| Komisyon Adı | : | ADALET KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 05 .11.2021 |
ZEYNEL EMRE (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Şimdi, burada da daha önce izah ettiğim gibi, Anayasa'ya bir aykırılık var; gerekçesini anlatacağım.
Kanun teklifinin 44'üncü maddesiyle 5395 sayılı Kanun'a eklenen geçici madde 2'nin ilk 3 fıkrası uyarınca "Bu Kanunun Dördüncü Kısmının uygulanmasına ilişkin yönetmelik, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde çıkarılır." diyor. Bu kanunun Dördüncü Kısım'ının uygulanmasına, Adalet Bakanlığınca belirlenen il veya ilçelerde başlanacaktır ve anılan yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yılın sonunda ülke genelinde uygulamaya geçilecektir. Söz konusu Dördüncü Kısım'ın hangi il veya ilçede ne zaman uygulanacağı Adalet Bakanlığının resmî internet sitesinde duyurulacaktır. Bu çerçevede Dördüncü Kısım'ın henüz uygulanmadığı yerlerde, 2004 sayılı Kanun'a geçici madde 2'yi ihdas eden kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili maddeleri uygulanmaya devam edecektir. 5395 sayılı Kanun'a eklenen Dördüncü Kısım'ın yer ve zaman bakımından uygulanmasını belirleme yetkisini Adalet Bakanlığına bırakan teklif metninin 44'üncü maddesinin anılan düzenlemeleri, Anayasa'nın 87, 7 ve 2'nci maddelerine aykırıdır. Gerçekten de söz konusu teklif düzenlemesine göre, kanunun Dördüncü Kısım'ının uygulanmasına Adalet Bakanlığınca belirlenen il veya ilçelerde başlanacaktır ve anılan yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yılın sonunda ülke genelinde uygulamaya geçilecektir. Şu hâlde, kanunun Dördüncü Kısım'ı ancak geçici madde 2'nin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir buçuk yıla kadar sürebilecek belirsiz bir sürenin sonunda Türkiye genelinde uygulanacaktır. İdare, Dördüncü Kısım'ın uygulanmasına başlanacak il veya ilçeleri tayin etme ve yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde söz konusu Dördüncü Kısım'ın ülke genelinde uygulanmaya başlayacağı tarihi belirleme konusunda yetki sahibi kılınmıştır. Bir başka deyişle, kanuni düzenlemenin kanuna eklenmek istenen Dördüncü Kısım'ın ve geçici madde 2'yi ihdas eden kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili maddelerin hangi il veya ilçelerde ne zaman uygulanacağını belirleme yetkisi idareye bırakılmıştır, oysa kanunların yer ve zaman bakımından uygulanmaları kanuniliğin asli unsurlarındandır. Bir başka deyişle, kanun metninde hukuk normunun nerede ve ne zaman uygulanacağının belirli ve öngörülebilir olması gerekir.
Teklif metnin 44'üncü maddesi bu gerekçelere riayet etmeyip yasama yetkisi kapsamındaki bu hususları belirleme yetkisini idareye bırakmaktadır. Bu itibarıyla teklifin 44'üncü maddesiyle öngörülen geçici madde 2, Anayasa'nın kanun koyma, değiştirme ve kaldırmanın Türkiye Büyük Millet Meclisinin yetkisinde olduğu belirtilen 87'nci yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesini öngören 7'nci ve hukuki belirlilik ve güvenlik alt ilkelerini içeren, hukuk devleti ilkesini içeren 2'nci maddelerine aykırıdır.