TACETTİN BAYIR (İzmir) - Teşekkür ederim Sevgili Başkan.

Öncelikle şunu ifade etmeliyim: Buraya gelmeden önce bu taslağı görüşeceğimizi duyan bazı büyük kooperatif sahipleri, işletmeler bizleri arayarak, mail atarak bazı taleplerini özellikle ek görüş olarak burada ifade etmemi rica ettiler.

Şunu söyleyebilirim: Bildiğiniz gibi kooperatifçilik konusunda geçmiş yıllarda ülkemize aslında çok büyük katkılar sağlamış olan, hatta öncüsü olmuş olan değerli İzmirli hemşehrim Gümrük ve Tekel eski Bakanı Mahmut Türkmenoğlu, köyünde tiyatrosu olan tek köyün sahibi olan birisidir yani köyde yaşamış birisidir ve bu söylediğim şey de 60'lı, 70'li yıllarda yapılmıştır yani tiyatro meselesi. Gerçekten kooperatifçilik konusunda İzmir'in farklı bir yönü olduğunu biliyorum.

Şimdi şunu ifade etmek istiyorum: Bu konuda bize iletilen ek görüşlerden bir tanesi, kooperatiflerin bankayla ilişkilerde özellikle düşük faizli, uzun vadeli kredi kullanımlarında kooperatiflerin KOBİ statüsünde olmadığı gerekçesiyle taleplerinin geri çevrildiği şeklinde bir sızlanmaları var, diyorlar ki: "Biz bankalarla ilişkilere gittiğimizde herhangi bir biçimde kredi talebinde bize verilen cevap banka müdürü tarafından 'Siz KOBİ değilsiniz, biz sizi bu krediden faydalandıramayız.'" Biz de birçok krediyi burada çıkarırken aslında hep "KOBİ statüsünde" diye verdiğimiz için gerçekten kooperatifler bu konuda özellikle tarım kooperatiflerinin, üreten tarım kooperatiflerinin -bu kastettiklerim- böyle bir talepleri var, bunu bu kanun teklifini hazırlayan arkadaşların dikkatine sunuyorum.

Bir başka konu, kooperatiflerin iktisadi işletme kurma zorunluluğu vardır, bunun kaldırılmasını talep ediyorlar kendileri, diyorlar ki: "Bize bu iktisadi işletme kurma zorunluluğunu kaldırın." Çünkü bu kooperatifler zaten Türk Ticaret Kanunu kapsamında ticaret yapabilir özelliğe sahipler yani diyorlar ki: "Zaten ben Türk Ticaret Kanunu'na tabiiyim dolayısıyla bu kapsamda ticaret yapabilecek özelliğe sahibim, bana iktisadi işletme kurma zorunluluğunu dayatmayın."

Yine bir başka talepleri, benim aslında burada tespit ettiğim enteresan bir şey, ben bu Kooperatifler Kanunu'nun tek bir paket içerisinde paçal bir biçimde yani sütü üreten, fındığı üreten, pamuğu üreten, üreten tarım kooperatifleriyle; konut üreten ya da işte ticari inşaat, iş yeri üreten kooperatiflerin ya da al sat satış yapan kooperatiflerin aynı statüde olmasının doğru olmadığını düşünüyorum. "Yani niye böyle düşünüyorsunuz?" derseniz çünkü biri gerçekten ülkeye bir katma değer yaratan üretim yapıyor, tarımda toprağı işliyor, üretim yapıyor buna tanınan haklarla ticari amaçlı iş yeri yapan, fabrika inşaatı yapan bu kooperatife tanınan hakların, imkânların aynı olmasını doğru bulmuyorum kendi adıma, farklılıkları olması gerektiğini düşünüyorum ve bu anlamda bu şekilde üretim yapan, özellikle tarıma dayalı üretim yapan tarımsal kooperatifleri korumalarını ve yaşamalarını bu şekilde sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Az önce konuşan bazı arkadaşlar ne yazık ki geçmiş tarihlerde kurulmuş bazı tarım kredi kooperatiflerinin -pamukta olduğu gibi, diğerlerinde olduğu gibi- sonlarının çok hayırlı olmadığını, işletemediğini, eksi duruma düştüğünü ve zarar ettiklerini dolayısıyla üyelerini de mağdur ettiğini ifade ettiler. O zaman bize düşen, Komisyon olarak, bence, bu Kooperatifler Kanunu'nu farklı biçimleriyle yani üretim yapanı farklı biçimde değerlendirmek lazım, diğerini farklı biçimde; arada fasılalarla bölmek lazım bu kanunu diye teklif ediyorum. Kanunu hazırlayan arkadaşların dikkatine sunuyorum.

Teşekkür ediyorum.