MAHMUT CELADET GAYDALI (Bitlis) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Hepinizi saygıyla selamlarım.

Sayın Bakan, bilmem farkında mısınız ama yedi ay önce oturduğunuz o koltukta bir yolsuzluk yapıldı. Bir Bakan, kamuya hizmet etmek zorunda olan bir Bakan, bu halkın kaynaklarını, vergisini, alın terini kendi şirketine aktardı. Bakanlığınız bu konuda bir cevap dâhi vermedi. Şimdi, Sayın Muş, siz sabahtan akşama kadar denetim yapıp istediğiniz kadar kaçakçılık ortaya çıkarabilirsiniz fakat kendi burnunuzun dibinde meydana gelen kaçakçılığı göremeyen bir Bakanlık, bu toplum adına nasıl bir hizmet verebilir ki? Bu durum dâhi Bakanlık bütçesine karşı çıkmak adına yeter de artar bile. Dolayısıyla, Ruhsar Pekcan'la ilgili olarak kamuoyuna cevap vermek sizin o koltuktaki ilk göreviniz olmalıydı.

Sayın Bakan, ticaret denilince aklınıza sadece hesaplarında bol sıfırlı şirketlerin patronları geliyor olabilir ama ticaret sadece ithalat ve ihracat değil, küçük esnaflarımız var bu ülkede unuttuğunuz ve hatırlamadığınız. Pandemi, küçük işletmeleri ezip geçerken Bakanlığınız sadece izlemekle yetindi. Esnafların sorunlarının çözümü adına saraydan sinyal beklendi. Düşünün, bir Bakanlık, ticaretle uğraşan esnafı borç harç içinde yardım çığlığı atarken o, saraydan gelecek sesi dinlemekle meşguldü. Bu Bakanlığın kendi inisiyatifi yok mu, bu Bakanlık kamu yararı gözetmiyor mu? Nerede kamu yararı? Esnafa üç kuruş verip altına IBAN eklediniz. Ticaret Bakanlığı sizin hükûmet sisteminizde yalnızca büyük şirketleri mi koruyor, kolluyor? Bakın, piyasada esnafın çok ciddi sorunları var, bunların tamamı da ekonomik. Bu sorunları çözebilmeleri adına da likit ihtiyaçları var, bu ihtiyaçları odalar aracılığıyla düşük faizli kredilerle karşılamak istiyorlar, burada da ciddi sorun var. Pandemiden geçmiş fakat etkilerinden kurtulamamış esnafın rahatlaması adına hibe politikaları belirlenmeli. Bu yönlü bir çalışma yapabilecek gücünüzün olmadığını biliyoruz. O zaman odalar aracılığıyla sağlanan kredilerin vade süreleri artırılmalıdır, kredi limitleri artırılmalıdır. Bu düşük faizli krediler adına aynı zamanda sektörel dağılımları incelenmeli, sıkı bir denetim mekanizması geliştirilmelidir. KOOP-DES ve ESDES projeleri kapsamında ne kadar esnaf ve kooperatif desteklenmiştir?

Sayın Bakan, şimdi, bazı denetimler gerçekleştiriyorsunuz. Tabii, denetim önemli bir husus fakat denetim de yetersiz. Bakın, Plan Bütçe başlamaya yakın Türkiye'de bulunan bütün memurları denetimlere yollayıp Plan Bütçe dönemi bittikten sonra denetimler gevşetilecek, çünkü buraya çıkınca "Şu kadar denetim yaptık." diyorsunuz. Denetim işi bir kültür gibi yerleşecek ve haksız fiyat artışının, haksız rekabetin önüne geçilecek. Tabii, denetim tek başına da haksız fiyat artışlarının önüne geçemiyor Sayın Bakan. Soruyorum: Şu ana kadar Bakanlık yaptığı açıklamalarda, ticaret il müdürleri aracılığıyla yürütülen denetimlerin devam ettiğini, bu kapsamda yüzlerce hatta binlerce ürün ve firmanın denetlendiğini belirtti ancak bunca denetim söz konusu haksız fiyat artışlarının önüne geçebilmiş midir? Ben geçilemediğini düşünüyorum. Bu denetimler yetersiz ve taraflı denetimlerdir. Soruyorum: A101, ŞOK, BİM gibi küçük esnafı yok etmiş, mahalle hatta sokak aralarına kadar girmiş bu zincir marketleri on yılda kaç defa denetlediniz? Bunlara kaç kere ceza kesildi, bu ceza miktarı nedir? Yapılan denetimlerde ne kadar yerel marketlere ceza kesildi, ne kadar zincir marketlere ceza kesildi? Bu son zincir marketlere kesilen cezaların öncesinden bahsediyorum.

Sayın Bakan, Bakanlığınızda unvan değişikliği sınavı en son ne zaman yapıldı? En son 2015 yılı diye biliyorum. Bu sınavı yapmayı düşünüyor musunuz? Ve son olarak, Hal Yasası'nda bir düzenleme yapıldığı yönünde kamuoyunda bilgiler var. Yerel yönetimlerin yetkilerinin tekrar merkezileştirileceği hazırlıkları yapılmakta. Sormak isterim, Hal Yasası'nda bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz? Böyle taslak hazırlığı var mıdır? Belediyelerin yetki alanlarına bir müdahale söz konusu olacak mıdır?

Teşekkür ediyorum.