara kaynaklı kirleticilerin Karadeniz'den gelen kirleticilerden daha fazla, hatta 2 misli olduğu gibi bir şeyler söylediniz; onu merak ediyorum hakikaten, o bizim için son derece önemli çünkü. Şimdi, Marmara Denizi'ndeki kirleticilere baktığımızda da endüstriyel atıklar, sanayi atıkları, evrensel atıklar veya kentsel atıklar, mikrokirleticiler -ki son derece önemli olduğunu görüyoruz, sadece kirletmekle değil ekolojik yapıyı da sıkıntıya düşürdüklerini görüyoruz- yayılı kaynaklardan alıcı ortama ulaşan tarımsal ilaçlamalar, yine denizcilik sektöründen kaynaklanan ve hakikaten, dünyanın en önemli boğazı olan bu Boğazlardan geçen gemilerin bıraktığı atıklar, gemilerden kaynaklanan atıklar olarak özetleyebiliriz.

Ben soru cevap kısmına geçmeden önce kendi adıma son derece faydalandığımı, üniversite yıllarından sonra hocalarımızdan bire bir ders almış gibi faydalandığımı rahatlıkla söyleyebilirim.

Barış Hocam eğer sorduğumuz soruyu cevaplarsa ondan sonra arkadaşlarımız sorularını soracaklar.

Teşekkür ederim.